سایت خاتون

زیارت امیرالمومنین

دعایی برای رفع غم و اندوه

در كتاب «بلد الأمین» از حضرت رسول اکرم صلى اللّه علیه و آله روایت كرده:

هر كه هر روز ده بار این دعا را بخواند، حق تعالى‏ چهار هزار گناه كبیره او را بیامرزد

و وى را از سكرات مرگ و فشار قبر، و صد هزار هراس قیامت نجات دهد،

و از شرّ شیطان و سپاهیان او محفوظ گردد و قرضش ادا شود و اندوه و غمش برطرف گردد، دعا این است:

اَعْدَدْتُ لِكُلِّ هَوْلٍ لا اِلهَ اِلا اللَّهُ وَ لِكُلِّ هَمٍّ وَ غَمٍّ ماشاءَ اللَّهُ

وَ لِكُلِّ نِعْمَةٍ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لِكُلِّ رَخآءٍ اَلشُّكْرُ لِلَّهِ

وَ لِكُلِّ اُعْجُوبَةٍ سُبْحانَ الِلَّهِ

وَ لِكُلِّ ذَنْبٍ اَسْتَغْفِرُ اللَّهَ

وَ لِكُلِّ مُصیبَةٍ اِنّا لِلّهِ وَ اِنّا اِلَیْهِ راجِعُونَ

وَ لِكُلِّ ضیقٍ حَسْبِىَ اللَّهُ

وَ لِكُلِّ قَضآءٍ وَ قَدَرٍ تَوَكَّلْتُ عَلَى اللَّهِ

وَ لِكُلِّ عَدُوٍّ اِعْتَصَمْتُ بِاللَّهِ

وَ لِكُلِّ طاعَةٍ وَ مَعْصِیَةٍ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللَّهِ الْعَلِىِّ الْعَظیمِ.

قداست نهفته در عدد چهل

از دیرباز، اعداد در بین اقوام و ملل مختلف و در علوم گوناگون، جایگاهی خاص داشته است. به طور مثال عدد سیزده در بسیاری از فرهنگ‌ها، بار معنایی منفی و منحوس دارد و یا نسبت به عدد هفت یا چهل، رویکردهای مثبتی وجود دارد. فارغ از اینکه برخی از تصورات افراد نسبت به اعداد، برخواسته از خرافات و توهمات است، اما به نظر می‌رسد در بعضی از اعداد به واقع رازی نهفته باشد.

یکی از اعدادی که شاید بتوان به گونه‌ای اسرارآمیز بودنش را ثابت کرد، عدد چهل و یا همان اربعین در زبان عربی است. عدد چهل در تاریخ، ادبیات و در عرفان جایگاه ویژه‌ای دارد و می‌توان با توجه به آیات و روایات، رویکرد دین اسلام به این عدد را مثبت ارزیابی کرد.

جایگاه چهل در تاریخ قبل از اسلام

قبل از ظهور دین اسلام، عدد چهل در اعراب کاربردهایی داشته؛ از جمله اینکه نشان از بلوغ، رشد و کمال هر فرد محسوب می‌شده و یا حداقل سن ورود به دارالندوه، جایی که قریش در آن جمع می‌شدند و تصمیم‌گیری می‌کردند بوده است.

علاوه بر انعکاس تاریخی، اهمیت عدد چهل در اشعار نیز بازتاب داشته؛ لفظ چهل در این شعر مولانا را می‌توان در معنای کمال و بلوغ اخذ کرد: آدمی را اندک اندک آن همام/تا چهل سالش کند مرد تمام.

قرآن چهل را نشانه کمال و بلوغ می‌داند

در قرآن چهار بار لفظ اربعین ذکر شده است. به طور مثال خداوند در آیه 51 سوره بقره می‌فرماید: «و [یاد کنید] زمانی که [برای نازل کردن تورات] چهل شب با موسی وعده گذاشتیم» و یا در آیه 15 سوره مبارکه احقاف می‌فرماید: «سی ماه تمام مدت حمل و شیرخواری او بود تا وقتی که طفل به حد رشد رسید و آدمی چهل ساله گشت. (و عقل و کمال یافت)؛

با توجه به اینکه زمان نزول تورات چهل شب ذکر شده و همچنین در تفاسیر آمده است که آیه 15 احقاف، چهل سالگی را شروع رشد و بلوغ فکری می‌داند، می‌توان نتیجه گرفت که از نگاه قرآن جایگاه عدد چهل، جایگاهی خاص است.

همچنین وجود روایاتی همچون آثار حفظ چهل حدیث، دعا برای چهل مؤمن، بعثت غالب انبیاء در چهل سالگی و اینکه پیامبر به ابوذر فرمود هنگامی که مؤمنی از دنیا می‌رود زمین تا چهل روز برای فقدان او گریان و عزادار است و بسیاری از روایات و قرائن دیگر، دلالت بر اهمیت اربعین یا همان عدد چهل دارد.[1] 

اسرار اربعین در عرفان اسلامی

درباره تأثیر اعداد از علامه سید مهدی بحرالعلوم نقل شده است که گفت؛ «خود به عیان دیده‌ام و به بیان دانسته‌ام که این مرحله شریفه، از مراحل عدد را خاصیتی خاص و تاثیری مخصوص است، در ظهور استعداد(ها) و تتمیم ملکات، در طی منازل و قطع مراحل.»[2]

همچنین در عرفان اسلامی چله گرفتن برای رسیدن به یک مقصود معنوی امری متداول است. آیت‌الله محسن غرویان در مصاحبه‌ای با خبرگزاری ایلنا گفت: «سیر و سلوک افراد سالک تحت عنوان چله‌نشینی معروف است. مثلاً اگر یک سالک اهل سیر و سلوک چهل روز روزه بگیرد یا عبادت کند به مقام عرفانی خاصی می‌رسد. اما نهایتاً اینکه واقعاً چه اسراری در عدد چهل وجود دارد بر ما و حکما مشخص نیست، اما می‌گویند قطعاً اسراری در این عدد و برخی اعداد دیگر وجود دارد.»

اهمیت عدد چهل و رابطه آن با اربعین حسینی

برای تکمیل و اتقان بیشتر این مبحث، به سراغ حجت الاسلام علی ثمری، روحانی سرشناس و سخنران معروف رفتیم.

او در ابتدا درباره اهمیت عدد چهل در متون دینی گفت: خداوند در آیه‌ای درباره حضرت موسی کلیم الله می‌فرماید: «وَ وَاعَدْنَا مُوسَی ثَلَاثِینَ لَیْلَةً وَأَتْمَمْنَاهَا بِعَشْرٍ»[3] بنابر این آیه خداوند مسیر خودسازی را چهل روزه برای حضرت موسی بسته؛و در تفسیر همین آیه شریفه که در تفسیر برهان است امام صادق علیه السلام می‌فرماید: خداوند تبارک تعالی جنس خلقت انسان را طوری قرار داده که در هر چهل روز امکان تحول صد در صدی برای انسان ممکن است. و این از اسرار اربعین است. لذا حدود حریم همسایه را چهل خانه ذکر می‌کنند؛ نقبای بنی اسرائیل را گفته‌اند چهل نفرند؛ فاصله زمانی که حضرت آدم بعد از آن خطایی که از او سر زده گریه می‌کرده چهل روز است؛ چهل شب حضرت صدیقه اطهر در خانه مهاجر و انصار می‌رفته؛ در نماز شب به چهل مؤمن گفتند دعا کنید؛ بعد هم در حدیث هست که «من اخلص لله اربعین صباحا جرت ینابیع الحکمه من قلبه و علی لسانه»؛ خداوند سری در درون انسان قرار داده که اگر چهل روز خالصا لوجه الله وجودش را در راه بندگی خدا قرار دهد دریچه‌های حکمت از قلبش به زبانش جاری می‌شود.

او در ادامه درباره ارتباط عدد چهل با حادثه کربلا گفت: در حادثه عاشورا هم در مدت زمان چهل روز غلبه خون بر شمشیر و تسوق حق بر باطل بعد از شهادت حضرت سید الشهدا در اسارت اهل بیت محقق شد. ممکن است سؤال شود چرا اربعین فقط در خصوص امام حسین علیه‌السلام مطرح می‌شود و درباره انبیای دیگر وجود ندارد؛ در جواب باید گفت حادثه عاشورا حادثه‌ای نفاق‌زدا و تنش‌زادا بود که به وسیله امام حسین علیه السلام و اصحابش شروع شد و بعد از شهادت این ذوات مقدس پیام حرکت ایشان توسط اسرا در فاصله زمانی چهل روز به ثمر نشست و آنچه را که دشمن داشت تعقیب می‌کرد همه به ضرر خودش تمام شد؛ یعنی مردمی که با رقص و پایکوبی به استقبال اهل بیت آمدند، حین ورود به شام همین مردم وقت خروج اسرا از شام همه گریه می‌کردند و پشیمان بودند.

پی‌نوشت‌ها:
[1]مکارم الاخلاق ص 465
[2]آشتیانی ، محسن ، اسرار عدد چهل در قرآن و روایات .
[3] سوره اعراف، آیه 142


- نظرات (0)

شفای بیماریها

امام علی علیه‌ السلام:

همانا تـقـوای خــدا داروی درد قـلب‌هـای شماست و بینا کننده کوری دلهای‌تان و شفابخش بیماری جسمهایتان و برطرف کننده تباهی سینه ‌هایتان . و پاک کننده آلودگی جان‌هایتان و روشنی بخش ضعف چشم‌هایتان و فرو نشاننده ترس و اضطراب دل‌هایتان و زداینده سیاهی ظُلمتتان.

متن حدیث:

إنَّ تَقوَی اللّه دَواءُ دَاءِ قُلوبِکُم، و بَصَرُ عَمی أفئدتِکُم، و شِفاءُ مَرَضِ أجسادِکُم ، و صَلاحُ فَسادِ صُدورِکُم ، و طَهورُ دَنَسِ أنفُسِکُم،  و جَلاءُ عَشا أبصارِکُم ، و أمنُ فَزَعِ جَأشِکُم ، و ضِیاءُ سَوادِ ظُلمَتِکُم.

«نهج البلاغه، خطبه ۱۹۸»

- نظرات (0)

لحظات عرش‌پیمایی حسینی

- نظرات (0)

سکرات مرگ

یکی از موضوعاتی که راه گریزی برای فرار از آن نبوده و دیر یا زود همگان با او مواجه می‌شوند، مرگ است. البته مرگ در اعتقادات ما مسلمانان مخصوصاً مذهب تشیع، پلی است بین دنیا و آخرت که در آن لحظه انسان باید تمام پیوندهای خود را با جهانی که سالیان دراز با آن خو گرفته بود، قطع کند و در عالمی گام بگذارد که برای او کاملاً تازه و اسرارآمیز است.

همیشه لحظه­ جدایی، دردناک است

در لحظه وقوعِ این انتقال چشم حقیقی انسان باز می‌شود و اسراری را مشاهده می‌کند که قبل از آن لمس نکرده بود؛ بی‌ثباتی جهان مادی که عمرش را در راه خدمت به آن صرف کرده می‌بیند و حوادث بعد از مرگ را کم و بیش مشاهده می‌کند، در این لحظه است که وحشت تمام وجود او را فرا می‌گیرد؛ وحشتی ناشی از تنهایی و بی کسی. از اینکه با تن و وجودی که سالیان سال خو گرفته، باید خداحافظی کند و هر آنچه دارد را بگذارد و برود. و این گونه است که گفته می‌شود این حالت انتقال برای هیچ کس، آسان نیست؛ چراکه روح سالیان دراز با این تن، خو گرفته و پیوند داشته است. لذا وقتی از امام صادق (ع) می‌پرسند که چرا روح هنگامی که از بدن خارج می‌شود، احساس ناراحتی می‌کند، ایشان می‌فرمایند: «زیرا بدن با آن خو گرفته و رشد کرده است.»(1)

از این نکته نباید غافل شد که میزان سکرات و دردناکی لحظات جدایی برای همه یکسان نیست؛ مسلماً آنها که علایق خاصی به دنیا دارند، انتقالشان از آن بسیار سخت‌تر است و نیز کسانی که مرتکب گناهان بیشتری شده‌اند سکرات موت برای آنها شدیدتر است، لذا هرچه انسان دلبستگی کمتری به دنیا داشته باشد و خود را بیشتر و بهتر برای سفر آخرت آماده کرده باشد، سکرات موت برایش راحت‌تر خواهد بود.

توصیفی از حالات سکرات مرگ

در یکی از خطبه‌های نهج البلاغه، «سکرات مرگ»، این‌گونه توصیف شده است: «در سکرات مرگ، سستی و ضعف سراپای انسان را می‌گیرد و رنگ رخسار او تغییر می‌کند. در ابتدا زبانش از گفتار باز می‌ماند، ولی چشم و گوش و اندیشه او هنوز از کار نیفتاده‌اند. او درباره دنیا و اموالش با حسرت می‌اندیشد و پشیمان می‌شود. سپس مرگ بر او چیره‌تر می‌شود و گوش او نیز از کار می‌افتد؛ نه سخن می‌گوید و نه صدایی می‌شنود، چشمانش در حدقه چرخ می‌زند و چهره اطرافیان و حرکت لب‌های آنان را می‌بیند ولی صدایشان را نمی‌شنود. پس از مدتی، سایه مرگ چشمان او را نیز فرا می‌گیرد و جان از بدنش خارج می‌گردد.»(2)

محبتِ علی (ع) سکرات موت را آسان می‌کند

در روایتی داریم از نبی اکرم (ص) می‌فرماید: «هر کس که علی را دوست داشته باشد خداوند بر او سکرات موت را آسان می‌کند.»(3) پس هر چقدر این محبت عمیق‌­تر باشد، صمیمیت بیشتر باشد، آسانی جان دادن هم بیشتر خواهد شد.

خداوند تبارک و تعالی وقتی ملک الموت را برای قبض روح مؤمن می‌فرستد، ملک الموت با تشریفات و ادب خاصی به سراغ مؤمن می‌رود. امام صادق (ع) می‌فرماید: «پنج تن (ع) در موقع احتضار بالای سر مُحتضر می‌آیند و مؤمن محتضر آنها را می‌بیند و با دیدن آنها و بهشت به آسانی جان می‌دهد».

به عبارت دیگر، ما در دنیا این ملحق شدن را داریم. یعنی در دنیا بر اساس عشق به آنها، دستورات، روش و منش و نوع زندگی آنها زندگی می‌کنیم و بدیهی است که موقع وفات انسان با دیدنِ این معشوق‌ها و پیوستن به آنها شاد می‌شود و سختی مرگ را فراموش می‌کند.

پیوستن به اهل بیت در هنگام احتضار وقتی اتفاق می‌افتد که شخص در زندگی دنیا اهل اطاعت از خدا و رسول او بوده و با آنها زندگی کرده باشد.

در دنیا با این 4 گروه زندگی کن

قرآن در سوره نساء آیه 69 می‌فرماید: «و کسانی که از خدا و پیامبر اطاعت کنند در زمره کسانی خواهند بود که خدا ایشان را گرامی داشته [یعنی] با پیامبران و راستان و شهیدان و شایستگانند و آنان چه نیکو همدمانند».

کسانی که اهل اطاعت خدا و رسول هستند، با کسانی معیت پیدا می‌کنند که خداوند به آنها نعمت داده است. «حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً» یعنی این 4 گروه برای تو در دنیا رفیق­‌های خوبی هستند. با آنها زندگی کن. براساس رفاقت با آنها زندگی کنید. قرآن در این آیه مبارکه به ما مژده می‌دهد که هر کس که خدا و رسول را اطاعت بکند، با آنها خواهد بود. «معیت» را به عنوان معلول «اطاعت» ذکر می‌کند. می‌گوید شما با هر کس که می‌خواهید محشور بشوید، باید منش و روشش را قبول داشته باشید به همان نحو زندگی کنید در این صورت با آنها محشور می‌شوید. آنهایی که از نظر لباس پوشیدن، قیافه، رفتارهای فردی و خانوادگی و اجتماعی مقلد کسی می‌شوند با آنها محشور می‌شوند. این یک قاعده است که پیامبر (ص) فرمودند: «هر کس خودش را شبیه هر گروهی دربیاورد با همان‌ها محشور می‌شود.»

کسی که یک عمر با پیامبر و اهل بیت (ع) رابطه داشته و زیارت عاشورا خوانده؛ زیارت سایر معصومین (ع) را خوانده و به اینها دلدادگی داشته، طبیعی است که موقع مُردن آنها بالای سر انسان می‌آیند. جان دادنِ آسان و شیرین محصول رفاقت با اهل بیت (ع) است.

اثر ذکر "بسم الله الرحمن الرحیم" در آسان جان دادن

روایت است که عزرائیل (ع) وقتی برای گرفتن جان مؤمن می­‌آید، مؤمن احساس عدم آمادگی و حالت غافلگیری برایش دست می‌دهد، نه اینکه بدش بیاید. یک ذره تأنی، تأمل معطلی و احساس سنگینی دارد. خداوند تبارک و تعالی به عزرائیل (ع) می‌فرماید: «کف دستت بنویس "بِسمِ الله الرَّحمنِ الرَّحیم" و نشانش بده.»

تا او «بِسمِ الله» را می‌بیند یک دفعه متوجه می‌شود که در بهشت است. یعنی اصلاً مسیر را متوجه نشده که تا بهشت آمده، انتقال را نفهمیده. همین که «بِسمِ الله» را دیده، روح از بدن بیرون آمده و بدن را رها کرده است. خوش به حال کسانی که با «بِسمِ الله الرَّحمنِ الرَّحیم» انس دارند.

انس گرفتن در دنیا با ذکر "بسم الله الرحمن الرحیم"

یکی از ذکرهای مهمی که اولیای خدا، بزرگان و عرفا به شاگردانشان توصیه می‌کنند ذکر «بِسمِ الله الرَّحمنِ الرَّحیم» است. بخصوص صبح‌ها بعد از نماز مستحب است، انسان 19 بار این ذکر را بگوید. انسان با «بِسمِ الله الرَّحمنِ الرَّحیم» در دنیا محشور و مأنوس باشد. نه اینکه «بِسمِ الله الرَّحمنِ الرَّحیم» را فقط موقع کارها بگوید. هر چند این هم خیلی ارزش دارد که انسان در شروع هر کاری چه مادی و چه معنوی با «بِسمِ الله الرَّحمنِ الرَّحیم» شروع کند، این خیلی ارزش دارد. بلکه انس با «بِسمِ الله الرَّحمنِ الرَّحیم» یک مقام سلوکی است که انسان باید طی بکند تا به حقیقت «بِسمِ الله الرَّحمنِ الرَّحیم» نائل و با آن محشور شود. حال آنهایی که از «بِسمِ الله الرَّحمنِ الرَّحیم» لذت می‌بَرند، چه مژده خوبی برای آنهاست.

اینگونه نیست که یک نفر در دنیا هیچ انسی با «بِسمِ الله الرَّحمنِ الرَّحیم» یا اذکار طیبه و پنج تن آل عبا نداشته باشد و موقع مُردن دیدن اینها برایش اشتیاق بیاورد، بلکه اگر انس نباشد، حالش خراب می‌شود. کسی که با «بِسمِ الله الرَّحمنِ الرَّحیم» انس نداشته باشد، با شنیدن صوت قرآن خیلی حالش بد می‌شود.

خیلی از آدم‌ها هستند که در موقع مُردن اگر برایشان «بِسمِ الله الرَّحمنِ الرَّحیم» بگویی، آیه قرآن بخوانی، اسم پنج تن را بیاوری، حالشان خراب می‌­شود و فریاد می‌کِشند. اذکار طیبه، خمسه طیبه (ع)، چهارده معصوم (ع)، نشانه‌های مقدس، شعائر الهی چیزهایی هستند که یک فطرت پاک با آن‌ها سنخیت دارد. حقیقت انسان و خلقت انسان بر اساس همین مقدسات است. چقدر خوب است انسان در دنیا واقعاً با اینها انس بگیرد.

سکرات موت، اتفاقاتی است که هنگام قرار گرفتن شخص در حالت احتضار، برای او پیش می‌آید.

---

پی نوشت:
1- بحار الانوار ج 6 صفحه 158 .
2- نهج البلاغة‌، نسخه و تصحیح محمد عبده، خطبه۱۰۷، ج۱، ص۲۱۲؛ محمدی ری شهری، میزان الحکمه، ج۱۱، ص۱۲۴. 
3- «مَن أَحَبَّ عَلیّاً هَوَّنَ اللهُ عَلَیهِ سَکَراتَ المَوت»/ فضائل الشیعه، ص3.

منابع:
مطلب "احتضار و سختی جان کندن" نوشته محمدرضا غفاری
سایت منتظران منجی؛ استاد شجاعی
مقاله "سكرات و غمرات مرگ" نوشته معصومه عباسی

- نظرات (0)

سحروجادوکردن

این روزها شاید از برخی دوستان و آشنایان زیاد شنیده‌باشید که کارهایم گره‌خورده است. یکی می‌گوید دست به هر کاری می‌زنم نمی‌شود. دیگری مدت‌هاست که یک کار متناسب با شرایطش را پیدا نمی‌کند. دختر یا پسر جوانی هرچه مورد ازدواج برایش فراهم می‌شود نمی‌شود که نمی‌شود.

اما به‌راستی باید دید که آیا همه‌ی این‌ها در حالت عادی بوده و یا اتفاق و حادثه پنهانی پشت ماجرا قرار دارد؟
برای این‌که کاری در زندگی ما با موفقیت انجام بشود یا نه عوامل بسیاری وجود دارند که شمارش آن‌ها زمان زیادی را می‌طلبد. از ایجاد عوامل برکت‌زا در زندگی گرفته تا انجام آنچه که برکت و رحمت را از زندگی دور می‌کند. برای آشنایی بیشتر با این امور کتاب‌هایی تاکنون تألیف شده‌اند که کمک شایانی را به بالا بردن کیفیت زندگی اسلامی مسلمانان داشته و دارند. کتاب‌هایی مانند مفاتیح‌الحیات، نهج‌الرسول و حلیه‌المتقین که هرکدام معدنی از معارف هستند که کاربرد زیادی را در زندگی امروز انسان دارند، اما در اینجا قرار است به یکی از عوامل جدی گرفتاری انسان‌ها بپردازیم؛ یعنی سِحر و جادو.

این روزها افراد زیادی هستند که تا به این کلمه می‌رسند درجا می‌گویند: خرافات است! پس ابتدا باید ببینیم که شرع مقدس اسلام آیا معتقد به خرافه بودن آن است و یا اصل وجود آن را در عالم قبول دارد؟

اول؛ در قرآن کریم سوره شعرا آیه 41 که پیرامون مواجهه حضرت موسی (ع) با ساحران است، قرآن به وجود جادوگران تصریح می‌کند که برای مقابله با حضرت موسی به دربار فرعون آمده‌اند.

آنچه که مٌسَلَم است این است که قرآن کتابی عاری از هرگونه خطا و اشتباه است پس اگر از لفظ "ساحر" در این آیه استفاده کرده است یعنی اصل وجود داشتن سِحر و جادو را قبول داشته و به‌تبع آن، کسانی را که با استفاده از آن شیوه به مقابله با حضرت موسی آمده‌اند را ساحر یعنی جادو کننده نامیده است.

دوم؛ از رسول خدا (ص) درباره جادوگر سؤال شد حضرت فرمودند: «وقتی دو مرد عادل بیایند و علیه او (جادوگر) شهادت دهند، خونش مباح است». (1)

این یعنی پیامبر اسلام اصل وجود جادو و سِحر را قبول داشته‌اند پس حکم به مجازات جادوگر داده‌اند و اِلا اگر اصل وجود آن را منکر بودند پس دلیلی هم نداشت که به مجازات برای شخص خاطی حکم کنند.

عده‌ای قائل‌اند از زمان امیرالمؤمنین علی (ع) تمامی جادو و جادوگرها برای همیشه سفره‌شان جمع شده و دیگر اثری از آن‌ها پیدا نیست. اما برای اینکه این مسئله روشن شود به حدیث ذیل توجه کنید:

سوم؛ محمد بن عیسی می‌گوید: «از امام رضا (ع) درباره سِحر سؤال کردم. فرمودند: سِحر واقعیت دارد».(2) اینکه امام رضا (ع) پس از گذشت سالیان زیادی از زمان حیات مبارک حضرت علی (ع) همچنان معتقدند جادو و سحر وجود دارد، باعث می‌شود کسانی که قائل‌اند پس از حضرت علی (ع) دیگر جادویی در کار نیست حرفشان از اعتبار ساقط شود.

این سه دلیل ذکرشده برای اثبات اینکه این مسئله یعنی سحر و جادو هنوز هم وجود داشته و دارد کافی می‌باشد هرچند احادیث بسیارِ دیگری هم هستند که اصل وجود این حرام شرعی را پذیرفته‌اند و در مواردی هم راهکارهایی را برای دفع آن بیان نموده‌اند.

اصلاً چرا باید کسی دیگری را جادو کند؟

حالا شاید سؤال پیش بیاید که اصلاً چرا باید کسی دیگری را جادو کند؟
اینکه چرا کسی دیگری را جادو می‌کند تا مثلاً در زندگی زناشویی یا مسائل مالی او مشکلی را ایجاد کند می‌تواند عوامل مختلفی را داشته باشد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها حسادت است. حسادت آفتی است که روان شخص حسود را وحشیانه می‌جود. حسادت به موفقیت‌های دیگری، می‌تواند موجب آن شود که شخصی با استفاده از این عمل غیرانسانی زندگی دیگران را با مشکل مواجه سازد.

پیامبر اسلام (ص) پیرامون حسادت می‌فرمایند: حسد نورزید؛ زیرا حسد ایمان را می‌خورد همان‌گونه که آتش هیزم را می‌خورد.(3) در این‌که کس دیگری را خودش و یا با کمک نفر سومی جادو کند در حرمت آن هیچ شکی وجود ندارد چراکه جادو یکی از بزرگ‌ترین گناهان کبیره در دین اسلام است. این گناه پشتوانه رذیلانه‌ای را در عاملانش دارد. جادو به گفته شرع مقدس به شِرک نزدیک است. (4) و بزرگی گناه آن‌قدر زیاد است که همان‌طور که از پیامبر اسلام (ص) نقل کردیم اگر ثابت شود که کسی جادوگر باشد حکم او اعدام است.

همین‌طور نبی مکرم (ص) می‌فرمایند: «سه نفرند که وارد بهشت نمی‌شوند: شراب‌خوار، جادوگر و قطع‌کننده پیوند خویشاوندی». (5)

با تمامی مطالبی که ذکر شد این بدان معنا نیست که هر گره‌ای که در زندگی‌مان ایجاد شود سریع گمان به جادو شدن خود ببریم. گاهی اوقات اعمال و رفتار ما باعث ایجاد موانع و مشکلاتی در زندگی‌مان می‌شوند. گاهی هم مصلحت خداوند آن است که آن خواسته شخص انجام نشود و یا این‌که فعلاً زمان آن فرانرسیده است.

چه باید کرد؟

حالا سؤالی که مطرح می‌شود این است که چه باید کرد؟
در روایات مختلفی از معصومین علیهم‌السلام بعضاً راهکارهایی ارائه‌شده است. ازجمله آن‌که امام رضا (ع) درباره رفع سحر می‌فرمایند: هرگاه تو را سحر کردند، دست خود را تا برابر چهره‌ات بالا بیاور و بگو: «بسم‌الله العظیم، بسم‌الله العظیم، رب العرش العظیم»(6)

هم‌چنین برای برطرف کردن آن می‌توان به فردی حاذق و مسلط مراجعه نمود که هدفش صرفاً گرفتن مبلغی بیشتر و بیشتر نباشد و نخواهد به هر بهانه‌ای طلب مُزد کند. این مهم است که او دانش لازم و جامع را داشته باشد تا مبادا کاری کند که گره دیگری بر مشکلات قبلی افزوده شود.

و در نهایت اینکه کسی که جادو می‌کند به‌غیر از حق‌الناسی که بر گردن او می‌آید، خشم خداوند را نیز برمی‌انگیزاند و چنین شخصی دچار عوارض دهشتناک فراوانی خواهد شد که معلوم نیست هیچ‌گاه قابل جبران باشند و شاید او را برای همیشه به نابودی بکشانند.

پی نوشت:
1. تهذیب الاحکام جلد 6 صفحه 283
2.مکارم الاخلاق صفحه 413، نهج الرضا صفحه 244
3.قرب الاسناد صفحه 29 حدیث 94
4.الکافی جلد 7 صفحه 260
5.نهج الرسول صفحه 160
6.بحارالانوار جلد 92 صفحه129

- نظرات (0)

دلگرم شدن به خدا

امام على(ع) می‌فرماید: یاد خدا عقل را آرامش مى‌دهد، دل را روشن مى‌کند و رحمت او را فرود مى‌آورد. (غررالحکم، ج2، ص66،)

و یا در جایی دیگر می‌فرمایند: خدا را خالصانه یاد کنید تا بهترین زندگى را داشته باشید و با آن راه نجات و رستگارى را بپیمایید.(بحارالأنوار، ج78، ص39، ح16)

به این آیه توجه کنید:

الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَتَطْمَئِنُّ قَلُوبُهُم بِذِکْرِ اللَّهِ أَلَا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ‏(رعد 28)

ترجمه

(هدایت شدگان) کسانى هستند که ایمان آورده و دلهایشان به یاد خدا آرام مى‏‌گیرد. بدانید که تنها با یاد خدا دلها آرام مى‏‌گیرد.

یاد خدا تنها به ذکر زبانى نیست، اگر چه ذکر زبانی یکى از مصادیق روشن یاد خداست، زیرا آنچه مهم است یاد خدا بودن در تمام حالات خصوصاً در وقت گناه است.

برکات یاد خدا

یاد نعمت‏‌هاى او، عامل شکر اوست.
یاد قدرت او، سبب توکّل بر اوست.
یاد الطاف او، مایه محبّت اوست.
یاد قهر و خشم او، عامل خوف از اوست.
یاد عظمت و بزرگى او، سبب خشیت در مقابل اوست.
یاد علم او به پنهان و آشکار، مایه حیا و پاکدامنى ماست.
یاد عفو و کرم او، مایه امید و توبه است.
یاد عدل او، عامل تقوا و پرهیزکارى است.

انسان، بى‏‌نهایت طلب است و کمال مطلق مى‏‌خواهد، ولى چون هر چیزى غیر از خداوند محدود است و وجود عارضى دارد، دل را آرام نمى‏‌گرداند. در مقابل کسانى‏‌که با یاد خدا آرامش مى‏‌یابند، عده‏‌اى هم به متاع قلیل دنیا راضى مى‏‌شوند. «رضوا بالحیاة الدنیا واطمأنوا بها»

نماز، ذکر الهى ومایه آرامش است. «و اقم الصّلاة لذکرى»(طه، 14)، «الا بذکر اللَّه تطمئن»

ممکن است معناى «الا بذکر اللَّه تطمئن القلوب» این باشد که به واسطه ذکر و یادى که خدا از شما مى‏‌کند، دلهایتان آرام مى‏‌گیرد، یعنى اگر بدانیم خداوند ما را یاد مى‏‌کند و ما در محضر او هستیم، دلهایمان آرامش مى‏‌یابد. چنانکه حضرت نوح علیه‌السلام به واسطه کلام الهى «اصنع الفلک باعیننا»(هود، 37) آرام گرفت و امام حسین‏ علیه‌السلام به هنگام شهادت على اصغرش با عبارت «هیّن علىّ انّه بعین اللَّه» این آرامش را ابراز فرمود و یا در دعاى عرفه آمده است: «یا ذاکر الذاکرین»

سؤال: اگرچه در این آیه آمده است که دلها، و به ویژه دل مؤمن، با یاد خدا آرام مى‏‌گیرد، امّا در آیات دیگرى مى‏‌خوانیم هرگاه مؤمن خدا را یاد کند، دلش به لرزه مى‏‌افتد. «انما المؤمنون الّذین اذا ذکر اللَّه وجلت قلوبهم»(انفال، 2) آیا این لرزش و آرامش مى‏‌توانند در یکجا جمع شوند؟ راه توجیه آن چیست؟

پاسخ: براى تصوّر وجود این همزمان آرامش و لرزش در یک فرد، توجّه به این مثال‏‌ها راهگشا است

گاهى انسان بخاطر وجود همه مقدمات، اطمینان و آرامش دارد، امّا در عین حال از نتیجه هم نگران و بیم‌ناک است. مثل جراح متخصصى که به علم و کار خود مطمئن است، ولى باز در هنگام عمل شخصیّت مهمى دلهره دارد.

فرزندان، هم به وجود والدین، احساس آرامش مى‏‌کنند و هم از آنها حساب مى‏‌برند و مى‏‌ترسند.

گاهى انسان از آنجا که مى‏‌داند فلان ناگوارى براى آزمایش و رشد و ترفیع مقام اوست، خرسند و آرام است، امّا اینکه آیا در انجام وظیفه موفق خواهد شد یا خیر، او را نگران مى‏‌کند و به لرزه مى‏‌اندازد.

انسان‏‌هاى مؤمن وقتى در تلاوت قرآن به آیات عذاب، دوزخ و قهر الهى مى‏‌رسند، لرزش بر اندام آنها مستولى مى‏‌شود، امّا هنگامى که آیات رحمت و رضوان و بهشت خداوند را قرائت مى‏‌کنند، آرامشى شیرین، قلوب آنها را فرا مى‏‌گیرد و آنها را دلگرم مى‏‌سازد.

امام سجادعلیه‌السلام در دعاى ابوحمزه مى‏‌فرماید: «اذا ذکرت ذنوبى فزعت و اذا رأیت کرمک طمعت»، یعنى هرگاه گناهان خود و عدل و قهر تو را به یاد مى‏‌آورم، ناله مى‏‌زنم، امّا وقتى به یاد لطف و عفو تو مى‏‌افتم امیدوار مى‏‌شوم.

صاحب المیزان براى این جمله، از قرآن شاهد مى‏‌آورد؛ «تقشعر منه جلود الّذین یخشون ربّهم ثم تلین جلودهم و قلوبهم الى ذکر اللَّه»(زمر، 23) یعنى در آغاز انسان دلهره دارد، ولى کم‏کم به آرامش مى‏‌رسد.

کسى‏‌ که از یاد خدا غافل است، آرامش ندارد و زندگى بدون آرامش زندگى نکبت بارى است. «من اعرض عن ذکرى فانّ له معیشة ضنکا»(طه، 124)

عامل آرامش و دلگرمى‏

دستیابى به اطمینان و آرامش مى‏‌تواند عوامل گوناگونى داشته باشد، ولى در رأس آنها آگاهى و علم جلوه ویژه‏‌اى دارد.

کسى‏ که مى‏‌داند ذرّه‏ مثقالى از کارش حساب دارد، «مثقال ذرة خیراً یره»(زلزال، 7) نسبت به تلاش و فعّالیّتش دلگرم است.

کسى‏ که مى‏‌داند بر اساس لطف و رحمت الهى آفریده شده، «الاّ من رحم ربّک و لذلک خلقهم»(هود، 119) امیدوار است.

کسى‏ که مى‏‌داند خداوند در کمین ستمگران است، «انّ ربّک لبالمرصاد»(فجر، 14) آرامش دارد.

کسى‏ که مى‏‌داند خداوند حکیم و علیم است و هیچ موجودى را بیهوده خلق نکرده است «علیم حکیم» خوش‏بین است.

کسى‏ که مى‏‌داند راهش روشن و آینده‏‌اش بهتر از گذشته است، «والاخرة خیر وابقى»(اعلى، 17) قلبش مطمئن است.
کسى‏ که مى‏‌داند امام و رهبرش انسانى کامل، انتخاب شده از جانب خداوند و معصوم از هر لغزش و خطاست، «انى جاعلک للنّاس اماما»(بقره، 124) آرام است.

کسى‏ که مى‏‌داند کارِ نیک او از ده تا هفتصد بلکه تا بى‏‌نهایت برابر پاداش دارد، ولى کار زشت او یک لغزش بحساب مى‏‌آید دلخوش است. «مثل الّذین ینفقون اموالهم فى سبیل اللَّه کمثل حبة انبتت سبع سنابل فى کلّ سنبلة مأئة حبة»(بقره، 261)

کسى‏ که مى‏‌داند خداوند نیکوکاران را دوست دارد، «ان اللَّه یحب المحسنین»(بقره، 195) به کار نیکش دلگرم مى‏‌شود.

کسى‏ که مى‏‌داند کار خیرش آشکار و کار شرّش پنهان مى‏‌ماند، «یا من اظهر الجمیل و ستر القبیح» شاد است.

عوامل اضطراب و نگرانى‏

یکى از شایع‏ترین بیمارى‏‌هاى قرن حاضر، اضطراب و افسردگى است. براى این بیمارى که داراى علائمى همچون انزواطلبى، در خود فرورفتن، خودکم‏بینى و بیهوده انگارى است، دلایل بسیارى را ذکر کرده‏‌اند، از جمله:

شخص افسرده از اینکه همه چیز را مطابق میل خود نمى‏‌بیند داراى افسردگى شده است، در حالى که ما نباید بخاطر اینکه چون به همه آنچه مى‏‌خواهیم، نرسیدیم، از مقدار ممکن آن هم دست برداریم و تسلیم شویم.

شخص افسرده با خود فکر مى‏‌کند که چرا همه مردم مرا دوست ندارند و حال آنکه این امر غیر ممکنى است و حتّى خدا و جبرئیل هم دشمن دارند، لذا انسان نباید توقّع داشته باشد که همه او را دوست بدارند.

شخص افسرده گمان مى‏‌کند که همه مردم بد هستند، در صورتى‏که چنین نیست و خداوند به فرشتگانى که این توهّم را داشتند پاسخ داد.

شخص افسرده گمان مى‏‌کند که همه ناگوارى‏‌ها از بیرون وجود اوست، در حالیکه عمده تلخى‏‌ها عکس‏‌العمل و پاسخ خصلت‏‌ها و کردارهاى خود ماست.

شخص مضطرب از شروع در کارها نگران است و احساس ترس و تنهایى مى‏‌کند. حضرت على‏ علیه‌السلام براى رفع این حالت مى‏‌فرماید: «اذاخفت من شى‏ءٍ فقع فیه»(بحار، ج 71، ص 362) از هر چه مى‏‌ترسى خود را در آن بی‌انداز که ترس هر چیز بیش از خود آن است.

شخص مضطرب نگران آنست که آینده چه خواهد شد. این حالت را مى‏‌توان با توکّل بر خدا و پشتکار درمان کرد.

چون در بعضى کارها ناکام شده است، نگران است که شاید در تمام امور به این سرنوشت مبتلا شود.

چون بر افراد و قدرت‏‌هاى ناپایدار تکیه دارد، با تزلزل آنها دچار اضطراب مى‏‌شود.

و خلاصه امورى همچون عدم قدردانى مردم از زحمات آنها، گناه، ترس از مرگ تلقین‏‌هاى خانواده به اینکه نمى‏‌دانى و نمى‏‌توانى، قضاوت‏‌هاى عجولانه، توقّعات نابجا و تصوّرات غلط، علت بسیارى از افسردگى‏‌ها و اضطراب‏‌ها مى‏‌باشد که با یاد خدا و قدرت و عفو و لطف او مى‏‌توان آنها را به آرامش و شادابى مبدل ساخت.

تفسیر آیه «الّذین آمنوا و تطمئنّ قلوبهم بذکر اللَّه» را در روز 14 خرداد 73 در همدان مى‏‌نویسم، زیرا بمناسبت پنجمین سالگرد رحلت امام خمینى (ره) براى سخنرانى آمده‏‌ام. کسى‏ که در پایان وصیّت‏نامه بسیار مهم خود مى‏ فرماید: «من با دلى آرام و قلبى مطمئن و ضمیرى شاد و روحى امیدوار به فضل الهى از خدمت شما مرخص مى‏‌شوم.»

پیام‌ها

نشانه انابه واقعى، ایمان و اطمینان به خداست. «من اناب، الذین امنوا ...»
ایمان بدون اطمینان قلبى، کامل و کارساز نیست. «امنوا وتطمئن قلوبهم»
یاد خدا با زبان کفایت نمى‏‌کند، اطمینان قلبى هم مى‏‌خواهد. «تطمئن قلوبهم بذکر اللَّه»
تنها یاد خدا، مایه‏ آرامش دل مى‏‌شود. «بذکر اللَّه تطمئن القلوب»
امروزه دارندگان زر و زور و تزویر بسیارند ولى از آرامش لازم خبرى نیست.

- نظرات (0)