سایت خاتون

سایت مطبخ خاتون

پرونده 3 شکایت در قیامت

آیا این همان قرآنی نیست که بارها دشمنان اسلام تلاش کردند نقطه ضعفی از آن بگیرند اما نه تنها موفق نشدند بلکه بر رسوایی خود افزودند؟
این همان قرآنی نیست که هنوز کسی را یارای هماوردی با آن نیست؟ که البته امروز خیلی ها سعی می کنند که نورش را خاموش کنند و آن را تحریف شده بخوانند اما نخواهند نتوانست چرا که این وعده ی خود خداوند است .....

متاسفانه مردم فکر می کنند که در روز قیامت فقط باید جوابگوی حق الناس و شکایات مردم باشند در حالی که چنین نیست و باید به بسیاری از نعمتهایی که خداوند به ما ارزانی داشته است جوابگو باشیم.
از جمله این نعمتها قرآن کتاب آسمانی و کتاب هدایت انسانهاست که متاسفانه بسیاری از ما مسلمانان فقط ممکن است در مجالس ختم و یا سر سفره عقد لای آن را باز کنیم.
حضرت رسول اکرم صلّی الله علیه وآله وسلّم در این باره می فرمایند :
 یَجیءُ یَوْمَ الْقِیَمَةِ ثَلَاثَةُ یَشْکُونَ: الْمُصْحَفُ وَالْمَسْجدُ وَالعِتْرَةُ.
یَقُولُ الْمُصْحَفُ: یَا رَبِّ حَرَّقُونِی وَ مَزَّقُونِی، وَ یَقُولُ الْمَسْجِدُ: یَا رَبِّ عَطُّلُونِی وَ ضَیَّعُونِی. وَ تَقُولُ الْعِتْرَةُ یَا رَبِّ قَتُلوُنَا وَ طَرَدُونَا وَ شَرَّدُونَا؛ فَأَجْثُو لِلرُّکْبَتَینِ فِی الْخُصُومَةِ، فَیَقُولُ اللَهَ عَزَّوَجَلَّ لِی: أَنَا أَوْلَی بِذَلِکَ مِنْکَ.[«وسائل الشّیعة « طبع امیر بهادر؛ ج 1 ص 304]

«در روز قیامت سه گروه شکایت به پیشگاه خداوند متعال می آورند: قرآن و مسجد و عترت.
قرآن میگوید: ای پروردگار من! مرا سوزانیدند و پاره پاره کردند. و مسجد میگوید: ای پروردگار من مرا معطّل و بدون عمل گذاردند و حقّ مرا ضایع کردند. و عترت میگوید: بار پروردگارا ما را کشتند و دور کردند و متفرّق نموده و فراری دادند؛ و در مقابل پروردگار در دعوای خصومت و دادخواهی به دو زانوی خود می نشینم، پس خداوند عزّو جلّ به من میگوید: من خودم اولویّت دارم از شما درباره خصومت و دادخواهی نسبت به آنان»
ضمن حدیث طولانى دیگری در باب عظمت شأن قرآن، حضرت امام باقر علیه السّلام مى فرماید:
فَیَقُولُ یَا رَبِّ مِنْهُمْ مَنْ صَانَنِی وَ حَافَظَ عَلَیَّ وَ لَمْ یُضَیِّعْ شَیْئاً وَ مِنْهُمْ مَنْ ضَیَّعَنِی وَ اسْتَخَفَّ بِحَقِّی وَ کَذَّبَ بِی و.. «روز قیامت قرآن مى گوید: خدایا بعضى از بندگانت حرمت مرا نگهداشت و مرا حفظ نمود و چیزى از مرا ضایع نکرد. و بعضى دیگر مرا ضایع کرد و حق مرا خوار شمرد و مرا تکذیب نمود».
فَیَقُولُ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى وَ عِزَّتِی وَ جَلَالِی وَ ارْتِفَاعِ مَکَانِی لَأُثِیبَنَّ عَلَیْکَ الْیَوْمَ أَحْسَنَ الثَّوَابِ وَ لَأُعَاقِبَنَّ عَلَیْکَ الْیَوْمَ أَلِیمَ الْعِقَابِ. خداى تعالى مى فرماید: «به عزت و جلال و رفعت مقامم سوگند، امروز بهترین ثواب را براى تو بدهم و دردناکترین کیفر را به خاطر تو بکنم» [اصول کافى ج 2 ص 597].
قرآن یگانه كتاب هدایت است و در روایت است كه: وای به حال كسانی كه قرآن را رها كرده و به دنبال علوم دیگر رفته اند. اگر انسان تمام علوم دنیا را داشته باشد حتّی علوم اسلامی چون فقه و اصول و منطق و فلسفه ولیكن قرآن را نداشته باشد دستش خالی است و اگر قرآن را داشته باشد همه چیز را دارد و دستش پُر است، چون قرآن كلام خدا است و كسی كه خدا را دارد همه چیز را دارد و كسی كه خدا را ندارد هیچ چیز ندارد.
رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله فرمود: «من نخستین كسى هستم كه بر خداى عزیز جبار روز قیامت وارد مى شود با كتاب او و خاندانم. سپس امت من وارد مى شوند، من از امتم مى پرسم شما با كتاب خدا و با خاندانم چه كردید. [قال رسول اللّه صلّى اللّه علیه و آله انا اول و افد على العزیز الجبار یوم القیمة و كتابه و اهل بیتى ثم امتى ثم اسئلهم ما فعلتم بكتاب اللّه و باهل بیتى (اصول كافى- كتاب فضل القرآن حدیث 4 ج ... ص 600)]

و نیز در «وسآئل » از مرحوم شیخ طوسی در مجالس با اسناد خود از زُرَیق روایت كرده است كه :
قَالَ أَبُو عَبْدِاللَهِ عَلَیْهِ السَّلامُ: شَكَتِ الْمَسَاجِدُ إلَی اللَهِ تَعَالَی الَّذِینَ لَا یَشْهَدُونَهَا مِنْ جَیرَانِهَا، فَأَوْحَی اللَهُ إلَیْهَا: وَ عَزَّتِی وَ جَلَالِی ! لا قَبلْتُ لَهُمْ صَلَوةً وَ لَا أُظْهِرُ لَهُمْ فِی النَّاسِ عَدَالَةً وَ لَا نَالَتهُمْ رَحْمَتِی وَ لَا جَاوَرُونِی فِی جَنَّتِی [«وسآئل » ج 1، ص 303]
زُرَیق گوید: «حضرت امام جعفر صادق علیه السّلام فرمودند: مساجد شكایت خود را به نزد حقّ تعالی میبرند از همسایگان خود كه در آن مساجد حضور بهم نمیرسانند و نمازهای خود را در آن نمی خوانند.
خداوند به مساجد وحی میفرستد: سوگند به عزّت و جلال خودم كه من أبداً نماز آنان را قبول نمی كنم و عدالت آنها را در بین مردم ظاهر نمی سازم و رحمت من شامل حالشان نخواهد شد و هیچگاه در بهشت من با من همنشین نخواهند بود.»

تجلی ماه باران

اَلسلامُ علیکَ یااَبا جَعفَرٍ یامُحَمَّدَ بنَ عَلِیٍّ اَیُّهَا الباقِرُ یَابنَ رَسوُلِ اللّهِ

پرسمان و موضوعات :

زندگی اجمالی امام باقر (ع)

تولد و زندگینامه امام باقر علیه السلام

پیشوای پنجم حضرت امام محمد باقر علیه السلام

*باقر * آن سرچشمه سیال فیض سرمدی

پرسش و پاسخ – طاووس یمانی – امام باقرعلیه‌السلام

پنج درس آموزنده از امام باقر (علیه السلام )

فضایل امام محمد باقرعلیه السلام

امام باقر(علیه السلام) میراثی عظیم

توصیه های امام محمد بـاقــر(سلام الله علیه) به شیعیان

چهل حدیث گهربار از امام باقر (علیه السلام

محاجّه امام باقر با دشمن امیرالمؤمنین علیهما السلام

نقش امام باقر (عليه السلام) در پيشرفت مكتب علمي تشيع

مناظره امام باقر(ع) با عبدا... بن نافع ..

باقر العلوم به چه معناست؟

حدیث امام باقر (ع) پیرامون نظریه داروین

«امام باقر علیه السلام» بالاترین شخصیت تاریخ

مسئوليت هاي شيعه در آئينه كلام امام باقر علیه السلام

درسی از مکتب امام باقر

تحلیل اوضاع شیعه از منظر امام باقر(ع)

راههای كنترل خشم و غضب از نگاه امام باقر (علیه السلام)

امام باقرعلیه السلام از منظر ائمه حدیث اهل سنت

ارزش باور نکردنی صدقه در ماه رجب

ماه رجب

نماز جمعه ماه رجب

کلیدِقفلِ ماه رجب

سوالاتی در مورد ماه رجب

گرفتن محاسن و حرکت دادن انگشت سبابه در دعا رجب ؟

اعمال جايگزين روزه در ماه رجب

فرازهای حیرت انگیز دعای ولی عصر در ماه رجب

نکاتی درباره‏ی دعای رجبیه

توصیه‌های حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به معتكفین

فرهنگی و نرم افزار :

دانلود کتاب - یاباقرالعلوم علیه السلام

كتاب موبايل چهل حديث امام باقر علیه السلام

اشعار و پیامک ویژه ولادت امام محمدباقر علیه السلام

جویباری از بهشت - به مناسبت حلول ماه مبارک رجب

أیــن الرجبیون ؟؟؟

لیلة الرغائب یا شب آرزوها - هرچی آرزوی خوبه مال تو...

اعتكاف - سه روز اعتكاف .... خوش به حال معتکفین

اعتکاف مکتب خود سازی

مسافرین محترم...! اینجا آسمان مکه است... - دل نوشته ای زیبا از یک فرشته

تصاویر و احادیثی زیبا از امام محمد باقرعلیه السلام

نوای میلاد (مولودی) - ولادت امام محمد باقر علیه السلام

دانلود سخنرانی زیبا و آموزنده -امام محمد باقر علیه السلام

این الرجبیون - صوتی های ویژه حلول ماه رجب

هرچی آرزوی خوبه مال تو - فایل های صوتی لیلة الرغائب

دانلود صوتی دعای روزانه ماه رجب - يا مَنْ اَرْجُوهُ لِكُلِّ خَيْر

فلش میلاد امام باقر علیه السلام...یاوجیها عندالله

نرم افزار چهل داستان و چهل حدیث امام باقر علیه السلام - تولید اسک دین

سرویس ارسال کارت پستال صوتی برای دوستان

ویژه نامه سال 1389 - ماه رجب

ویژه نامه سال 1389 - ماه صفر

ویژه نامه سال 1390 - ماه رجب

ویژه نامه سال 1390 - ماه صفر

ویژه نامه سال 1391 - ماه رجب

ویژه نامه سال 1391 - ماه صفر

ویژه نامه سال 1392 - ماه رجب

منبع : +

گواهی بدن

خدای سبحان در سوره یس درباره جهنم و وقایع تلخ و وحشتناک آن سخن به میان می آورد. آرى در آن روز در حالى كه آتش سوزان و شعله ور جهنم در برابر دیدگان مجرمان  قرار گرفته به آن اشاره كرده خطاب به مجرمان مى گوید: ((این همان دوزخى است كه به شما وعده داده می شد))! (هَذِهِ جَهَنَّمُ الَّتِى كُنتُمْ تُوعَدُونَ) (یس، 63)
پیامبران الهى یكى بعد از دیگرى آمدند و شما را از چنین روز و چنین آتشى بر حذر داشتند، ولى شما همه را به شوخى و مسخره گرفتید.
((امروز در آن وارد شوید، و با آتش سوزان آن بسوزید كه این جزاى كفرى است كه داشتید)) (اصْلَوْهَا الْیَوْمَ بِمَا كُنتُمْ تَكْفُرُونَ)
و در آیه 65 سوره یس به گواهان روز قیامت  اشاره می كند، گواهانى كه جزء پیكر خود انسانند و جائى براى انكار سخنان آنها نیست، می فرماید: ((امروز بر دهان آنها مُهر مى نهیم، و دستهاى آنها با ما سخن مى گوید و پاهاى آنها كارهائى را كه انجام می دادند براى ما شهادت می دهند (الْیَوْمَ نَخْتِمُ عَلَى أَفْوَاهِهِمْ وَتُكَلِّمُنَا أَیْدِیهِمْ وَتَشْهَدُ أَرْجُلُهُمْ بِمَا كَانُوا یَكْسِبُونَ)

آرى در آن روز دیگر اعضاى انسان تسلیم تمایلات او نیستند، آنها حساب خود را از كل وجود انسان جدا كرده تسلیم پروردگار می شوند، و بر آستان مقدس او سر فرود مى آورند، و حقایق را با شهادت خود آشكار مى سازند، و چه دادگاه عجیبى است كه گواه آن اعضاى پیكر خود بدن انسان است، همان ابزارى است كه گناه را با آن انجام داده !
شاید گواهى اعضا بخاطر آن باشد كه مجرمان هنگامى كه به آنها گفته میشود كیفر شما در برابر اعمالى كه انجام دادید دوزخ است به انكار برمی خیزند، به گمان اینكه دادگاه دنیاست، و حقایق از طریق پشت هم اندازى قابل انكار است، گواهى اعضا  شروع می شود، و تعجب و وحشت سراسر وجود او را می گیرد و تمام راههاى فرار به روى او بسته می شود.
در دنیا تمام اعضا و جوارح تابع انسان هستند اما در آخرت نه تنها تابع میل او نخواهند بود، بلکه به مخالفت او بر می خیزند و شهادت به  انجام ندادن احکام الهی از جانب او می دهند. همین دست و زبان و پایی که در دنیا به اختیار من کار می کنند، در عالم آخرت برخلاف خواست و میل من، به شهادت علیه من قیام می کنند که خدا می فرماید: " امروز بر دهان هایشان مهر می نهیم و دست هایشان با ما سخن می گویند و پاهایشان به کارهایی که در دنیا انجام داده اند شهادت می دهد. (یس، 65)
امروز همه ی اعضای ما در مرحله ی حمل شهادت هستند، یعنی  حضور دارند و می بینند که ما چه کار می کنیم. این اعضاء و جوارح درک و شعور دارند که هم می توانند حمل شهادت کنند و هم روز قیامت، آن را بیان کنند.
آری! همان قدرتی که الان به این زبان توانایی حرف زدن داده است، در روز قیامت به دست و پا و گوش ما نیز توانایی حرف زدن خواهد داد: حَتَّى إِذَا مَا جَاؤُوهَا شَهِدَ عَلَیْهِمْ سَمْعُهُمْ وَأَبْصَارُهُمْ وَجُلُودُهُمْ بِمَا كَانُوا یَعْمَلُونَ ( فصّلت /20)

مگر می شود اعضای بدن به حرف بیایند؟

خاستگاه شهادت دادن اعضاء بدن آن است که اولا، به دلیل آیاتی همچون « ...وَإِن مِّن شَیْءٍ إِلاَّ یُسَبِّحُ بِحَمْدَهِ وَلَ كِن لاَّ تَفْقَهُونَ تَسْبِیحَهُمْ ...؛ هیچ موجودی نیست مگر آن که خدای را تسبیح می کند ولی شما آن را در نمی یابید» (اسراء، آیه 44) به موجودات غیر زنده گونه ای آگاهی نسبت داده شده، فهمیده می شود، غیر از انسان و حیوان، سایر موجودات از جمله نباتات و جمادات نیز هر چند با اختلاف مرتبه نسبت به انسان، دارای شعور و اراده و آگاهی اند. وانگهی به دلیل این که پدید آورنده همه موجودات خداوند بوده و در نتیجه میان او و پدیده ها هیچ مانعی وجود ندارد تا او را از آنها بی خبر سازد از این رو، او با یک یک موجودات در هر حال و هر جا هست (حج، 17 - احزاب، 52 - حدید، 4 - رعد، 33)
نتیجه آن که شهادت اعضای بدن هم در پرتو دو دلیل یاد شده توجیه شدنی است. (به نقل از سایت پرسمان)

پرسش مجرمین: چرا علیه ما شهادت دادید؟

اعضا با عبارت یاد شده در آغاز همین ردیف، آن سببی را که موجب به زبان درآمدنشان شده بیان کرده و می گویند: ما در دنیا دارای علم بودیم؛ علمی پنهان و ذخیره شده در باطن خود و همین موجب شد که خداوند ما را به زبان آورد چرا که اگر ما علمی نمی داشتیم، به زبان آمدنمان فایده ای نداشت. حال که به همین دلیل ما را به زبان درآورد، ما نیز چاره ای نداشتیم جز این که آنچه را می دانستیم بگوییم. البته چون چیزی برخلاف نگفته اند از این رو، اجباری بودن شهادت به نافذ و حجت بودن آن ضرری وارد نمی آورد. (محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج 17، ص 378 و نیز ترجمه المیزان، ج 17، ص 607 - 604)

حساب مؤمنان روشن است

گواهى اعضا مربوط به کفار و مجرمان است، و گرنه مؤمنان، حسابشان روشن است، لذا در حدیثى از امام باقر (علیه السلام) مى خوانیم: لَیْسَتْ تَشْهَدُ الْجَوارِحُ عَلى مُؤْمِن إِنَّما تَشْهَدُ عَلى مَنْ حَقَّتْ عَلَیْهِ کَلِمَةُ الْعَذابِ فَأَمّا الْمُؤْمِنُ فَیُعْطى کِتابُهُ بِیَمِینِهِ قالَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ فَأَمّا مَنْ أُوتِیَ کِتابَهُ بِیَمِینِهِ فَأُولئِکَ یَقْرَؤُنَ کِتابَهُمْ وَ لایُظْلَمُونَ فَتِیلاً:
«اعضاى پیکر انسان بر ضد مؤمن گواهى نمى دهد، بلکه گواهى بر ضد کسى مى دهد که فرمان عذاب بر او مسلم شده، و اما مؤمن نامه اعمالش  را به دست راست او مى دهند (و خودش آن را مى خواند) همان گونه که خداوند متعال فرموده: آنها که نامه اعمالشان، به دست راستشان داده شد (با سرفرازى و افتخار) نامه اعمال خود را مى خوانند و کمترین ستمى به آنها نخواهد شد» (تفسیر «صافى»، ذیل آیه 65 سوره یس)

کلام آخر:

در روز قیامت بر زبان هایی که در دنیا قدرت تکلم داشته اند، مهر زده می شود و نمی توانند حرف بزنند ، اما در عوض در آخرت به تمام اعضای بدن که در دنیا نمی توانستند حرف بزنند، قدرت تکلّم داده می شود: یَوْمَ تَشْهَدُ عَلَیْهِمْ أَلْسِنَتُهُمْ وَأَیْدِیهِمْ وَأَرْجُلُهُم بِمَا كَانُوا یَعْمَلُونَ  (نور /24)

اعضای بدن هم گواهی میدهند

بخشش تضمینی

معنای رحمت الهی

وقتی این کلمه صفت خداوند می شود، معنای نیکی کردن و احسان به خود می گیرد. از نظرگاه کلام شیعی، رحمت الهی، به معنای افاضه خیر بر نیازمندان و فرودستان و دستگیری از آنان است. رحمت خداوندی از ویژگی های تمامیت، عمومیت و کمال است. « تمامیت» بدین معنا است که خداوند می خواهد نیازمندی و ناتوانی را از جمیع نیازمندان بردارد. «عمومیت» بدین معنا است که گستره رحمت الهی هم نیک سیرتان و شایستگان را دربرمی گیرد و هم بدسیرتان و سرکشان را و هم مؤمنان و هم کافران را، و هم در این جهان مشمول آنان می شود و هم در آن جهان. «کمال» به این معنا است که خداوند مانند مردمان مهربان و نیکوکار، بر اثر مهربانی آوردن و نیکی کردن، دچار رنج و تعب نمی شود.

انواع رحمت الهی

رحمت خداوند بر دو گونه است:
الف. رحمت رحمانیه؛ یعنی رحمتی بی کران و فراگیر که بر همه هستی پرتو می افکند.
ب. رحمت رحیمیه؛ یعنی رحمتی که تنها پرهیزگاران و نیک سیرتان را در خود می گیرد.

صفت رحمت در قرآن

خداوند متعال خود را در قرآن کریم با صفات زیادی به بندگان خویش معرفی فرموده است؛ صفاتی که هر کدام جلوه ای از جمال و جلال الهی را به نمایش میگذارد. صفت رحمت یکی از این صفات است که در بیش از 500 آیه از آن سخن به میان آمده است.

فراگیرترین آیه قرآن از جهت رحمت الهی به بندگان کدام است؟

بر اساس برخی از روایات؛ فراگیرترین و گسترده ترین آیه از جهت امید و رحمت قرآن، این آیه مبارکه است: «یا عِبادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلى أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللهِ إِنَّ اللهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ»؛[1] بگو: اى بندگان من که بر خود اسراف و ستم کرده اید! از رحمت خداوند نومید نشوید که خدا همه گناهان را می آمرزد؛ زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است.
دقت در تعبیرات فوق نشان می دهد که این آیه از امیدبخش ترین آیات قرآن مجید نسبت به همه گنه کاران است، شمول و گستردگى آن به حدى است که در روایات از آن تعبیر به «أوسَعُ الآیات » شده است:

1- پیامبر خدا (صلی الله علیه و اله) فرمود: «دوست ندارم که دنیا و آنچه در آن است، به ازاىِ این آیه از آنِ من باشد: یا عِبادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلى أَنْفُسِهِمْ...». مردى گفت: اى پیامبر خدا! پس کسى که شرک ورزیده است [آیا این آیه، شامل حال او هم می شود]؟ پیامبر (صلی الله علیه و آله ) سکوت کرد و سپس سه بار فرمود: بجز کسى که شرک ورزیده است».[2]

2- امام على (علیه السلام) فرمود: «در قرآن، آیه اى فراگیرتر از "یا عِبادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلى أَنْفُسِهِمْ..." وجود ندارد».[3]

3- گفته شد: این آیه، درباره وحشى، قاتل حمزه، نازل شد، آن گاه که خواست اسلام آورد؛ امّا ترسید که توبه اش پذیرفته نشود و چون این آیه نازل شد، اسلام آورد. به پیامبر (صلی الله علیه و آله) گفته شد: اى پیامبر خدا! این آیه اختصاص به او دارد یا شامل حالِ همه مسلمانان می شود؟ پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «شامل همه مسلمانان می شود».[4]

دلیل وسعت و فراگیر بودن این آیه شریفه نیز روشن است؛ زیرا:

1- تعبیر به «یا عبادى» (اى بندگان من!) آغازگر لطفى است از ناحیه پروردگار.
2- تعبیر به «اسراف» به جاى «ظلم و گناه و جنایت» نیز لطف دیگرى است.
3- تعبیر به «عَلى أَنْفُسِهِمْ» که نشان می دهد گناهان آدمى همه به خود او باز می گردد، نشانه دیگرى از محبت پروردگار است، همان گونه که یک پدر دلسوز به فرزند خویش می گوید «این همه بر خود ستم مکن!».
4- تعبیر به «لا تقنطوا» (مأیوس نشوید) با توجه به این که «قنوط» در اصل به معناى مأیوس شدن از خیر است[5] به تنهایى دلیل بر این است که گنه کاران نباید از «لطف الهى» ناامید گردند.
5- تعبیر «مِنْ رَحْمَةِ اللهِ» بعد از جمله «لا تقنطوا» تأکید بیشترى بر این خیر و محبت می باشد.
6- هنگامى که به جمله «إِنَّ اللهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ» می رسیم که با حرف تأکید آغاز شده و کلمه «الذنوب» (جمع با الف و لام) همه گناهان را بدون استثنا در بر می گیرد سخن اوج می گیرد و دریاى رحمت مواج می شود.
7- هنگامى که «جمیعا» به عنوان تأکید دیگرى بر آن افزوده می شود، امیدوارى به آخرین مرحله می رسد.
8 و 9- توصیف خداوند به «غفور» و «رحیم» که دو وصف از اوصاف امید بخش پروردگار است، در پایان آیه جایى براى کمترین یأس و نومیدى باقى نمی گذارد.[6]
به همین دلیل آیه فوق؛ گسترده ترین و فراگیرترین آیات قرآن است که شمول آن هر گونه گناه را در بر می گیرد، و نیز به همین دلیل از امیدبخش ترین آیات قرآن مجید محسوب می شود. و جلوه گری عمل به این آیه شریفه در توبه واقعی انسان است.

پی نوشتها:
[1]. زمر، 53.
[2]. شیبانی، أبو عبد الله أحمد بن محمد، مسند احمد، تحقیق، الأرنؤوط، شعیب، مرشد، عادل و دیگران، اشراف، ترکی، عبد الله بن عبد المحسن، ج 37، ص 45، بیروت، مؤسسة الرسالة، چاپ اول، 1421ق؛ أبو بکر بیهقی، أحمد بن حسین، شعب الایمان، ج 9، ص 340 ، 341، ریاض، مکتبة الرشد للنشر و التوزیع، چاپ اول، 1423ق.
[3]. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، بلاغی ، محمد جواد، ج 8، ص 784، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372ش.
[4]. همان، ص 785.
[5]. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن ، ص 685، بیروت، دار القلم ، چاپ اول، 1412ق.
[6]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 19، ص 499 ، 500، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1374ش.

ویژگی‌های ماه رجب از منظر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله)

، ماه رجب، آغاز پرفضیلت‌ترین ماه‌های سال قمری (رجب، شعبان و رمضان) است. ماه رجب  را «أَصَب» به مناسبت ریزش رحمت الهی می‌گویند و به مناسبت تعطیل شدن جنگ و قتال و حرمت و عظمت آن «اَصَمْ» نام‌گذاری کرده‌اند.[1]

ماه رجب، به دلیل برخورداری از مزایای گوناگون و توجه به ابعاد معنوی و مناسبت‌های آن، ماه معرفت، عبادت، ولایت، رسالت، شهادت، شرافت و عبودیت است و رجب به معنای باعظمت است.[2]

این ماه پربرکت نامهای دیگری نیز دارد؛ نام‌هایی مثل ماه آمرزش‌خواهی (شهرُ الاستغفار)؛ ماه تک (رَجَبُ آلفرد) به دلیل تنها واقع‌شدن و جدا شدن آن از سایر ماه‌های حرام؛ ماه سرشار (رَجَبُ الاَصَبّ) به دلیل نزول سرشار رحمت الهی؛ ماه امیرمؤمنان (شهرُ امیرِالمؤمنین)، ماه ریسمان الهی (اَصَمْ) یعنی برخوردار از فضیلتهای بسیار و یا به معنای کر و ناشنوا که از شهادت به گناهان بندگان در روز قیامت کر است و فقط به خوبی‌ها شهادت می‌دهد و بالاخره نام دیگرش رجب المرجَّب به معنای بزرگ و باهیبت است که حقیقتاً مهابت معنوی این ماه تمام عاشقان راه حق و سالکان طریق سعادت را تحت تأثیر قرار می‌دهد و آنان با زبان حال و قال زمزمه می‌کنند که:

عقده دل وا نما، ماه رجب می‌رسد
هلهله کن عاکفا، ماه طرب می‌رسد

با توجه به اهمیت مناسبت‌های مختلف ماه رجب و مراسم‌های عرفانی آن، در این نوشتار با اشاره به عظمت و فضائل ماه مبارک رجب، نکات و لطائفی را در این مورد، به عاشقان معرفت و پاسداران معنویت، تقدیم می‌کنیم.

امیدواریم در پرتو آشنائی بیش‌تر با معارف قرآن و اهل‌بیت (علیهم السلام) از این فرصت‌های طلائی بیش‌ترین بهره را برده و در گسترش عطر معنویت در جامعه از این طریق سهیم باشیم. انشاءالله

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) در فضیلت این ماه می‌فرماید: «أَلَا إِنَّ رَجَبَ شَهْرُ اللَّهِ الْأَصَمُّ وَ هُوَ شَهْرٌ عَظِیمٌ وَ إِنَّمَا سُمِّیَ الْأَصَمَ لِأَنَّهُ لَا یُقَارِنُهُ شَهْرٌ مِنَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ حُرْمَةً وَ فَضْلًا وَ کَانَ أَهْلُ الْجَاهِلِیَّةِ یُعَظِّمُونَهُ فِی جَاهِلِیَّتِهَا؛[3][ای مردم] بدانید که ماه رجب ماه "اصم" خداوند است و همانا ماهی است بس بزرگ و علت نام‌گذاری این ماه به "اصم" این است که هیچ ماهی از ماه‌های سال از نظر فضیلت و حرمت نزد خدای تبارک و تعالی، به آن نمی‌رسد. حتی اهل جاهلیت نیز در عین جاهلیتشان آن را گرامی می‌داشتند.»

الف. ویژگی‌های ماه  رجب از منظر پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله)

1. در آستانه رضوان الله

بندگان خدا با رسیدن موسم رجب در معرض رحمت و رضوان الهی قرار دارند که به اندک تلاشی و عمل به ساده‌ترین دستورات این ماه، به عالی‌ترین مقامات معنوی دست می‌یابند؛ به این جهت رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) فرمود:«أَلَا فَمَنْ صَامَ مِنْ رَجَبٍ یَوْماً إِیمَاناً وَ احْتِسَاباً اسْتَوْجَبَ رِضْوَانَ اللَّهِ الْأَکْبَرَ وَ أَطْفَی صَوْمُهُ فِی ذَلِکَ الْیَوْمِ غَضَبَ اللَّهِ وَ أَغْلَقَ عَنْهُ بَاباً مِنْ أَبْوَابِ النَّارِ؛ وَ لَوْ أَعْطَی مِلْ‌ءَ الْأَرْضِ ذَهَباً مَا کَانَ بِأَفْضَلَ مِنْ صَوْمِهِ؛[4]بدانید که اگر کسی یک روز رجب را به خاطر ایمان و پاداش الهی روزه بگیرد، سزاوار رضایت بزرگ‌تر خداوند می‌شود و روزه او در این روز خشم خدا را خاموش کرده و دری از درهای آتش را به روی او می‌بندد. و اگر به اندازه زمین طلا بدهد، بهتر از روزهٔ ماه رجب نخواهد بود.»

2. ماه پیامبر(صلی الله علیه و آله)

آن گرامی ماه رجب را ماه خویش می‌خواند، چرا که هر مناسبت و عملی در این ماه با وجود مقدس آن حضرت پیوند دارد؛ به‌ویژه بعثت آن وجود گرامی در این ماه که آغاز نجات عالم هستی از جهل و ظلمت شد. رسول خدا (صلی الله علیه و آله) می: «أَلَا إِنَّ رَجَبَ وَ شَعْبَانَ شَهْرَایَ وَ شَهْرَ رَمَضَانَ شَهْرُ أُمَّتِی؛‌[5]  آگاه باشید! ماه رجب و ماه شعبان دو ماه من هستند و ماه رمضان ماه امتم.»

3. فقط عمل خالص

پیامبر گرامی (صلی الله علیه و آله) شرط اساسی استفاده از برکات ماه رجب را فقط عمل مخلصانه می‌داند و می‌فرماید: «وَ لَا یَسْتَکْمِلُ أَجْرَهُ بِشَیْ‌ءٍ مِنَ الدُّنْیَا دُونَ الْحَسَنَاتِ إِذَا أَخْلَصَهُ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ؛[6][در پذیرش اعمال ماه رجب،] جز حسنات چیز دیگری از امور دنیا پاداش او را کامل نمی‌کند، البته در صورتی که خالصانه فقط برای خدای عزّوجلّ انجام داده باشد.»

4. ده دعای مستجاب

یکی از بهترین پاداش‌های این ماه، ده دعای مستجاب در هنگام افطار است که حضرت فرمود: «وَ لَهُ إِذَا أَمْسَی عَشْرَ دَعَوَاتٍ مُسْتَجَابَاتٍ إِنْ دَعَا بِهِ دَاعٍ بِشَیْ‌ءٍ فِی عَاجِلِ الدُّنْیَا أَعْطَاهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ إِلَّا ادَّخَرَ لَهُ مِنَ الْخَیْرِ أَفْضَلَ مِمَّا دَعَا مِنْ أَوْلِیَائِهِ وَ أَحِبَّائِهِ وَ أَصْفِیَائِهِ؛[7]و موقعی که شب و هنگام افطار روزه‌دار در ماه رجب فرامی‌رسد، از سوی خداوند ده دعای مستجاب دارد. اگر خواسته دنیایی داشته باشد، خدا به او می‌دهد و الا خیرهایی برای او ذخیره می‌کند که از بهترین چیزهایی است که اولیا و برگزیدگان خدا آن را در دعای خود خواسته‌اند.»

5. ماه آغاز زندگی پاک

مَنْ صَامَ مِنْ رَجَبٍ ثَلَاثِینَ یَوْماً نَادَی مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ یَا عَبْدَ اللَّهِ أَمَّا مَا مَضَی فَقَدْ غُفِرَ لَکَ فَاسْتَأْنِفِ الْعَمَلَ فِیمَا بَقِیَ؛[8]کسی که سی روز از ماه رجب را روزه بگیرد، یک منادی از آسمان صدا می‌زند: ای بنده خدا گذشته‌ات بخشیده شد، در بقیه عمر عمل خود را از نو شروع کن.»

و در ادامه رسول خدا(صلی الله علیه و آله)وعدهٔ بهترین پاداش بهشتیان را به او می‌دهد.
 

در ادامه گفتگوی پیامبر (صلی الله علیه و آله) با مسلمانان عرض شد: ای پیامبر خدا، کسی که به علت ضعف یا مرض، یا بانویی که به علت عذر شرعی نتواند روزه بگیرد، چه‌کاری انجام دهد تا به آنچه فرمودی برسد؟

آن حضرت فرمود: « یَتَصَدَّقُ کُلَّ یَوْمٍ بِرَغِیفٍ عَلَی الْمَسَاکِینِ وَ الَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ إِنَّهُ إِذَا تَصَدَّقَ بِهَذِهِ الصَّدَقَةِ کُلَّ یَوْمٍ نَالَ مَا وَصَفْتُ وَ أَکْثَرَ إِنَّهُ لَوِ اجْتَمَعَ جَمِیعُ الْخَلَائِقِ کُلُّهُمْ مِنْ أَهْلِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ عَلَی أَنْ یُقَدِّرُوا قَدْرَ ثَوَابِهِ مَا به لغوا عُشْرَ مَا یُصِیبُ فِی الْجِنَانِ مِنَ الْفَضَائِلِ وَ الدَّرَجَاتِ؛ برای هر روز قرص نانی به مساکین صدقه بدهد. قسم به کسی که جانم به‌دست اوست، اگر هر روز این‌طور صدقه بدهد، به آنچه گفتم و بیش از آن می‌رسد؛ زیرا اگر جمیع مخلوقات آسمان‌ها و زمین همگی جمع شوند تا مقدار ثواب این عمل را معین کنند، به یک دهم فضائل و درجاتی که در بهشت به آن می‌رسد، نمی‌رسند.»

عرض شد: ای رسول خدا کسی که نتواند صدقه بدهد چه کاری انجام دهد تا به آنچه فرمودی برسد؟ حضرت فرمودند:

«یُسَبِّحُ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ کُلَّ یَوْمٍ مِنْ رَجَبٍ إِلَی تَمَامِ ثَلَاثِینَ یَوْماً بِهَذَا التَّسْبِیحِ مِائَة مَرَّة؛ با این تسبیح در هر روزِ ماه رجب صد بار خدا را این‌گونه تسبیح می‌کند تا سی روز تمام شود: سُبْحَانَ الْإِلَهِ الْجَلِیلِ سُبْحَانَ مَنْ لَا یَنْبَغِی التَّسْبِیحُ إِلَّا لَهُ سُبْحَانَ الْأَعَزِّ الْأَکْرَمِ سُبْحَانَ مَنْ لَبِسَ الْعِزَّ وَ هُوَ لَهُ أَهْلٌ.»[9]

6. رفع عذاب در این ماه

ثوبان از همراهان پیامبر (صلی الله علیه و آله) می: با رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در قبرستان بودیم. حضرت ایستاد و گذشت و دوباره ایستاد. عرض کردم: یا رسول‌الله، چرا این‌گونه رفتار می‌کنید؟ پس آن حضرت گریه شدیدی کرد، ما هم گریه کردیم. آنگاه فرمود: «هَؤُلَاءِ یُعَذَّبُونَ فِی قُبُورِهِمْ فَدَعَوْتُ اللَّهَ أَنْ یُخَفِّفَ عَنْهُمْ فَفَعَلَ فَلَوْ صَامُوا مِنْ رَجَبٍ وَ قَامُوا لَیْلَهُ مَا عُذِّبُوا فِی قُبُورِهِمْ؛[10][ای ثوبان] اینان کسانی هستند که عذاب می‌شوند در قبورشان؛ من از خدای متعال درخواست کردم که عذاب آنها را تخفیف دهد و خداوند عذاب آنها را تخفیف داد. [سپس پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود:] اگر [کسانی از اهل این قبرستان، که در عذاب‌اند، یک روز] از ماه رجب را روزه گرفته بودند و یک شب را تا صبح قیام می‌کردند و به عبادت می‌پرداختند، در قبرها معذب نمی‌شدند.»

سایر ویژگی‌های ماه رجب در نگاه پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله)، عبارتند از: «ماه حرام»، «بهترین زمان انجام عمره»، «موسم عذرخواهی»، «فرصت تکمیل خوبی‌ها» و... که در اینجا بنا به رعایت اختصار، از ذکر روایات مربوط به این ویژگی‌ها صرف نظر می‌کنیم.

پی‌نوشت:

[1] ر.ک: فضائل الأشهر الثلاثة، محمد بن على ابن بابويه، مکتبۀ الداوری، قم، چاپ اول، 1396 ق.

[2]. مجمع البحرين، فخر الدین طریحی، کتابفروشی مرتضوی، تهران، چاپ سوم، 1375ش، ج‏2، ص‏68.

[3]. همان.

[4]. أمالی، شیخ صدوق، نشر کتابچی، تهران، 1376ش، ص534.

[5]. روضة الواعظين و بصيرة المتعظين، فتال نيشابورى، چاپ سنگی، قم، چاپ اول، 1375ش. ج‏2، ص396.

[6]. أمالی، شیخ صدوق، ص534.

[7]. همان.

[8]. همان، ص539.

[9]. أمالی، شیخ صدوق، ص534 تا 540.

[10]. الدعوات، قطب الدين راوندى، انتشارات سلوة الحزين، قم، چاپ اول، 1407ق، ص280.