سایت خاتون

زیارت امیرالمومنین

دعایی برای رفع غم و اندوه

در كتاب «بلد الأمین» از حضرت رسول اکرم صلى اللّه علیه و آله روایت كرده:

هر كه هر روز ده بار این دعا را بخواند، حق تعالى‏ چهار هزار گناه كبیره او را بیامرزد

و وى را از سكرات مرگ و فشار قبر، و صد هزار هراس قیامت نجات دهد،

و از شرّ شیطان و سپاهیان او محفوظ گردد و قرضش ادا شود و اندوه و غمش برطرف گردد، دعا این است:

اَعْدَدْتُ لِكُلِّ هَوْلٍ لا اِلهَ اِلا اللَّهُ وَ لِكُلِّ هَمٍّ وَ غَمٍّ ماشاءَ اللَّهُ

وَ لِكُلِّ نِعْمَةٍ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لِكُلِّ رَخآءٍ اَلشُّكْرُ لِلَّهِ

وَ لِكُلِّ اُعْجُوبَةٍ سُبْحانَ الِلَّهِ

وَ لِكُلِّ ذَنْبٍ اَسْتَغْفِرُ اللَّهَ

وَ لِكُلِّ مُصیبَةٍ اِنّا لِلّهِ وَ اِنّا اِلَیْهِ راجِعُونَ

وَ لِكُلِّ ضیقٍ حَسْبِىَ اللَّهُ

وَ لِكُلِّ قَضآءٍ وَ قَدَرٍ تَوَكَّلْتُ عَلَى اللَّهِ

وَ لِكُلِّ عَدُوٍّ اِعْتَصَمْتُ بِاللَّهِ

وَ لِكُلِّ طاعَةٍ وَ مَعْصِیَةٍ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللَّهِ الْعَلِىِّ الْعَظیمِ.

4 رکن اساسی ایمان !

ایمان مبتنی بر چهار رکن است:

1- معرفت 2- تصدیق 3- اقرار  4- عمل.

 

1-معرفت

معرفت سطوح مختلفی دارد ، به همین سبب ایمان بر آمده از معرفت نیز می تواند درجات گوناگونی داشته باشد.

2- تصدیق

«صدق» به معنی مطابقت سخن با درون و واقع است، بدین معنا که سخن انسان هم با آنچه در دل دارد و هم با آنچه در عالم واقع وجود دارد یکی باشد 1 به همین دلیل اگر سخن کسی با آنچه در درون دارد و یا با آنچه واقعیت دارد مطابقت نداشته باشد ، او را «دروغگو» می نامند.

با اینکه منافقین خطاب به پیامبر اسلام (صلی الله علیه واله وسلم) می گفتند: «تشهد انک الرسول الله»2. و این به ظاهر سخن راستی بوده با این وجود خداوند می فرماید: «وَاللَّهُ یَعْلَمُ إِنَّكَ لَرَسُولُهُ وَاللَّهُ یَشْهَدُ إِنَّ الْمُنَافِقِینَ لَكَاذِبُونَ»3 خداوند شهادت می دهد که منافقان دروغ می گویند.

علت اینکه خداوند منافقان را دروغگو می نامد این است که شهادت آنان به رسالت پیامبر اسلام (صلی الله علیه واله وسلم) با آنچه در درون داشتند، مطابقت نداشته و آنان صرفاً جهت ظاهر سازی به رسالت پیامبر شهادت می دادند در حالی که در دل ، هرگز رسالت پیامبر اسلام (صلی الله علیه واله وسلم) را قبول نکرده بودند.

فراتر از سخن که ممکن است از سر صدق و راستی و یا کذب و نفاق به زبان جاری شود، افعال انسان نیز ممکن است چنین باشد، رفتار و افعال صادقانه یا رفتار و افعال منافقانه در عرف و ادبیات رایج ما واژه های آشنایی هستند.

گاهی افعال و رفتار کسی چنان جدی ، دقیق و توأم با تلاش و کوشش است که نشان می دهد وی با همه وجود به اهمیت کار خود و درستی راه خود واقف است. چنین شخصی را در عرف، انسان صادق و درستکار به شمار می آورند.

در مقابل گاهی دیده می شود که رفتار و افعال برخی از آدمیان چنان سست ، نامنظم ، کند و توأم با یأس و ناامیدی است که نشان می دهد وی در درون، کار خود را قبول نداشته، به اهمیت و ارزش کار و تلاش خود واقف نگردیده و روزگار را باری به هر جهت سپری می کند؛ یقیناً چنین انسانی را نمی توان صادق و درست کار به شمار آورد.

قرآن کریم چه زیبا این حقیقت را در وصف مومنان راستین به تصویر کشیده و آنان را در وفای به عهدی که با خدای خود بسته اند به نیکی ستوده است: «مِنَ الْمُۆْمِنِینَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَیْهِ فَمِنْهُم مَّن قَضَى نَحْبَهُ وَمِنْهُم مَّن یَنتَظِرُ وَمَا بَدَّلُوا تَبْدِیلًا»4

از میان مۆمنان مردانى‏اند كه به آنچه با خدا عهد بستند صادقانه وفا كردند. برخى از آنان به شهادت رسیدند و برخى از آنها در [همین‏] انتظارند و [هرگز عقیده خود را] تبدیل نكردند.

افزون بر گفتار و افعال ، صدق و کذب گاهی نیز در باب شناخته های آدمی به کار گرفته می شوند بدین معنا که اگر انسان نسبت به آنچه در فضای معرفتی خود بدان شناخت پیدا کرده صادق باشد و برای آن اهمیت قائل باشد ، او را آدمی صادق و درستکار به شمار می آورند، چنانکه برای آدمی که نسبت به شناخت های خود بی توجه باشد و برای آن ها ارزشی قائل نباشد ، وی را انسانی غیرصادق قلمداد می کنند.

تصدیق آنگاه حاصل می شود که رشته های شناخت و آگاهی در تار و بود وجود آدمی گره بخورد و این گونه به بخشی از وجود او تبدیل شود .

از آنجا که سطح شناخت ها و معارف آدمیان نسبت به مبدأ ، مقصد و هدف هستی دارای مدارج بسیاری است و از سوی دیگر ، رسوخ آگاهی ها و شناخت های این چنینی نیز در وجود آدمیان یکسان نمی باشد ، به همین سبب ایمان آدمیان نیز در یک سطح و درجه قرار ندارد .

تردیدی نیست انسانی که به‌لحاظ معارف و آگاهی های مرتبط با حوزه ایمان به بالاترین درجه شناخت رسیده و چنین شناختی همه وجودش را فرا گرفته و درجانش رسوخ کرده، در بالاترین درجه ایمان قرار دارد، این در حالی است که برخی از آدمیان درجه ایمان قرار دارد.

این در حالی است که برخی از آدمیان صرفاً به بخش کوچکی از معارف و آگاهی های مرتبط با حوزه ایمان دست یافته و همین شناخت نیز به صورت کامل به باور تبدیل نشده ، بی گمان چنین انسانی را نمی توان هم ردیف با چنان انسانی قلمداد کرد.

 

3-اقرار

"قرّ" که ریشه لغوی اقرار است به معنی ثبات و پایداری است. "اقرار" به معنی "اثبات الشیء"است.یعنی چیزی را به مرحله ثبات و پایداری رساندن.

اقرار با قلب انجام می شود،یا با زبان،و یا با هردو.با این وجود اقرار در حوزه ایمان در صورتی رکن شمرده می شود که هم با قلب و هم با زبان به انجام برسد. از این رو اقرار حقیقتی است قلبی و لسانی.

به عبارتی اقرار که رکن سوم ایمان است صرفاً به معنای گفتن با زبان یا عبور دادن از دل نیست،بلکه به معنای رسوخ دادن،تثبیت کردن و پایدار ساختن معرفت به خدا ، پیامبران الهی و روز جزا در دل و زبان است.

نتیجه چنین اقراری این است که هم درون به نور معرفت الهی منوّر می شود و هم برون،هم قلب  و هم زبان،هم باطن و هم ظاهر.

4- عمل

وقتی انسان ایمان داشته باشد در انجام عملِ مناسب با ایمان، معطّل نشده، بدان اقدام می‌نماید. پس ایمان در عمل انسان اثر مستقیم می‌گذارد. اما این ارتباط یک طرفه نیست، بلکه عمل هم در ایمان اثر می‌گذارد. وقتی انسان بر طبق ایمان خویش عمل کند ایمان او راسخ‌تر و قوی‌تر می‌گردد و بر عکس اگر کسی ایمان به چیزی داشته باشد، اما در اثر عواملی بر خلاف آن عمل کند به تدریج ایمان او ضعیف می‌شود.

این حقیقت در بسیاری از امور روحی و روانی انسان قابل تجربه است. مثلا اگر انسان به کسی علاقه‌مند باشد و مطابق این علاقه عمل کند، بدین معنا که به یاد او باشد، برای او هدیه بفرستد و ... روز به روز این محبت افزایش می‌یابد. اما اگر به هر دلیلی بر عکس عمل نماید به تدریج، آن محبت کم‌رنگ می‌گردد.

اگر این حقیقت را باور کنیم معنای آیاتی همچون این آیات را خواهیم فهمید که می‌فرماید: «ثُمَّ كَانَ عَاقِبَةَ الَّذِینَ أَسَاۆُوا السُّوأَى أَن كَذَّبُوا بِآیَاتِ اللَّهِ؛6 سپس سرانجام كسانى كه اعمال بد مرتكب شدند به جایى رسید كه آیات خدا را تكذیب كردند!» بنابر این ممکن است انسان روزی مسیر خویش را عوض کند و ایمانش بر باد رود و اصلا اهل تکذیب و تمسخر دین شود!همچنین خدای متعال می‌فرماید: «وَ مِنْهُمْ مَنْ عاهَدَ اللَّهَ لَئِنْ آتانا مِنْ فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَ لَنَكُونَنَّ مِنَ الصَّالِحینَ * فَلَمَّا آتاهُمْ مِنْ فَضْلِهِ بَخِلُوا بِهِ وَ تَوَلَّوْا وَ هُمْ مُعْرِضُونَ * فَأَعْقَبَهُمْ نِفاقاً فی‏ قُلُوبِهِمْ إِلى‏ یَوْمِ یَلْقَوْنَهُ بِما أَخْلَفُوا اللَّهَ ما وَعَدُوهُ وَ بِما كانُوا یَكْذِبُون‏؛7 بعضى از آن‌ها با خدا پیمان بسته بودند كه اگر خداوند ما را از فضل خود روزى دهد، قطعاً صدقه خواهیم داد و از صالحان خواهیم بود. امّا هنگامى كه خدا از فضل خود به آن‌ها بخشید، بخل ورزیدند و سرپیچى كردند و روى برتافتند! پس خداوند نفاقی را تا روزى كه خدا را ملاقات كنند، در دل‌هایشان برقرار ساخت، بدین خاطر که از پیمان الهى تخلّف جستند و بدین خاطر كه دروغ مى‏گفتند.»

 

پی نوشت ها:

1- راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن/ ذیل واژه صدق.

2 و 3- منافقون/ آیه 1

4- احزاب/ آیه 23

5-راغب اصفهانی،ذیل واژه قرّ

6. روم(30)، 10.

7. توبه(9)، 75-77.

- نظرات (0)

دلیل استعمال کلماتی چون " لعل " در قران

برخی بر این باورند كه «شاید» خدا، «باید» است 1 ولی باید توجه داشت كه لفظ ‏‏«شایدِ» گاهی به «گوینده» و گاهی به «فعل» بر می‌گردد.

گوینده هم گاهی عالم ‏است، گاهی جاهل و گاه شك دارد.

ذات اقدس الهی گوینده‌ای نیست كه به چیزی جهل ‏یا شك داشته باشد زیرا " إِنَّهُ بِكُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ " 2 است، " عَلَى كُلِّ شَیْءٍ شَهِیدٌ " 3 است، " إِنَّهُ بِكُلِّ شَیْءٍ مُّحِیطٌ " 4 است و مانند آن.

پس استعمال این كلمات بر اساس خصوصیت گوینده آن ‏یعنی خدا نیست ، بلكه به فعل مربوط است.

‎گاهی انجام فعل و شدن كاری در حد پنجاه، هفتاد و یا نود درصد است ، می‌گوید ‏شما این كارها را انجام بدهید شاید فلان هدف تأمین شود زیرا ؛ این پنجاه درصد، همه ‏اجزاء علت نیست ، بلكه بخشی از اجزاء علت است.

مثلاً كسی بر اساس اصول ‏كشاورزی زمین را شُخم زده، بذرافشانی، آبیاری و سمپاشی و غیره را انجام داده، اما ‏آیا می‌شود گفت صدر در صد این‌ها به بار می‌نشینند؟ مسلماً جواب منفی است.

اگر ‏كسی بخواهد با دید باز در این مورد صحبت كند ، می‌گوید شاید این بذرها به بار بنشینند ‏‏(مقام فعل) چون یك سری عوامل پیش‌بینی نشده‌ای در راه است كه ممکن است مانع از ‏باردهی این‌ها شود و البته ذات اقدس الهی می‌داند كدام یك به بار می‌نشیند و كدام محصولی نمی دهد؛ ولی شدن كار را برای ما با لَعَلّ بیان می کند.

برای مثال خدای سبحان می‌فرماید روزه بگیرید تا " لَعلّكُمْ تَتّقوُن" 5 این عبارت معاذ اللّه به معنی ‏شك خدا نیست، بلكه او می‌داند روزه حقیقی تقوا می‌دهد ولی این‌ عمل آلوده ما به چه ‏حوادث تلخ و ناگواری شود و آیا به درجه قبولی برسد یا نه، این لعلّ مربوط به فعل ‏ماست.

مطلب دیگر این است كه در بسیاری از موارد اگر به شخصی بگویند فلان كار تو، ‏صد درصد آینده شما را تأمین می کند ، گرفتار غرور می‌شود؛ برای این‌كه غرور او را نگیرد، ‏تعبیر اخلاقی این است كه به او گفته شود شاید به مقصد برسی!

به هر حال كلمه لَعَلّ، ‏لیت، عسی كه در قرآن كریم آمده ، هرگز به ساحت الهی باز نمی‌گردد.

 

پی نوشت ها:

1- ر. ک؛ التفسیر الکبیره ج 1، ج 2، ص 110

2- سوره شوری ، 12

3- سوره حج آیه 17 و...

4- سوره فصلت آیه 54

5- سوره بقره آیه 183

- نظرات (0)

موضع قرآن در برابر تهمت به زنان عفیف

---

 آیا کسانی که به زنان تهمت ناپاکی می‌‌زنند بخشیده می‌‌شوند؟ در (سوره 24 آیه 5) جواب، آری است، اما در (سوره 24 آیه 23) جواب، خیر است، این تناقض نیست؟!

---

پاسخ اجمالی

انتساب زنا به دیگران بدون وجود دلیل کافی، تهمت بوده و گناه بزرگی است؛ لذا عذاب دنیایی و اخروی را به همراه خواهد داشت. قرآن در آیه‌ای پیرامون داستان افک، که افرادی به زنان پیامبر تهمت زنا زده بودند، حکم این‌گونه افراد را بیان می‌‌کند، البته مانند بسیاری از دیگر آیاتی که در مورد خاص نازل شده‌‌‌اند، این آیه نیز عمومیت داشته و تمام موارد تهمت به زنا را در بر می‌گیرد: «وَالَّذِینَ یَرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ ثُمَّ لَمْ یَأْتُوا بِأَرْبَعَةِ شُهَدَاء فَاجْلِدُوهُمْ ثَمَانِینَ جَلْدَةً وَلَا تَقْبَلُوا لَهُمْ شَهَادَةً أَبَدًا وَأُوْلَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ * إِلَّا الَّذِینَ تَابُوا مِن بَعْدِ ذَلِكَ وَأَصْلَحُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ ».[1]

در این آیه تهمت زنندگان به زنا را مستحق هشتاد ضربه شلاق می‌داند، در عین حال آنها را فاسق دانسته و شهادت آنها را پذیرفتنی نمی‌داند که طبیعتاً عقاب اخروی را نیز به دنبال خواهد داشت. اما در ادامه، خداوند افرادی را از اینان استثنا می‌کند و عقاب اخروی را از آنان بر می‌دارد؛ آنان تهمت زنندگانی هستند که توبه کنند.

در آیه دیگری نیز حکم چنین تهمت زدنی بیان شده است: «إِنَّ الَّذِینَ یَرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ الْغَافِلَاتِ الْمُۆْمِنَاتِ لُعِنُوا فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ».[2]

خداوند در این آیه نیز آنها را لعنت شده دانسته و به مانند آیه بالا، در نتیجه محتوای آیه، آنها را مستحق عذاب دنیایی و اخروی می‌داند. اما در این آیه دیگر بحث از توبه را مطرح نکرده است. حال این پرسش پدید می‌آید که آیا این دو متناقض هستند؟

در جواب باید یادآور شویم که تناقض در موردی است که دو حکم یکدیگر را صریحاً نقض کنند، نه این‌که یکی حکمی را بگوید و دیگری آن‌را نگوید و ساکت بگذارد.

بحث در مورد این آیه نیز از این باب می‌باشد که در آیه اول استثنائی بر حکم بیان شده وجود دارد(بخشش در صورت توبه)، ولی در آیه دوم این استثنا ذکر نشده است؛ لذا تناقضی میان آنان نیست ، بلکه این دو آیه از موارد عموم و خصوص می‌باشند و ما باید عموم آیه دوم را به استثنایی که در آیه اول آمده، تخصیص بزنیم؛ بنابراین، آیه دوم نیز لعنت شدن در دنیا و آخرت را برای تهمت زنندگان می‌داند، مگر این‌که آنها از این عمل توبه کرده باشند.

این استثناء به قدری واضح است که بیشتر مفسران آن‌ را مسلم پنداشته‌ و هیچ اشکالی را در مورد آن مطرح نکرده‌اند، بلکه برخی از آنها نیز صریحاً وجود این استثناء را در تفسیر خود بیان کرده‌اند.[3]

از طرفی وجود برخی از آیات قرآن نیز این معنا را تأیید می‌کند که هر گناهی غیر از شرک، می‌تواند با توبه کردن بخشیده شود: «مسلماً خدا این‌ را که به او شرک ورزیده شود نمى‏‌آمرزد، و غیر آن‌ را براى هر کس که بخواهد مى‏‌آمرزد ....».[4]

البته لازم به ذکر است که تعداد معدودی از مفسران اهل سنت، حکم در این آیه را تنها در مورد تهمت زنندگان به زنان پیامبر و در همان داستان خاص که در مورد آن نازل شده، می‌دانند و معتقدند که ذکر نکردن توبه در این آیه به این جهت است که توبه در مورد آنها راهی نخواهد داشت و اصلاً توبه آنها پذیرفته نیست.[5]

البته این قول تنها از اقلیتی بوده که به هیچ وجه قابل دفاع نیست و دلائل مختلفی نیز در رد آن وجود دارد.[6]

 

پی نوشت ها:

[1].نور، 4 – 5: «و كسانى كه نسبت زنا به زنان شوهردار مى‏دهند، سپس چهار گواه نمى‏آورند، هشتاد تازیانه به آنان بزنید، و هیچگاه شهادتى از آنها نپذیرید، و اینانند كه خود فاسقند. * مگر كسانى كه بعد از آن [بهتان‏] توبه كرده و به صلاح آمده باشند كه خدا البته آمرزنده مهربان است».

[2]. نور، 23: «بى‏گمان، كسانى كه به زنان پاكدامنِ بى‏خبر [از همه جا] و با ایمان نسبت زنا مى‏دهند، در دنیا و آخرت لعنت شده‏اند، و براى آنها عذابى سخت خواهد بود».

[3]. بیضاوی، عبدالله بن عمر، أنوار التنزیل و أسرار التأویل، تحقیق: المرعشلی‏، محمد عبد الرحمن، ج 4، ص 103، دار احیاء التراث العربی، بیروت، چاپ اول، 1418ق.

[4]. نساء، 48: «إِنَّ اللَّهَ لا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ وَ یَغْفِرُ ما دُونَ ذلِکَ لِمَنْ یَشاءُ ...».

[5]. به نقل از: فخرالدین رازی، ابوعبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، ج 23، ص 353- 354، دار احیاء التراث العربی، بیروت، چاپ سوم، 1420ق.

[6]. برای اطلاعات بیشتر ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 14، ص 418، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374ش.

- نظرات (0)

لایک های خطرناک برای انتخاب دختران زیبا

با توجه به این کارکردهای مختلف و این شباهت، این فضا، هر از چند گاهی دستخوش فرهنگ های مختلف و مدهای متنوع می شود و کاربران زیادی نیز با پیگیری این پدیده های جدید آن را به سرعت در فضای مجازی انتشار می دهند.

از جمله مسائلی که مدتی است در شبکه های اجتماعی از رونق بسیار زیادی برخوردار است و میلیون ها لایک و پسند را به خود اختصاص داده است، مسئله جذابیت دختران و بانوانی است که در این فضا به فعالیت مشغول هستند، بدین صورت که تصاویر چند دختر جوان را با اجازه آنها و یا بدون اجازه در کنار هم قرار داده و با این سوال که: کدام دختر جذاب تر و زیباتر است، از کاربران اینترنتی درخواست می کنند تا رأی و دیدگاه خود را پیرامون آنها بیان کنند و به همین جهت نیز کاربران جوان احساس مسئولیت کرده و رأی و نظر خود را با اهمیت تلقی می کنند و در این انتخابات بزرگ شرکت می کنند.

متأسفانه آنچه شاهد آن هستیم این است که این نظر سنجی ها، نه تنها سود و نتیجه ای برای آینده زندگی شخصی و خانوادگی افراد شرکت کننده نداشته، بلکه آسیب های بسیار جدی به زندگی زناشویی آنان در آینده وارد و یا حتی مانع تشکیل یک زندگی مشترک خواهد شد، چرا که ارزیابی روزانه دختران زیباروی در قالب تصاویر و فیلم در شبکه های مجازی روحیه تنوع طلبی را در مردان به شدت افزایش می دهد و اگر:

1- مجرد هستند

هرگز نمی توانند یک دختر ایده آل را برای زندگی آینده خود انتخاب کنند چرا که با مشاهده هزاران تصویر، فکر می کنند که همیشه دختری زیباتر وجود دارد و او را جستجو می کنند و مسلم است که این آرزو هرگز دست یافتنی نیست.

2- متاهل هستند

در این صورت کانون گرم زندگی مشترک آنها با خطرات متعددی مواجه خواهد شد، که از جمله مهمترین این خطرات و آسیب ها سرد شدن از همسر است.

نکته قابل توجهی که در این میان از اهمیت به سزایی برخوردار است این نکته است که اگر شرکت در این انتخابات برای تشکیل یک زندگی مشترک می باشد، تنها ملاک زیبایی برای ازدواج نمی تواند سبب خوشبختی و کسب آرامش و سعادت زن و شوهر شود بلکه آیات الهی و روایات اسلامی ملاک های متعددی را در این زمینه بیان کرده اند که با توجه به این ملاک ها، هرگز نمی توان به زیبایی رتبه اول و یا دوم را داد، بلکه زیبایی و جذابیت در عین حال که از اهمیت برخوردار است در رتبه های بعدی قرار دارد و دادگاه های خانواده و آمار وحشتناک طلاق، برای کسانی که تنها ملاک آنها برای تشکیل یک زندگی مشترک زیبایی بوده و به هیچ ملاک و معیار دیگری توجه نمی کردند و اکنون زندگی آنها در آستانه فروپاشی است، شواهد بسیارخوبی هستند.

این در حالی است که خداوند متعال در آیات متعددی از قرآن مجید به مسئله ازدواج اشاره کرده است و برای تشکیل یک زندگی ایده آل به جوانان توصیه های ارزشمندی را بیان داشته است، توصیه هایی که بخشی از آنها مربوط به دوران مجردی است که از جمله این توصیه های ارزشمند و برای جلوگیری از آسیب های که بیان شد، این توصیه طلایی است:

«قُلْ لِلْمُۆْمِنینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِكَ أَزْكى‏ لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبیرٌ بِما یَصْنَعُونَ: به مردان مۆمن بگو: چشمان خود را [از آنچه حرام است مانند دیدن زنان نامحرم و عورت دیگران‏] فرو بندند، و شرمگاه خود را حفظ كنند، این براى آنان پاكیزه‏تر است، قطعاً خدا به كارهایى كه انجام مى‏دهند، آگاه است.»[نور:30]

و بخشی از آن، مربوط به زمان انتخاب همسر است که از جمله آنها توصیه امام صادق علیه السلام است که به پرهیز از انتخاب زنان تنها با ملاک زیبایی تأکید می کند و می فرماید:

«از پدرم به نقل از پدر خود از جدّ بزرگوارش علیهم السّلام شنیدم كه مى‏گفت: پیغمبر خدا صلى اللَّه علیه و آله درباره انتخاب همسر به مردم فرمود: بپرهیزید از گیاه سبز و خرّمى كه در سرگین پرورش یافته است! به آن بزرگوار عرض شد: اى رسول خدا «خضراء دمن» چیست؟ فرمود: مقصود زن زیبائى‏ است كه از خاندانى پست، بوجود آمده و در محیطى فاسد، پرورش یافته باشد. [معانی الأخبار؛ ج‏2؛ ص 251]

در همین حال که از ازدواج با این دختران نهی شده است، امام صادق علیه السلام یکی از اسباب خوشبختی انسان را همسر زیبا که نگاه و زندگی با او سبب شادمانی و آرامش همسر شود، معرفی می کند:

«از خوشبختى انسان این است كه محل كارش در شهرش باشد، فرزندانى داشته باشد كه از آنان كمك بگیرد، همنشینان صالح، خانه بزرگ و همسر زیبایى‏ داشته باشد كه نگاه كردن به وى شادمانش گرداند و در نبودش خود را حفظ كند.» [منابع فقه شیعه؛ ج‏23؛ ص 303]

اما چنانچه بیان شد، ازدواج تنها به ملاک زیبایی سبب مشکلات زیادی خواهد شد و به همین جهت آیات الهی در کنار این ویژگی، صفات دیگری را نیز برای همسر آینده بیان می کنند که از جمله آنها توصیه های خداوند در آیه پنجم از سوره تحریم است که به شش ویژگی یک همسره ایده آل اشاره می کند:

«عَسى‏ رَبُّهُ إِنْ طَلَّقَكُنَّ أَنْ یُبْدِلَهُ أَزْواجاً خَیْراً مِنْكُنَّ مُسْلِماتٍ مُۆْمِناتٍ قانِتاتٍ تائِباتٍ عابِداتٍ سائِحاتٍ ثَیِّباتٍ وَ أَبْكاراً : اگر پیامبر، شما را طلاق گوید، امید است پروردگارش همسرانى بهتر از شما: مسلمان، مۆمن، فرمانبر، توبه‏كار، عابد، روزه‏دار، بیوه و دوشیزه به او عوض دهد» [التحریم:5]

هر چند این ویژگی ها برای همسران پیامبر صلی الله علیه وآله بیان شده است اما مى تواند الگوئى براى همه جوانان به هنگام انتخاب همسر باشد که به صورت اختصار به آنها اشاره می کنیم:

ویژگی هایی از قبیل: اسلام، ایمان، قنوت [تواضع در برابر همسر]، توبه [عذرخواهی در هنگام اشتباه]، عبادت و روزه داری [حفظ اعضا و جوارح از گناه]

در پایان امیدواریم که جوانان با حضور مناسب در فضای مجازی بتوانند از این فضا به بهترین شکل در راستای افزایش سطح علمی و اخلاقی خود بهره مند شود تا در نتیجه آن بتوانند پایه های زندگی فردی و زناشویی و اجتماعی خود را به بهترین شکل ممکن بسازند.

امین ادریسی  

- نظرات (0)

پیامد نگاههای حرام

دین اسلام برنامه صحیح تربیتی خود را بر اساس احیای تمایلات كریمانه انسانی ، و تعدیل غرایز و خواهشهای نفسانی پایه ریزی كرده ، و از دنباله روی شیطان به شدت بر حذر داشته است .

 

اسلام و مبارزه با چشم چرانی

قرآن برای مردان و زنان بطور مساوی چه دستور داده است : « قل للمومنین یغضوا من ابصارهم و یحفظوا فروجهم، ذلك ازكی لهم، ان الله خبیر بما یصنعون. و قل للمومنات یغضضن من ابصارهن و یحفظن فروجهن و لا یبدین زینتهن الا ما ظهر منها، ولیضربن بخمرهن علی جیوبهن و لا یبدین زینتهن الا لبعولتهن … و لا یضربن بارجلهن لیعلم ما یخفین من زینتهن، و توبوا الی الله جمیعا ایها المونون لعلكم تفلحون »1

در این آیات سه دستور به مردان داده شده است : 1- حفاظت چشمها و نگاهها « یغضوا من ابصارهم » 2- حفظ عفت و شرمگاه « و یحفظوا فروجهم » 3- توبه و رجوع .

و فلسفه اول دو دستور را چنین بیان كرده است : « ذلك ازكی لهم » این برایشان پاكیزه تر است . و به آنان هم هشدار می دهد كه بدانند ، همانا خداوند به آنچه كه آنان انجام می دهند . اما به زنان شش دستور داده است : 1- حفاظت نگاه و چشمها 2- حفظ عفت و شرمگاه 3- ظاهر نكردن زینت و آرایش 4- پوشیدن چادر و حجاب 5- نكوبیدن پاها 6- توبه و رجوع

وشاید یکی از علل تأکید به زنان ، جذابیت و نقش مهم آنان در جلوگیری از این فساد می باشد .

و این همه دستورات برای تامین یك هدف است و آن فلاح و رستگاری آنان در دنیا و آخرت .

 

چرا مردان و زنان از نگاه ناروا باز داشته شده اند؟

 زیرا  نگاه بزرگترین خائن روانی است كه روان انسان را می آزارد چون وقتی ببیند محبت طرف مقابل در دل او جای می گیرد و همیشه در فكر و خیال او به سر می برد لذت طاعت و عبادت را نمی بیند در صدد و فكر رسیدن به مطلوب خود خواهد بود كه در این مورد تمام مرزها را در نوردیده و قیود را از هم می گسلد.
در توصیف رسول اكرم آمده است: «و كان خافض الطرف، نظره الارض اطول من نظره الی السماؤ … و كان اشد الناس حیاء؛ آن حضرت فروهشته چشم بود، نگاهش به زمین طولانی تر از نگاهش به آسمان بود … و از همه مردم در حیاء شدیدترین بود.»

پیامدهای ناهنجار نگاه های آلوده و حرام
نگاه حرام

شیخ صابونی می نویسد: «ناگه كردن مقدمه واقع شدن در فجور و … است. » 2

یكی دیگر از پیامدهای خطرناك نگاه حرام ، برانگیختن شهوت است :

« نگاه پنجره ای است كه چون بی حساب و بدون رمز گشوده شود ، آتش شهوت و هیجان را بر خواهد افروخت ، نگاههای آلوده زمینه ساز غلیان آزها و ایجاد كششها هستند . نگاه های آلوده پیامدی جز فحشا ، سیاهی دل و نكبتهای اجتماعی نخواهد داشت . ناگه راهبر دل ، دام شیطان ، بذر شهوت و رویشگاه فسق و فجور است ، هرزگی چشم دل را خواهد لرزاند ، و آرامش و ثبات را از آن خواهد گرفت ، فتنه ها بر خواهد انگیخت ، فسادها بر خواهد آورد .3

یك خانم نویسنده انگلیسی در تمجید از حفظ نگاه و حجاب و مذمت بی حجابی و طغیان جنسی و شهوترانی در غرب می نویسد: « آزادی زنان در غرب رفته رفته منجر به از دست رفتن محبت همسران از قلوب یكدیگر خواهد شد. بنا براین بخدا سوگند این احوال فاقد عفت و ننگین ما را وادار می كند كه تغییر جهت داده و با علاقه و میل پایبند حجاب شرقیها (مسلمانان) باشیم تا هنر محبت و عشق حقیقی را از سر ن یاد بگیریم. »4

آری دنیای غرب از این بی حجابی و چشم چرانی مطلق به ستوه در آمده و به معایب و فرآیندهای آن اعتراف می كند، عفاف و پاكدامنی و ضبط نگاه از صفات مهم و ایده آلی است كه خداوند متعال در توصیف خصایل اخلاقی زنان سیمین بدن بهشتی و پاک طینت می فرماید: « فیهن قاصرات الطرف لم یطمثهن انس قبلهم و لا جان ؛ در باغهای بهشت زنانی هستند كه جز به همسران خود عشق نمی ورزند و پیش از آنان كسی از انسانها و پریها با ایشان نزدیكی و مقاربت نكرده است.»5

و در توصیف رسول اكرم آمده است: «و كان خافض الطرف، نظره الارض اطول من نظره الی السماؤ … و كان اشد الناس حیاء؛ آن حضرت فروهشته چشم بود، نگاهش به زمین طولانی تر از نگاهش به آسمان بود … و از همه مردم در حیاء شدیدترین بود.»6

 

نهی از دنباله روی شیطان

شیطان برای از هم پاشیدن زنجیره خانواده ها و به فساد كشیدنشان برنامه های زیادی دارد كه هر كدام با دیگری متفاوت است و یكی از برنامه هایش توطئه چشم چرانی است ، كه قرآن كریم به شدت از پیروی و همگامی شیطان بر حذر داشته است: « یا ایها الذین آمنوا لا تتبعوا خطوات الشیطان و من یتبع خطوات الشیطان فانه یامر بالفحشاء والمنكر؛ ای مومنان گام به گام شیطان، راه نروید و به دنبال او راه نیفتید، چون هر كسی گام به گام شیطان راه برود و دنبال او بیفتد (مرتكب پلشتیها و زشتیها می گردد) چرا كه شیطان تنها به زشتیها و پلشتیها (فرا می خواند و) فرمان می راند.»7

 

چشم چرانی یكی ازدامها و سلاح های خطرناك شیطان

گمراه كردن انسانها و دور كردن آنان از راه خداوند متعال یکی از کارهای اصلی شیطان است . زیرا که سلاح چشم چرانی گلوله های بی صدا به سوی انسان پرتاب می كند و مایه زیان دنیا و آخرت است.
جامعه اسلامی، پسران جوان ودختران جوان، زنان و مردان همه و همه باید موعظه و پند خداوند را بپذیرند و آن عدم بازگشت به معاصی است « یعظكم الله ان تعودوا لمثله ابدا ان كنتم مومنین ؛ نصیحت می كند شما را خداوند از اینكه بازگردید به مانند این برای همیشه، اگر شما مومن هستید»

از هم گسستن نظام خانواده در كشورهای غربی

در یكی از كشورهای اروپایی بودم همه پرسی كرده بودند كه مشكل شما چیست؟

خانمی می گفت  : مشكل ما امنیت خانواده است .  نمی‌دانم شوهرم من را می‌خواهد یا نمی‌خواهد . با كسی دیگر رابطه دارد یا ندارد .

مردی می‌گفت : نمی‌دانم زنم با كسی رابطه دارد یا ندارد. خانواده ها به هم ریخته است ، نظام خانواده پاره شده است. هشتاد و پنج درصد یكی از كشورهای اروپایی مشكل‌شان این است كه نظام خانواده از هم گسسته شده است .
نگاه حرام

آرامش روانی و تمركز فكری در سایه كنترل نگاه

با چشم چرانی های خیابانی ، نه تنها در صد تلاش ها و مو فقیت ها کم می شود ، بلکه آرامش از بین می رود . کسی که چشم چرانی می کند ، مرتب در حال اذیت جسمی خود است و مثل آن مانند کسی است که پول ندارد و جلوی مغازه كباب فروشی هم ایستاده است ، مرتب دهانش پر آب می‌شود و قورتش می‌دهد .

 

مواظب خودت باش

کسی که چشم چران است حتی  از نظر شهوت هم خیلی لذت نمی برد و در آخر سر این چشم چران ها کلاه می رود .

 چون آدم وقتی توی خیابان برود ، یك خرما بخورد ، یك مغز بادام بخورد ، یك كشمش بخورد ، وقتی به خانه بر گردد دیگر اشتهای لازم برای خوردن غذای اصلی را ندارد .

 

چون هر چیزی كه دیده یك انگشت زده است .

 این فرد ، علاقه‌اش به همسرش متمركز نیست ، چون این علاقه پخش شده است .

كشاورز اگر آب را متمركز نكند ، آب هدر می رود ، یك خورده از این طرف و یك خورده از آن طرف . چیزی از آن آب به مزرعه نمی‌رسد .

لذا آن لذتی هم كه آدم های پاک چشم از همسر خودشان می‌برند ، آدمهای چشم چران نمی‌برند . چون آدم‌های چشم چران حواسشان ده ها جا می باشد ، آدمی كه چشم چرانی نمی‌كند تمركز دارد و عشقش متمرکزبه همسر خودش است.

این به نفع خانواده ها است . در حقیقت اسلام می‌خواسته تمام عشق‌ها متمركز روی خانواده شود .

بنابراین جامعه اسلامی، پسران جوان ودختران جوان، زنان و مردان همه و همه باید موعظه و پند خداوند را بپذیرند و آن عدم بازگشت به معاصی است « یعظكم الله ان تعودوا لمثله ابدا ان كنتم مومنین ؛ نصیحت می كند شما را خداوند از اینكه بازگردید به مانند این برای همیشه، اگر شما مومن هستید.»8

در غیر این صورت بشریت میعادگاه و دادگاهی دارد كه در آن زبانها و دستها و پاها به سخن در آمده و اعتراف می كنند: « یوم تشهد علیهم السنتهم و ایدیهم و ارجلهم بما كانوا یعملون ؛ روزی كه شهادت می دهد علیه آنان زبانهایشان و دستهایشان و پاهایشان به آنجا انجام می دادند.»9

دادگاه فوق و بازجویی ها و حساب پس دادنهای آنان بسیار سخت و رسوا كننده است.

 

پی نوشت ها :

1- نور/31-30

2 – صابونی / روائع البیان /ج 2/ ص148

3 - فتحیه فتحی زاده / حجاب / ص70

4 – رافعی / وحی القلم / ج1/ ص168

5- رحمن / 56

6 – ابوداود / ترمذی

7 - نور /21

8- نور/17

9 – نور/24

 

- نظرات (0)

اشاره قرآن به لایه های اتمسفر !!

آیا در قرآن کریم به لایه‌های اتمسفر اشاره شده است؟

در جستجوی همزاد زمین

«اتمسفر» یا «جَوّ»، در اصطلاح زمین‌شناسی؛ پوشش گازی اطراف کره زمین را گویند. اتمسفر از نظر کار و وظیفه به هفت لایه تقسیم می‌شود.

آیاتی در قرآن کریم وجود دارد که از آنها، وجود و فایده لایه‌های اتمسفر برداشت می‌شود؛ مانند آیه شریفه «وَ جَعَلْنَا السَّماءَ سَقْفاً مَحْفُوظاً وَ هُمْ عَنْ آیاتِها مُعْرِضُون». از آن‌جا که آرامش زمین به تنهایى براى آرامش زندگى انسان کافى نیست، بلکه باید از طرف بالا نیز ایمنى داشته باشد، خداوند در این آیه می‌فرماید: «ما آسمان را سقف محفوظى قرار دادیم ولى آنها از آیات و نشانه‌‌هاى توحید که در این آسمان پهناور است روی‌‌گردانند».

منظور از آسمان در این‌جا، جوّى است که گرداگرد زمین را گرفته، و ضخامت آن صدها کیلومتر می‌باشد، این قشرِ ظاهراً لطیف که از هوا و گازها تشکیل شده به قدرى محکم و مقاوم است که هر موجود مزاحمى از بیرون به سوى زمین بیاید نابود می‌شود، و کره زمین را در برابر بمباران شبانه‌‌روزى سنگ‌‌هاى «شهاب» که از هر گلوله‌‌اى خطرناک‌ترند حفظ می‌‌کند.

«آتمسفر» یا «جَوّ»، عبارت است از طبقه و توده هوایی که اطراف کره زمین را فرا گرفته است.[1]

در اصطلاح زمین‌شناسی نیز چنین تعریف شده است: پوشش گازی اطراف کره زمین را اتمسفر یا جوّ می‌‌نامند.[2] مرز پائینی آن سطح زمین است ولی برای مرز بالایی آن حدی وجود ندارد. اکثر دانشمندان بر این عقیده‌‌اند که ضخامت اتمسفر اطراف کره زمین بیش از 1000 کیلومتر است.[3]

در مباحث زمین‌‌شناسی و هواشناسی؛ اتمسفر دارای این لایه‌‌ها است: تروپوسفر (Troposphere)، استراتوسفر (Stratosphere)، مزوسفر (Mesosphere)، یونوسفر (Ionosphere)، اگزوسفر (Exosphere)، ماگنتوسفر و باد خورشیدی. همچنین گفته شده است: جوّ زمین از جنبه‌‌های گوناگون به طبقات مختلف تقسیم می‌شود، مثلاً از نظر گرما آن‌را به پنج طبقه تقسیم می‌کنند.[4]

برخی محققان علم زمین‌شناسی که نظری به اعجاز علمی قرآن کریم داشته‌اند معتقدند؛ قرآن این لایه‌ها را از نظر کار و وظیفه به هفت طبقه تقسیم می‌کند و آنها را طبق اصطلاح زمین‌شناسی به ترتیب این‌گونه نام می‌برند: تروپوسفر، استراتوسفر، ازونسفر، مزوسفر، یونوسفر، ترموسفر، اکسوسفر.[5]
سید هبة الدین شهرستانى معتقد است که مقصود از کلمه سماء و دخان در این آیه‏ شریفه، همان جوّ زمین (اتمسفر) است که آن‌را با نام «کره بخار» اطراف زمین می‌‌خواند. ایشان در ابتدا معانى کلمه «سماء» را برمی‌‌شمارد

گرچه «اتمسفر»، واژه جدیدی است، آیاتی در قرآن کریم وجود دارد که از آنها، وجود و فایده لایه‌های اتمسفر برداشت می‌شود؛ که در این‌جا به سه نمونه اشاره می‌شود:

1. «وَ جَعَلْنَا السَّماءَ سَقْفاً مَحْفُوظاً وَ هُمْ عَنْ آیاتِها مُعْرِضُون».[6] از آن‌جا که آرامش زمین به تنهایى براى آرامش زندگى انسان کافى نیست، بلکه باید از طرف بالا نیز ایمنى داشته باشد، خداوند در این آیه شریفه می‌فرماید: ما آسمان را سقف محفوظى قرار دادیم ولى آنها از آیات و نشانه‌‌هاى توحید که در این آسمان پهناور است روی‌‌گردانند.

منظور از آسمان در این‌جا، جوّى است که گرداگرد زمین را گرفته، و ضخامت آن صدها کیلومتر می‌باشد، این قشرِ ظاهراً لطیف که از هوا و گازها تشکیل شده به قدرى محکم و مقاوم است که هر موجود مزاحمى از بیرون به سوى زمین بیاید نابود می‌شود، و کره زمین را در برابر بمباران شبانه‌روزى سنگ‌هاى «شهاب» که از هر گلوله‌‌اى خطرناک‌ترند حفظ می‌‌کند.[7]

2. «ثُمَّ اسْتَوى‏ إِلَى السَّماءِ وَ هِیَ دُخانٌ فَقالَ لَها وَ لِلْأَرْضِ ائْتِیا طَوْعاً أَوْ کَرْهاً قالَتا أَتَیْنا طائِعین»؛[8] سپس به آفرینش آسمان پرداخت، در حالى که به صورت دود بود به آن و به زمین دستور داد: «به وجود آیید (و شکل گیرید)، خواه از روى اطاعت و خواه اکراه!» آنها گفتند: «ما از روى طاعت می‌‌آییم (و شکل می‌‌گیریم)!».

سید هبة الدین شهرستانى معتقد است که مقصود از کلمه سماء و دخان در این آیه‏ شریفه، همان جوّ زمین (اتمسفر) است که آن‌ را با نام «کره بخار» اطراف زمین می‌‌خواند. ایشان در ابتدا معانى کلمه «سماء» را برمی‌‌شمارد و آن ‌‌را در عرف و لغت به معناى «شى‏ء علوى»؛ یعنی هر چه بالاى زمین است، می‌داند که شارع نیز در استعمال الفاظ و اسامى تابع عرف بوده است. سپس می‌گوید در مقالات دینى لفظ سماء به یکى از سه معنا می‌آید:

اول: عین هواى عالى و فضاى خالى.

دوم: جسم عظیم کروى محیط بر زمین ما (که اکثر موارد استعمال در شرع ناظر به این معناست).

سوم: عین کرات علوى(بالاتر) و اراضى سیّاره.

آن‌گاه می‌گوید: وقتى که اطلاق لفظ «سماء» بر هر موجود علوى(بالاتر) جایز و شایع شد چرا جایز نباشد که آسمان زمین ما [جهان مادی] عبارت باشد از کره بخارى که محیط بر هواى زمین است.
منظور از آسمان در این‌جا، جوّى است که گرداگرد زمین را گرفته، و ضخامت آن صدها کیلومتر می‌باشد، این قشرِ ظاهراً لطیف که از هوا و گازها تشکیل شده به قدرى محکم و مقاوم است که هر موجود مزاحمى از بیرون به سوى زمین بیاید نابود می‌شود، و کره زمین را در برابر بمباران شبانه‌‌روزى سنگ‌‌هاى «شهاب» که از هر گلوله‌‌اى خطرناک‌ترند حفظ می‌‌کند

سپس ایشان ده دسته دلیل شرعى (آیات و روایات) می‌آورد تا ثابت کند که مقصود از آسمان همین کره بخار است.

دسته دوم از دلایل ایشان همین آیه 11 سوره فصلت و روایاتى‏ است که مى‏فرماید آسمان‌ها از دود آفریده شده است و دود (دخان) را در این آیه شریفه، به معناى همان بخار مصطلح می‌داند و در پایان نتیجه می‌گیرد که: آنچه از مجموع روایات استفاده می‌کنیم مقصود از دود همان بخار است منتها آنکه چون بخار و دود هر دو از یک منشأ هستند و یا چون در عرف و در بدو نظر شبیه همند اسم دخان بر بخار اطلاق شده است.

پس‏ همه روایات ناطق است بر این‌که تمامى آسمان‌هاى هفت‌گانه که محیط بر زمین‏هاى هفت‌گانه است از بخار آفریده شده است.‏ [9]

مفسّران دیگری هم این دیدگاه را احتمال داده‌اند[10] (و البته، نظرات تفسیری دیگری نیز در مورد این آیات وجود دارد).

3. «وَ بَنَیْنا فَوْقَکُمْ سَبْعاً شِداداً»؛[11] و بالاى سر شما هفت بناى محکم بنا کردیم.

یکی از احتمالاتی که درباره این آیه شریفه گفته شده، این است که؛ منظور طبقات متعدد هواى اطراف زمین(اتمسفر) باشد[12] که در عین رقیق بودن ظاهرى، از چنان استحکامى برخوردار است که این کره خاکى را از هجوم مستمر سنگ‌هاى آسمانى حفظ می‌کند، و به محض این‌که یکى از آنها جذب کره زمین شود بر اثر تصادم شدید با قشر هوا چنان داغ می‌شود که آتش می‌گیرد، و می‌سوزد، و خاکستر آن به طور ملایم بر زمین می‌نشیند، و اگر این قشر هوا نبود شهرها و آبادی‌هاى ما شب و روز در معرض پرتاب این سنگ‌ها قرار داشت.[13]

لایه محافظت اتمسفر به موجودات زنده این امکان را می‌دهد که با آرامش و اطمینان به زندگی خود ادامه دهند. مسلماً این خداوند متعال است که انسان‌ها را حفظ می‌نماید و این لطف و رحمت خداوند در قرآن کریم توصیف شده است.

 

پی نوشت ها:

[1]. فرهنگ فارسی معین، واژه «اتمسفر»؛  بلاغی، سید عبد الحجت، حجة التفاسیر و بلاغ الإکسیر، ج 1، تعلیقه، ص 151، انتشارات حکمت، قم، 1386ق.

[2]. تقی زاده، حبیب، توضیحاتی بر فصل اتمسفر(کتاب زمین شناسی سال سوم)، مجله رشد آموزش زمین‌شناسی، شماره 8، ص 24، بهار 1366ش.

[3]. همان.

[4]. برای آگاهی بیشتر درباره توضیحات این لایه‌ها ر.ک: http://eghlim1990.blogfa.com/post-31.aspx .

[5]. ر.ک: http://eghlim1990.blogfa.com/post-31.aspx . 

[6]. انبیاء، 32.

[7]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 13، ص 398، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374ش.

[8]. فصلت، 11.

[9]. شهرستانى، سید هبة الدین، اسلام و هیئت، ص 131- 145)با تلخیص)، مطبعة الغرى فى النجف، 1356ق؛ رضائى اصفهانى، محمد على، پژوهشى در اعجاز علمى قرآن، ص 102 – 103،کتاب مبین، رشت، چاپ سوم، 1381ش.

[10]. طالقانی، سید محمود، پرتوی از قرآن، ج 1، ص 111، شرکت سهامی انتشار، تهران، چاپ چهارم، 1362ش؛ قرشی، سید علی اکبر، تفسیر احسن الحدیث، ج 12، ص 68، بنیاد بعثت، تهران، چاپ سوم، 1377ش؛ ابن عبد الدائم (سمین حلبی)، احمد بن یوسف، الدر المصون فی علوم الکتاب المکنون، محقق: أحمد محمد الخراط، ج 9، ص 510 – 511، دار القلم، دمشق، بی‌تا؛ جزائری، جابر بن موسى، أیسر التفاسیر لکلام العلی الکبیر، ج 4، ص 565، مکتبة العلوم والحکم، المدینة المنورة، چاپ پنجم، 1424ق.

[11]. نبá 12.

[12]. تفسیر نمونه، ج 26، ص 24؛ الشریف، عدنان، من علوم الأرض القرآنیة، ص 67، دارالعلم للملایین، بیروت، چاپ سوم، 2000م.

[13]. تفسیر نمونه، ج 26، ص 24.

- نظرات (0)