سایت خاتون

زیارت امیرالمومنین

دعایی برای رفع غم و اندوه

در كتاب «بلد الأمین» از حضرت رسول اکرم صلى اللّه علیه و آله روایت كرده:

هر كه هر روز ده بار این دعا را بخواند، حق تعالى‏ چهار هزار گناه كبیره او را بیامرزد

و وى را از سكرات مرگ و فشار قبر، و صد هزار هراس قیامت نجات دهد،

و از شرّ شیطان و سپاهیان او محفوظ گردد و قرضش ادا شود و اندوه و غمش برطرف گردد، دعا این است:

اَعْدَدْتُ لِكُلِّ هَوْلٍ لا اِلهَ اِلا اللَّهُ وَ لِكُلِّ هَمٍّ وَ غَمٍّ ماشاءَ اللَّهُ

وَ لِكُلِّ نِعْمَةٍ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لِكُلِّ رَخآءٍ اَلشُّكْرُ لِلَّهِ

وَ لِكُلِّ اُعْجُوبَةٍ سُبْحانَ الِلَّهِ

وَ لِكُلِّ ذَنْبٍ اَسْتَغْفِرُ اللَّهَ

وَ لِكُلِّ مُصیبَةٍ اِنّا لِلّهِ وَ اِنّا اِلَیْهِ راجِعُونَ

وَ لِكُلِّ ضیقٍ حَسْبِىَ اللَّهُ

وَ لِكُلِّ قَضآءٍ وَ قَدَرٍ تَوَكَّلْتُ عَلَى اللَّهِ

وَ لِكُلِّ عَدُوٍّ اِعْتَصَمْتُ بِاللَّهِ

وَ لِكُلِّ طاعَةٍ وَ مَعْصِیَةٍ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللَّهِ الْعَلِىِّ الْعَظیمِ.

علت نام گذاری روز عرفه

عرفه روز نیایش و مناجات با خالق هستی است ؛ چرا که در این روز، درهای رحمت الهی بر روی همه بندگان به ویژه گنهکاران گشوده است و همه گنهکاران در این روز، چشم امید خود را به خدای خود دوخته اند و از دنیا بریده و به خدا نزدیک می شوند.
در این روز دعا به استجابت نزدیک است و هر ناامیدی، امیدوار بر در خانه الهی دست هایش را به دعا باز می کند.

روز عرفه، روزي است كه در‌هاي آسمان را براي پذيرش تضرع‌هاي عاشقانه‌ بندگان ذات اقدس اله مي‌گشايند و باز هم آن فاعل بالعشق خواهان بازگشت اشرف مخلوقاتش به بارگاه امن‌اش است.

آري باز هم فرصت براي بازگشت انسان به اصل و جايگاه اعلي اوليه‌اش را فراهم مي‌كنند، چقدر بزرگوارند و بزرگوارانه رفتار مي‌كنند. علیرغم ارتکاب گناهان بسیار و کوتاهی در کردار و گفتار، باز هم مي‌خوانند مان، دعوتمان مي‌كنند و مي‌خواهند همچو شب قدر به ارزش و منزلت خود نائل شويم زیرا در حدیثی از پیشوای ششم شیعیان، امام جعفر صادق علیه السلام آمده است که:
اگر شخص گناه ‌كاري نتواند در شب‌هاي قدر،  از قدر و منزلت خود به نحو احسن استفاده كند وبهره گيرد، مي‌تواند در اين روز (روز عرفه) از رحمت الهي برخوردار گردد.

 

آري روز عرفه، روزي است كه حق تعالي بندگان خويش را به عبادت و اطاعت خود دعوت كرده و از آن سوي، سفره جود خود را براي آنها گسترانيده است. روزی که زائران کوی دوست، با تضرع به درگاه خداوند متعال، خواهان بخشش گناهان و تولدی دوباره می شوند.‏

اما چرا این روز، به روز عرفه مشهور است و یا به بیان دیگر، وجه تسمیه این روز چیست؟
در پاسخ به این سوال می توان گفت؛ عرفات، نام منطقه وسيعى است با مساحت حدود 18 كيلومتر مربع در شرق مكه معظمه، اندكى متمايل به جنوب كه در ميان راه طائف و مكه قرار گرفته است وزائران بيت ‏الله الحرام در نهم ذى الحجه، از ظهر تا غروب در اين منطقه حضور دارند.

 

در نقلى آمده است كه آدم و حوا علیهم السلام پس از هبوط از بهشت و آمدن به كره خاكى، در اين سرزمين یکديگر را يافتند و به همين دليل، اين منطقه «عرفات» و اين روز «عرفه» نام گرفته است.

 

همچنين گفته‌اند كه جبرئيل عليه السلام هنگامي كه مناسك حج را به ابراهيم مي‌آموخت، چون به عرفه رسيد به او گفت «عرفت» و او پاسخ داد آري، لذا به اين نام خوانده شد و نيز گفته‌اند سبب آن اين است كه مردم از اين جايگاه به گناه خود اعتراف مي‌كنند و بعضي آن را جهت تحمل صبر و رنجي مي‌دانند كه براي رسيدن به آن بايد متحمل شد. چرا كه يكي از معاني «عرف» صبر و شكيبايي و تحمل است.

 

 آداب و مراسم روز عرفه

همان طور که در سطور پیشین اشاره شد، این روز، روز دعا و نیایش و تضرع به درگاه احدیت و اعتراف به گناهان و تامل و تدبر در قدرت و عظمت حق تعالی است، اما چگونه؟ و با چه وسیله ای؟ چرا که انسان اساسا از خود چیزی ندارد. اینجاست که اهل بیت عصمت علیهم السلام به کمک انسان می آید و راه ورسم ایجاد ارتباط با معبود را نشان می دهد.

لذا یکی از آداب روز عرفه برای نیل به مقصود و پناه آوردن به درگاه قادر متعال، خواندن دعای عرفه است که از لبان مبارک و مطهر عارف شاهدان كوي شهود و شهادت، سالار جانبازان ميدان نبرد توحيد عليه طاغوت و سرور پاكان و آزادگان در ساحت فضيلت، حضرت حسين بن علي علیهم السلام جاری شده است.

آن حضرت در اين دعاي پرمحتوا و شيوا كه در عصر روز عرفه و مناسب ترين وقت دعا عرضه شده است، عالي ترين مضامين توحيدي را در قالب كلماتي دلنشين بيان مي كند. روح عرفان و معرفت در عرصه توحيد الهي در فرازهاي مختلف اين دعا موج مي زند و سالكان راه حقيقت را در طي مراحل سير و سلوك استوارتر، مصمم تر و مشتاق تر مي كند.

امام حسين(ع)، اين مناجات عاشقانه را در فضايي معنوي و در كنار كعبه، مقدس ترين جايگاه مسلمانان و با دلي پرسوز و چشماني اشكبار قرائت كرده و به عنوان منشور جاويدان توحيد براي اهل ايمان به يادگار گذاشته است.

نگاهي گذرا به مضامين والاي دعاي عرفه نشان مي دهد كه اين نيايش تاريخي، پر محتوا و تكان دهنده از مباحثي همچون ستايش پروردگار يكتا، تجديد عهد و ميثاق با خدا، خود شناسي، بيان راز آفرينش آدمي، اهميت تربيت انسان در دانشگاه الهي، توجه به نعمتهاي بي شمار خداوند و بيكرانگي آنها، ناتوان بودن بشر از شكرگزاري و سپاس آوري به پيشگاه حضرت حق، اشاره به خواسته هاي يك انسان متعالي، تأكيد بر طلب نيازهاي تربيتي از كردگار يگانه، شكايت و التماس و درخواست به پيشگاه حضرت آفريدگار، توجه قلبي به پروردگار به عنوان تنها پناهگاه انسان، مربي پيامبران و فرستنده كتاب جاويدان آسماني و... شكل گرفته و آن را در سطح يك نيايش ارجمند و كم نظير مطرح ساخته است.

بدين اميديم كه توفيق الهي يار همگان شود تا از روز عرفه به عنوان چشمه جوشان نیایش و یک فرصت طلايي براي دستيابي به سرچشمه زلال پويندگي و پيوستگي به حضرت حق و بهره وري از بركات نيايش و بصيرت و پاكي، استفاده شايسته و بايسته به عمل آید و روزی باشد برای پرکشیدن از زنجیر گناه تا آسمان آبی اجابت و مغفرت.
- نظرات (0)

بهترین راه شناخت قرآن

- نظرات (0)

بخشش بی حساب

سوال:: چراخدابه هرکه بخواهد بی حساب میبخشد؟

جواب به سؤال

ابتدا آیات مربوط به سؤال رو با هم مطالعه می کنیم

خداوند در آیه 27 سوره مبارکه  آل عمران می فرمایند :

وَ تَرْزُقُ مَنْ تَشاءُ بِغَيْرِ حِسابٍ

و به هر كس بخواهى ، بدون حساب ، روزى مى بخشى

 

همچنین در سوره مبارکه نجم آیات 38 و 39 می فرمایند :

أَلاَّ تَزِرُ وازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرى

كه هيچ بردارنده‏اى بار گناه ديگرى را بر نمى‏دارد.

وَ أَنْ لَيْسَ لِلْإِنْسانِ إِلاَّ ما سَعى

و اينكه براى انسان جز حاصل تلاش او نيست.

 

و اما توضیح آیات :

 

آیه 38 سوره مبارکه نجم به قرينه آيات قبل و بعد، ناظر به تلاشهاى انسان براى امور آخرت است ، ولى با اينحال چون براساس يك حكم مسلم عقلى است مى توان نتيجه آن را تعميم داد و تلاشهاى دنيا را نيز مشمول آن دانست ، و همچنين پاداشها و كيفرهاى دنيوى را.

قرآن مى گويد: انسان بيش از سعى و كوشش خود حق ندارد، ولى اين مانع از آن نخواهد بود كه از طريق لطف و تفضل پروردگار، نعمتهائى به افراد لايق داده شود،« استحقاق» مطلبى است و «تفضل» مطلبى ديگر، همانگونه كه حسنات را ده برابر و گاه صدها يا هزاران برابر پاداش مى دهد.

 

نکته مهم تر این است که خداوند به چه کسانی روزی می دهد ؟

یا چه کسانی را پرروزی یا کم روزی می کند ؟

برای رسیدن به جواب این سؤال باید به آیات دیگر قرآن مراجعه کرد .

خداوند در سوره مبارکه هود آیات 2 و 3 می فرمایند:

أَلاَّ تَعْبُدُوا إِلاَّ اللَّهَ إِنَّنِي لَكُمْ مِنْهُ نَذِيرٌ وَ بَشِيرٌ

كه جز خدا را نپرستيد. به راستى من از جانب او براى شما هشداردهنده و بشارتگرم،

وَ أَنِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ يُمَتِّعْكُمْ مَتاعاً حَسَناً إِلى أَجَلٍ مُسَمًّى وَ يُؤْتِ كُلَّ ذِي فَضْلٍ فَضْلَهُ وَ إِنْ تَوَلَّوْا فَإِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ عَذابَ يَوْمٍ كَبِيرٍ

و اينكه از پروردگارتان آمرزش بخواهيد، سپس به درگاه او توبه كنيد، (تا اينكه) شما را با بهره‏مندى نيكويى تا زمانى معيّن بهره‏مند سازد، و به هر شايسته نعمتى از كَرَم خود عطا كند، و اگر رويگردان شويد من از عذاب روزى بزرگ بر شما بيمناكم.

در این آیات به چهار اصل مهم اشاره شده است :

1 ـ توحید ( در آیه دو ، جز خداوند یگانه را نپرستید . )

2 ـ پیامبر از سوی خدا نذیر و بشیر است. ( در برابر نافرمانی ، ظلم ، فساد ، شرک ، کفر و ... بیم می دهد و در برابر اطاعت ، پاکی ، تقوا و ... بشارت به سرنوشتی سعادت بخش می دهد. )

3 – استغفار از گناهان و شستشو دادن از آلودگی ها

4 ـ به سوی خدا بازگشتن

 

طبق این آیات هرگاه انسان به این برنامه ها جامه عمل بپوشاند خداوند تا پایان عمر، انسان را به طرز شایسته و نیکویی بهره مندخواهد کرد. (يُمَتِّعْكُمْ مَتاعاً حَسَناً)

 

همچنین در آیه 96 سوره مبارکه اعراف می فرمایند :

وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَيْهِمْ بَرَكاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ وَ لكِنْ كَذَّبُوا فَأَخَذْناهُمْ بِما كانُوا يَكْسِبُونَ

و اگر مردم شهرها ايمان آورده و به تقوا گراييده بودند، قطعاً بركاتى از آسمان و زمين برايشان مى‏گشوديم، ولى تكذيب كردند؛ پس به (كيفر) دستاوردشان (گريبان) آنان را گرفتيم.

 

و در سوره مبارکه طلاق آیات 2 و 3 می فرمایند :

فَإِذا بَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَأَمْسِكُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ أَوْ فارِقُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ وَ أَشْهِدُوا ذَوَيْ عَدْلٍ مِنْكُمْ وَ أَقِيمُوا الشَّهادَةَ لِلَّهِ ذلِكُمْ يُوعَظُ بِهِ مَنْ كانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ مَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً

پس چون عدّه آنان به سر رسيد، (يا) به شايستگى نگاهشان داريد، يا به شايستگى از آنان جدا شويد، و دو تن (مرد) عادل را از ميان خود گواه گيريد، و گواهى را براى خدا به پا داريد. اين است اندرزى كه به آن كس كه به خدا و روز بازپسين ايمان دارد، داده مى‏شود، و هر كس از خدا پروا كند، (خدا) براى او راه بيرون‏شدنى قرار مى‏دهد.

 

وَ يَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لا يَحْتَسِبُ وَ مَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدْراً

و از جايى كه حسابش را نمى‏كند، به او روزى مى‏رساند، و هر كس بر خدا اعتماد كند او براى وى بس است. خدا فرمانش را به انجام‏رساننده است. به راستى خدا براى هر چيزى اندازه‏اى مقرر كرده است.

 

و در آیه 17 سوره مبارکه تغابن می فرمایند :

 

إنْ تُقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً يُضاعِفْهُ لَكُمْ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ وَ اللَّهُ شَكُورٌ حَلِيمٌ

اگر خدا را وامى نيكو دهيد، آن را براى شما دو چندان مى‏گرداند و بر شما مى‏بخشايد، و خدا(ست كه) سپاس‏پذير بردبار است.

 

با کنار هم قرار دادن آیات قرآن می توان فهمید که در این آیات هیچ تضادی وجود ندارد. اگر خداوند فرموده است  : بی حساب رزق و روزی مادی یا معنوی میدهد ، در بقیه آیات اشاره به این کرده است که به چه کسانی روزی میدهد و چه کسانی را از رزق و روزی مادی یا معنوی بی بهره می گرداند.

 

نتیجه :

با توجه به آیات :

بدون شك انسانها از نظر استعدادها و مواهب خداداد با هم متفاوتند، ولى با اين حال آنچه پايه اصلى پيروزيها را تشكيل ميدهد تلاش و سعى و كوشش آدمى است ، آنها كه سخت كوش ترند، پيروزترند، و آنها كه تنبلتر و كم تلاشترند، محرومترند. به همين دليل قرآن ، بهره انسان را متناسب با سعى او مى شمرد و صريحا مى گويد و ان ليس للانسان الا ما سعى

و در اين ميان به كار بستن اصول تقوى و درستكارى و امانت و نظامات و قوانين الهى ، و اجراى اصول عدل و داد، اثر فوق العاده عميقى دارد.

نکته :

نکته جالب در این آیات این است که : آنجا كه مردم با ولع و حرص هر چه شديدتر به دنبال دنيا و زرق و برق جهان ماده مى روند، و براى نيل به آن از هيچ جنايتى فروگذار نمى كنند، دستورات مؤ كد و پشت سر هم وارد مى شود و آنها را به ناپايدارى دنيا و بى ارزش بودن مال و جاه توجه مى دهد.

و آنجا كه گروهى به بهانه زهد، دست از كار و كوشش و تلاش مى كشند، اهميت كار و كوشش به آنها گوشزد مى شود، در حقيقت برنامه رهبران راستين نيز بايد چنين باشد كه جلو افراط و تفريطها را به طرز شايسته اى بگيرند.

آيات و رواياتى كه تأكيد مى كند روزى دست خدا است ، و سهم و بهره هر كسى را خدا تعيين كرده در حقيقت براى پايان دادن به حرص و ولع و دنيا پرستى ، و فعاليت بى قيد و شرط و بى حد و مرز براى كسب درآمد بيشتر است ، نه اينكه هدف آن خاموش كردن شعله هاى گرم و داغ نشاط كار و كوشش براى زندگى آبرومندانه و مستقل و خود كفا است .

 

- نظرات (0)

دعایی که نباید بالای منابر خوانده شود

حرمت دشنام به دشمنان حق‌تعالی

این آیه‌ی کریمه، آیه‌ی صد و هشت از سوره‌ی مبارکه‌ی انعام، سومین سوره از قرآن کریم است. از لحاظ ادبی، اولین کلمه در این آیه‌ی کریمه نهی است. همان گونه که امر، ظاهر در وجوب و الزام است، نهی هم ظاهر در حرمت و الزام به ترک است. ترجمه‌ی این آیه‌ی کریمه این است که به کسانی که بهره‌ی از ایمان ندارند دشنام ندهید. دلیل این حکم نهیی و حرمتی در جمله‌ی بعد آیه‌ی کریمه آمده است: «فَیَسُبُّوا اللّه‏ عَدْواً بِغَیْرِ عِلْمٍ» یعنی به کسانی که با خدای متعال کار ندارند فحش و دشنام ندهید. این افراد مانند مشرکین، یا مانند قاتلین ابی‌عبدالله صلوات‌الله‌علیه از کفاری هستند که طبق روایات، خدای متعال هیچ شفاعتی را در مورد آن‌ها نمی‌پذیرد. طبق روایات معتبر، حق‌تعالی اراده فرموده است که این‌ها به جهنم بروند.

حق‌تعالی در قرآن کریم می‌فرماید: «وَلا تَسُبُّوا الَّذِینَ یَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللّه». حتی به افرادی منحرف مانند شمر دشنام ندهید. خدای متعال دلیل این فرمان خود را این‌گونه بیان می‌فرماید: «فَیَسُبُّوا اللّه‏ عَدْواً بِغَیْرِ عِلْمٍ». یعنی آن فرد در جواب دشنام شما به مقدسات شما که در راس آن حق‌تعالی قرار دارد، توهین خواهد کرد. عُقلا هم در این شرایط فرد دشنام دهنده‌ی اول را که رفتار او منجر به چنین پاسخی شده است را مقصر می‌دانند و عمل او را تقبیح می‌کنند.

ضرورت الگوبرداری از معصوم صلوات‌الله‌علیهم در لعن دشمنان خدای متعال

برای روشن شدن این‌که در هر جلسه‌ای با توجه به حضور افراد مختلف چگونه باید سخن گفت به عملکرد معصوم صلوات‌الله‌علیهم توجه می‌کنیم. در زیارت عاشورا ابتدا به صورت کلی لعن ذکر می‌شود. پس از سلام، به صورت مشخص‌تر، اولی و دومی و سومی و چهارمی و یزید به عنوان نفر پنجم مورد لعن قرار می‌گیرد. ما حق نداریم از معصوم صلوات‌الله‌علیهم بازخواست کنیم که چرا در ابتدا با تعبیر «اَللّهُمَّ الْعَنْ اَوَّلَ ظالِمٍ ظَلَمَ حَقَّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَآخِرَ تابِعٍ لَهُ عَلی ذلک» این لعن را مطرح کردید و سپس صریح‌تر آن را بیان فرمودید. ما می‌توانیم از یکدیگر مطالبه دلیل کنیم ولی فرمایش معصوم صلوات‌الله‌علیهم دقیقا مطابق اراده حق‌تعالی است.

حضرت شب هشتم ذی‌الحجه سال شصت در مکه فرمودند: «رِضا اللهِ رِضانا أَهْلَ الْبَیْتِ، نَصْبِرُ عَلی بَلائِهِ،َ یُوَفّینا أُجُورَ الصّابِرینَ» رضای ما و رضای حق‌تعالی یکی است. این جمله تعارف نیست، بلکه حداقل اعتقاد شیعه است و ارادت کمتر از این به اهل بیت صلوات‌الله‌علیهم به معنای شیعه نبودن است.

حق خواندن دعای صنمی قریش در بالای منبر نداریم

از سلمان رضوان‌الله علیه نقل شده است که نیمه شب به منزل امیرالمومنین صلوات‌الله‌علیه رفت. حضرت مشغول قرائت قنوت نماز شب بودند و در قنوت خود دعایی می‌خواندند. این دعا به عنوان صَنَمَی قریش از سلمان برای ما نقل شده است. از این نقل ما می‌فهمیم که این لعن را باید در قنوت نماز شب خواند و ما حق خواندن آن‌را در بالای منبر نداریم. مگر این‌که مشخص شود که معصوم صلوات‌الله‌علیهم یک بار آن را در خطبه‌ای به صورت عمومی خوانده‌اند. تا هر کجا که حضرت صادق صلوات‌الله‌علیه پیش رفته است ما حق پیش‌روی داریم. با کنایه یا تصریح سخن گفتن معصوم صلوات‌الله‌علیهم الگوی ما است.

در بحث مربوط به تولی و تبری، برخی مردم با تمسک به موضوع تبری، خواسته‌های نفسانی خود را برآورده می‌کنند. اول باید تصمیم بگیریم که بفهمیم، آن‌گاه باید از کلمه‌ی میزان استفاده کنیم و به محضر حضرت صادق صلوات‌الله‌علیه و امیرالمومنین صلوات‌الله‌علیه برویم و اظهار تبری را از ایشان فرا بگیریم. پاسخ امیرالمومنین صلوات‌الله‌علیه به سوال ما از عملکرد ایشان در قرائت دعای موسوم به صنمَی قریش در قنوت نماز شب مشخص می‌شود

منبع:

قسمت هایی از سخنرانی آیت الله مرتضی تهرانی در مورد آیه «وَلا تَسُبُّوا الَّذِینَ یَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللّه‏ فَیَسُبُّوا اللّه‏ عَدْواً بِغَیْرِ عِلْمٍ» در جلسه پنج‌شنبه، ۱۸ آذر ۱۳۹۵؛ به نقل از پایگاه اطلاع رسانی ام ابیها

- نظرات (0)

شیطان بر انسان سلطه ندارد

همان طور که آب در صد درجه به جوش می‌آید و در صفر درجه یخ می‌زند، اگر کسی تقوا داشته باشد، خدا خودش آموزشش می‌دهد، بله اگر تقوا واقعا باشد، آنجا دیگر نمایش نیست، واقع است؛ شما نمی‌توانی بگویی من تقوا داشتم و «یعلمکم الله» نیامد، بلکه برای انسان حاصل می‌شود.

اگر عمل ما بر طبق ایمان ما و ایمان ما بر طبق علم ما بود، یعنی ما علم پیدا کردیم به یک حقیقتی ایمان آوردیم عمل کردیم مقدمه می‌شود، برای علم بالاتر، علم بالاتر مقدمه می‌شود برای ایمان بالاتر، و این چرخه روبه افزایش است، عکسش هم هست؛ اگر خدای نکرده انسان علم پیدا کرد و عمل نکرد، عقاب می‌شود؛ یعنی ایمان نداشت و در نتیجه عمل نکرد، چون آنی که علم دارد و عمل نمی‌کند؛ یعنی ایمان ندارد، عقابش از کسی که علم ندارد به مراتب بیشتر است.

۷۰ گناه جاهل بخشیده می‌شود

اینکه در روایات دارد ۷۰ گناه جاهل بخشیده می‌شود تا یک گناه عالم بخشیده بشود، ناظر به این است که عالم به خاطر علمش عقابش سنگین می‌شود می‌گویند می‌دانستی، آن که نمی‌دانسته لااقل ممکن است بهانه‌ای عذری داشته باشد بگوید نمی‌دانستم تو که می‌دانستی.

عمل انسان باعث می‌شود در انسان یک صفتی پیدا می‌شود، این دیگر بحث علم اخلاق است، علم اخلاق علم خلقیات انسان است و بعضی‌ها متوجه نیستند اصلاً اخلاق ناظر به امر واقعی و تکوینی است و فقه ناظر به امور اعتباری است؛ در مسیحیت، چون شریعت توسط سنتپول القا شد در نتیجه فقه و اخلاق در هم آمیخته شد، آن‌ها دین را دو بخشی می‌دانند؛ یک بخش عقاید تئولوژی و یک بخش مورالیتی یا اتیکس، ولی در اصطلاح اسلامی که ما تقسیم سه‌گانه داریم نه دوگانه، عقاید شریعت یا فقه و اخلاق این دو تا مرزشان از هم جدا است، ما در اخلاق از خلقیات انسان صحبت می‌کنیم، بین این خلقیات انسان و عمل انسان ارتباط است، انسان یک عملی که انجام می‌دهد اگر بر آن عمل مداومت کند، تبدیل می‌شود به یک خلق، خلق یک امر ثابت است، به یک ملکه تبدیل می‌شود.

منافقین، دائم قسم می‌خوردند

آیاتی از سوره مجادله بر این مسئله تصریح دارد که در دنیا، منافقین، چون دائم قسم می‌خوردند، این ملکه‌شان شده، این ملکات با نفس انسان متحد می‌شود، و شما وقتی از دنیا می‌روید، نفس که از این دنیا می‌رود، همراه خودش ملکات را هم می‌برد، آن کسی که بخشنده است با خود این صفت را می‌برد، آن کسی که که بخیل است می‌برد، آن کسی که دروغگو است، دروغگویی در او ملکه شده؛ آن کسی که صادق است صداقت در او ملکه شده است.

من که سلطه بر شما نداشتم

خداوند تبارک و تعالی در آیه ۲۲ سوره ابراهیم از قول شیطان مطلبی را نقل می‌کند من که سلطه بر شما نداشتم، برای همین آنجا شیطان می‌گوید «فَلَا تَلُومُونِی»، شما من را ملامت نکنید، «وَلُومُوا أَنْفُسَکُمْ»، خودتان را ملامت کنید، حالا اینجا خدا می‌فرماید «استحوذ علیهم الشیطان»، شیطان بر این‌ها غلبه کرد، این غلبه کرد را اشتباه معنا نکنیم، نگوییم که شیطان بر آن‌ها سلطه پیدا کرد، نه قرآن گفته شیطان هیچ وقت بر هیچ انسانی سلطه پیدا نمی‌کند، شیطان می‌گوید که من شما‌ها را دعوت کردم خودش هم گفت: «إِنَّ اللَّهَ وَعَدَکُمْ وَعْدَ الْحَقِّ وَوَعَدْتُکُمْ فَأَخْلَفْتُکُمْ» می‌گوید من شما را دعوت کردم «فَاسْتَجَبْتُمْ لِی»، شما من را اجابت کردید و خدا را اجابت نکردید.

بعد می‌گوید «مَا أَنَا بِمُصْرِخِکُمْ» من فریادرس شما‌ها نیستم، فکر نکنید یک عمر در دنیا دنبال من دویدید، روز قیامت من به دردتان می‌خورم، نه بابا من به درد شما‌ها روز قیامت هم نمی‌خورم. البته «مَا أَنَا بِمُصْرِخِکُمْ»، شما‌ها هم فریادرس من نیستید، ولی ببینید آنجا که می‌رسد شیطان را ببینید چه می‌گوید، می‌گوید: شما‌ها شرک ورزیدید، راه افتادید دنبال من، دنبال خدا نرفتید، ولی من خودم قبول ندارم آن راه را، به این که شما شرک ورزیدید من کافرم و من خودم قبول ندارم.

شیطان، انسان را از یاد خدا غافل می‌کند

شیطان کاری که می‌کند این است که انسان یاد خدا را فراموش کند؛ حالا شما ببینید برای اینکه بفهمی این رفیقت خوب است یا بد است، این مجلسی که می‌روی خوب است یا بد است، این حرف‌هایی که می‌زنی خوب است یا بد است، این کاری که می‌خواهی بکنی خوب است یا بد است یک ملاک دارد قرآن به شما می‌دهد، اگر این رفیقت، این جایی، این مجلسی که می‌روی، این کاری که می‌کنی تو را از ذکر خدا غافل می‌کند.

شیطان همیشه به اسم مخالفت با دین نمی‌آید

بعضی وقت‌ها شیطان در لباس دین می‌آید شیطان هدفش این است تو را از خدا غافل کند، هر جور غافل بشوی چه فرقی برای او می‌کند؛ با این یا با آن، و خدا دارد ملاک می‌دهد به شما که آقاجان بزرگ، جوان، پیر، بچه، زن، مرد، هر چیزی که شما را از ذکر خدا غافل می‌کند فراموش می‌کنید خدا را، این شیطانی است، به همین سادگی، حالا دیگر خودتان بهتر مصادیق آن را تشخیص می‌دهید

منبع:

:
سخنان با موضوع"ملکات نفسانی تا قیامت همراه انسان است/ عدم سلطه شیطان بر انسان" به نقل از دفتر آیت الله هادوی تهرانی

- نظرات (0)

بهشت را براى تو ضمانت مي‌كنم

﴿الَّذينَ يَنْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ ميثاقِهِ وَ يَقْطَعُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَ يُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ أُولئِكَ هُمُ الْخاسِرُون ﴾[1]آنان كسانى هستند كه پيمان خدا را [كه توحيد و وحى و نبوت است ] پس از استوارى اش [با دلايل عقلى و علمى و براهين منطقى با عدم وفاى به آن ] مى شكنند و آنچه را خدا پيوند خوردن به آن فرمان داده است [مانند پيوند با پيامبران و كتاب هاى آسمانى و اهل بيت طاهرين و خويشان ] قطع مى نمايند و در زمين تباهى و فساد بر پا مى كنند، آنانند كه زيانكارند.

گروهی وفادار به این عهد و گروهی نقض کنندۀ این عهد

انسان ها در مواجۀ با پیمان های خداوند دو گروه می شوند: گروهی وفادار به این عهد و گروهی نقض کنندۀ این عهد. عهدهای خداوند برای تأمین سعادت دنیا و آخرت انسان ارائه شده است.

خداوند پیمان های خود را از طریق علمی که به انبیاء داده است و یا نازل کردن کتب الهی ارائه می دهد. قبول و عمل کردن به این پیمان ها، مصداق وفاداری به آن است و همچنین عدم قبول و عمل نکردن به آن ها مصداق نقض پیمان ها است.

مفسرین بزرگ قرآن بر اساس آیات و روایات پیمان های خداوند را در چند مصداق بیان کرده اند. ربوبیت خداوند یکی از حقایق و عهدهایی است که به تمام انسان ها ارائه شده است. در قرآن مجید ربوبیت خداوند به طور صریح بیان شده که به نوعی ابطال تمام بت ها، ربّ ها و فرهنگ های باطل است. ربوبیت این نکته را بیان می کند که مالک در تمام عوالم هستی، یکتاست و او پرورش دهنده چه در عالم تکوین و چه در مسائل پرورش حقیقی است. ربّ یعنی وجود مقدسی که مالک، مدبر، پرورش دهنده و متصرف است.

انواع تربیت های خداوند

تربیت و پرورش دادن خداوند دو نوع است: نوع اول پرورش و تربیت تکوینی است. نطفه در صلب تولید می شود و انتقال به رحم پیدا می کند. پروردگار عالم در پشت آن سه تاریکی و ظلمت (تاریکی شکم، تاریکی رحم و تاریکی بچه دان)[2] صورتگری کرده است و علقه را مضغه و مضغه را به استخوان بندی تبدیل کرده و بعد بر استخوان ها گوشت رویانده و زمانی که آماده حیات شد، روح به آن دمیده است. [3]

این نوع پرورش تکوینی در انسان، حیوانات و جمادات توسط رب یکتا صورت می گیرد.

نوع دوم پرورش و تربیت تشریعی است. زمانی که انسان به سن تکلیف می رسد، تربیت تشریعی خداوند آغاز می شود. یعنی انسان مکلف به اموری می شود که باعث پرورش و تربیت اوست. پروردگار عالم بهترین و صحیح ترین روش تربیت را برای انسان ارائه داده است. تمام مکاتبی که در مقابل خداوند به وجود آمده دارای عیب و نقص اند و در طول حیات انسان کاربرد واقعی ندارند. پیروی از روش های تربیتی تشریعی خداوند، باعث هدایت انسان و پیروی از مکاتب دیگر، باعث ضلالت و گمراهی انسان می شود که این امر را تجربه زندگی بشر نیز ثابت کرده است. [4]

اگر انسان‌ها درست عمل می‌کردند، بستر فساد در جوامع ایجاد نمی‌شد

على بن ابى حمزه مي گويد: دوستى داشتم كه از نويسندگان دفاتر بنى اميه بود، به من گفت: از حضرت صادق براى من اجازه بگير تا خدمت آن جناب مشرف شوم. من براى او اذن حضور گرفتم، هنگامى كه به محضر امام رسيد، سلام كرد و نشست، سپس گفت: فدايت گردم من در ديوان بنى اميه به شغل كتابت مشغول بودم، و از اين راه ثروت انبوهى به دست آورده ام، فعلاً از چنين درآمدى چشم پوشيده ام.

امام صادق فرمود: اگر بنى اميه كسى را براى كتابت امورشان نمي يافتند و مأمورى را براى جمع كردن ماليات پيدا نمي كردند و كسى نبود كه به سودشان بجنگد و در جماعتشان حاضر شود، قدرت بر سلب حق ما اهل بيت را نداشتند. اگر همه مردم آنان را ترك مي نمودند، و با آنچه داشتند رها مي شدند، به جز اندك مالى كه در اختيارشان بود، چیزی نداشتند. به طور قطع با کمبود نيرو و ثروت  در ميان  امت کاری از دستشان برنمي آمد.

كاتب بني اميه به آن حضرت گفت: از آنچه که به آن گرفتار شده ام راه نجاتى هست؟ حضرت فرمود: اگر تو را براى رسيدن به ساحل نجات راهنمایى كنم مي پذيرى؟ عرضه داشت: آرى مي پذيرم. فرمود: از آنچه از این طريق حقوق گرفته شده و در اختيار دارى جدا شو، چنانچه صاحب اموال را مي شناسى به آنان برگردان، و اگر نمي شناسى همه آن ها را در راه خدا صدقه بده، در صورت انجام اين كار، من بهشت را براى تو ضمانت مي كنم.

على بن ابي حمزه مي گويد: جوان كاتب مدتى طولانى سر به زير انداخت، سپس به حضرت گفت: فدايت شوم انجام مي دهم.[5]

اگر انسان ها از طاغوت ها فرمان نمی بردند و خدا را رب خود قرار می دادند، جهان اسلام به فساد کشیده نمی شد و خون ها ریخته نمی شد. خداوند در آیۀ عهد[6] ، از میان تمام اسماء خود، فقط اسم «رب» را ذکر می کند و این خود دلیلی بر اهمیت ارائه ربوبیت است

پی نوشت:
[1]. بقره (2) : 27.
[2]. مؤلف : «خداوند در سوره زمر ، آیه شش بیان کرده که نطفه در پشت سه تاریکی پنهان است و این یکی از معجزات قرآن است که مطلبی را بیان کرده که در آن زمان کسی از آن اطلاع نداشته است. «يَخْلُقُكُمْ في بُطُونِ أُمَّهاتِكُمْ خَلْقاً مِنْ بَعْدِ خَلْقٍ في ظُلُماتٍ ثَلاث »، شما را در شكم هاى مادرانتان آفرينشى پس از آفرينشى ديگر در ميان تاريكى هاى سه گانه [شكم و رحم و مشيمه ] به وجود آورد.»
[3]. مؤمنون (22) : 14.
[4]. یونس (10) : 32.
[5]. کافی : 5/106؛ وافی : 17/153.
[6]. أعراف (7) : 172.

- نظرات (0)

تفسیر جزء 30 »

 پیام‌ها:
 1- براى افراد غافل، هشدار و انذار مهمتر از بشارت است. «انّا انذرناكم»
 2- دلیل غفلت آن است كه مردم، قیامت را دور مى‌پندارند. «عذاباً قریباً»
 3- پشیمانى، دلیل بر اختیار انسان است. «یا لیتنى كنت تراباً»
 4- در قیامت، انسان ناظر بر عملكرد خویش است. «ینظر المرء ما قدّمت یداه»
 5 - سرنوشت اخروى هر كس به دست خود اوست. «ینظر المرء ما قدّمت یداه»

 6- خاك یك دانه مى‌گیرد، یك خوشه مى‌دهد، ولى كفّار صدها دلیل و برهان مى‌شنوند ولى یكى را نمى‌پذیرند. پس خاك بر كافر برترى دارد. «كنت تراباً»

1) تفسیر نورالثقلین.
2) نحل، 43.
3) تفسیر المیزان.
4) تفسیر نورالثقلین.
5) تفسیر نورالثقلین.
6) نوح، 6.
7) تفسیر نمونه.
8) تفسیر نورالثقلین.

- نظرات (0)

کاربرای خدایاخودنمایی

خواستیم این آیه قرآن را بررسی کنیم. آیه‌ی که خیلی از شما حفظ هستید. نصفش را من می‌گویم و نصفش را شما بگویید. چون خیلی از شما حفظ هستید. «أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» (رعد/28) این یاد خدا آرام بخش است. یاد نعمت خدا، نعمت‌های خدا را یاد کنی شکر می‌کنی. قدرت خدا را یاد کنی بر او توکل می‌کنی، لطف خدا را یاد کنی، محبت خدا در شما اضافه می‌شود. قهر خدا و خشم خدا را یاد کنی، سبب خوف و تقوا می‌شود. علم خدا را یاد کنی باعث حیاء می‌شود. اینها را در جلسه قبل گفتیم.
1- آرامش دل، یا لرزش دل؟
این جلسه می‌خواهیم بگوییم اینجا که می‌گوید «أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» با یاد خدا دلها آرام می‌شود. پس چرا بعضی جاها می‌گوید: «وَجِلَتْ‏ قُلُوبُهُم‏» (انفال/2) می‌گوید: علامت مؤمن این است که «إِذا ذُكِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ‏ قُلُوبُهُم‏» وَجِلَ یعنی می‌لرزد. «تطمئن» یعنی آرام است. بالاخره این دل ما با یاد خدا می‌لرزد یا آرام است؟ یک آیه در قرآن داریم می‌گوید: جهنم گشاد است. به جهنم می‌گوییم: پر شدی؟ «هَلِ امْتَلَأْتِ» (ق/30) می‌گوید: «وَ تَقُولُ هَلْ مِنْ‏ مَزِيدٍ» پر شدم؟ نه. باز هم داری بفرست بیاید. این یک آیه است که جهنم بزرگ است، یک آیه هم داریم جهنم تنگ است، «مَكاناً ضَيِّقا» (فرقان/13) تنگ است. بلاخره تنگ است یا گشاد؟ یک آیه می‌گوید: گشاد است، یک آیه می‌گوید: تنگ است، کدام یک درست است؟ هردو درست است. با یک مثال، شما یک میخ که به دیوار می‌کوبی، میخ جایش تنگ است، اما اگر از دیوار بپرسیم: باز هم جا داری؟ می‌گوید: باز هم اگر میخ داری، بفرست. یعنی دیوار جای میخ‌های زیادی دارد. ولی هر میخی به خودی خود جایش تنگ است.
یک آیه داریم اگر می‌توانید عادل باشید به معنای واقعی حق دارید ازدواج دوم بکنید. یک آیه داریم هیچ مردی عادل نیست. کدام یک درست است؟ اگر می‌توانید عادل باشید تفاوتی بین دو تا همسر نگذارید می‌توانید زن دوم بگیرید. اما آیه دیگر داریم هیچ مردی نمی‌تواند عادل باشد. کدامیک درست است؟ هردو درست است. آنجا که می‌گوید: اگر عادل هستید، یعنی در امکانات مادی، برای دو تا همسر، خانه، ماشین، موبایل، هرچه... این در زندگی مادی می‌شود عادل بود. هرچه می‌خواهد بخرد، دو تا بخرد. اما آنجایی که می‌گوید: هیچکس نمی‌تواند عادل باشد، در علاقه هیچکس نمی‌تواند عادل باشد. آدم یک نفر را بیشتر دوست دارد. یا کمالی دارد یا شکل و خوشگلی دارد. پس آنجایی که می‌گوید: نمی‌توانید عادل باشید، در علاقه است. آنجایی که می‌گوید: می‌توانید عادل باشید در نان و آب است. حالا سراغ بحثمان برویم. یک آیه داریم دل آرام است. «أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» یک آیه داریم دل می‌لرزد. «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ إِذا ذُكِرَ اللَّهُ‏ وَجِلَتْ قُلُوبُهُم‏» (انفال/2) وقتی یاد خدا می‌شود «إِذا ذُكِرَ اللَّهُ‏ وَجِلَتْ»، «وَجِلَتْ» یعنی می‌لرزد. «تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» یعنی آرام است. بالاخره دل ما با یاد خدا آرام است یا می‌لرزد؟ هردو درست است. با چند مثال...
2- اطمینان خاطر، همراه با دغدغه‌مندی
اول اینکه صلواتی بفرستید (صلوات حضار) یک پزشک جراح که می‌خواهد عمل چشم، عمل معده، عمل قلب، عمل کلیه، یک پزشک درجه یک که می‌خواهد عمل انجام بدهد، به کار خودش اطمینان دارد چون بارها عمل جراحی کرده و به خودش و علمش و به تخصص‌اش اطمینان دارد. اما در عین حال همین آقای پزشک فوق تخصص اگر گفتند: قلب امام را عمل کن، می‌لرزد! به علم خودش اطمینان دارد اما چون طرف شخصیت مهمی است، می‌ترسد. خود ما هم همینطور هستیم. مثلاً من خدمت شما می‌آیم. می‌خواهم پایم را دراز کنم. دراز کردن پا حرام نیست. اما چون برای شما ارزش قائل هستم می‌گویم: خیلی معذرت می‌خواهم. پایم درد می‌کند. اجازه بدهید پایم را دراز کنم. در دوربین تلویزیون من دارم صحبت میکنم، سرفه می‌کنم. فوری می‌گویم: معذرت می‌خواهم! سرفه گناه نیست پس چرا معذرت می‌خواهی و استغفار می‌کنی؟ چون برای مردم ارزش قائل هستم این سرفه‌ روبروی افراد ارزش است. پا دراز کردن حرام نیست. ولی چون در محضر شما هستم می‌گویم: معذرت می‌خواهم. سرفه کردن گناه نیست اما چون در برابر شما پشت دوربین بود، معذرت می‌خواهم. پزشک به تخصص خودش اطمینان دارد اما اگر طرفی که عمل می‌کند یک شخصیت مهمی باشد، دلهره دارد. هم به تخصص‌اش ایمان دارد هم به خاطر شخصیت دلهره دارد. می‌شود آدم آرام باشد و دلهره هم داشته باشد.
خانم‌ها عمری بهترین غذا را می‌پزند، اما اگر یک مهمان مهمی داشت با آنکه سی سال است آشپزی می‌کند اما باز هم وحشت دارد، به شوهرش می‌گوید: بیا بچش ببین طوری نیست! بابا تو چهل سال است به من نگفتی: بیا بچش! پختی و خوب هم پختی، دست شما درد نکند. اما چون مهمان ویژه دارم، دلهره دارد. این یک مورد... مسأله‌ی دوم اینکه آیات عذاب را که مؤمن می‌شنود، «وَجِلَت» دلهره دارد. آیات رحمت    را که در قرآن می‌خواند آرام می‌شود.
3- عقوبت الهی، یا مغفرت الهی
پس می‌شود انسان در یک زمانی آرام باشد و به مناسبت آیات امید بخش آرام باشد، قرآن می‌خواند، «إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ‏ جَمِيعاً» (زمر/53) خدا همه گناهان را می‌بخشد. آرام می‌شود. اما از آن طرف هم می‌گوید: این مجرم قیامت خیلی مشکل دارد. مغز مجرم گیج است. «وَ تَرَى النَّاسَ سُكارى‏» (حج/2) پیشانی مجرم، کسی که پول دارد و به فقرا کمک نمی‌کند، قرآن می‌گوید: فلز را داغ می‌کنند و به پیشانی می‌زنند و می‌گویند: «هذا ما كَنَزْتُمْ» (توبه/35) این پولی بود که پنهان کرده بودید. پس آیاتی داریم قرآن می‌گوید: دل آرام است و قرآن می‌گوید: دل می‌لرزد. چطور جمع کنیم؟ هم آرام است و هم می‌لرزد. آیات الهی را می‌خوانیم امیدبخش می‌کند و آرام می‌شود. آیات قهر و جهنم را می‌خوانیم دلهره می‌شود. این هم یک مورد...
یکی دیگر در مناجات داریم، «اذا رأیت کرمک طمعت» کرم و لطف تو را می‌بینم شارژ می‌شوم. داغ می‌شوم. «اذا ذکرت ذنوبی فزعت» گناهان خودم را می‌بینم جیغ می‌زنم. یاد گناهان در مقابل خدا گناه کردی اشک را درمی‌آورد. یاد بخشش خدا آرامش می‌دهد. مسأله دیگر، بچه، بچه با پدر و مادر احساس آرامش می‌کند. دست بچه که در دست پدرش است، احساس آرامش می‌کند. می‌گوید: دستم در دست پدرم است. با پدر و مادر آرامش پیدا می‌کند. اما اگر همین بچه خلاف کند از همین پدر و مادر می‌ترسد. یعنی هم می‌ترسد و هم آرامش است. به دلیل اینکه پدر و مادر هستند آرامش دارد. به دلیل اینکه پدر و مادر عیب مرا فهمیدند، دلهره دارد. می‌شود انسان هم آرامش داشته باشد و هم دلهره، در حرم امام رضا می‌رویم از اینکه امام رضا، روایاتی داریم امامان کارهای ما را می‌بینند. هر هفته عمل ما به امام عرضه می‌شود. از اینکه یا امام رضا خبر داری من چه خلاف‌هایی کردم؟ در مقابل امام خجالت می‌کشد. مثل اینکه راست آینه می‌ایستی و زشتی‌هایت را می‌بینی. اما از طرفی می‌گوییم: یا امام رضا، خدا در قرآن گفته: «وَ أَمَّا السَّائِلَ فَلا تَنْهَرْ» (ضحی/10) کسی که سؤال می‌کند را رد نکن. بالاخره من زوار تو هستم. مهمان تو هستم. در حرم وارد شدم. تو نزد خدا آبرو داری. رأفت امام رضا دل آدم را آرام می‌کند، اینکه امام رضا از کارهای خلاف من آگاه است، شرمنده!
4- حضور الهی، عامل آرامش انسان
مسأله‌ی دیگر، چرا دل آرام است؟ هیچی از بین نمی‌رود. آیه‌ای هست حفظ هستید. نصف برای من و نصف برای شما، «فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ‏ ذَرَّةٍ خَيْراً يَرَهُ، وَ مَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ‏ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ» (زلزله/7 و 8) ذره‌ای شر و خیر بی جواب نمی‌ماند. نگو کسی نفهمید، خدا که فهمید. یک شخصیتی بود، پولدار بود و حسابی پول داشت. حسابی آدم خیری بود. خیلی کار کرد، درمانگاه، بیمارستان، زایشگاه، مدرسه، مسجد، بسیار کار خیر کرد. من هم می‌دانم چه کسی را می‌گویم. حالا اسمش را نگویم. منتهی هرجایی که کار خیر می‌کرد تابلو میزد که مثلاً بانی این مسجد فلانی است. بانی این زایشگاه، مدرسه، بیمارستان، خوابگاه، روی کاشی کاری می‌نوشت. ایشان مرد به خواب یکی از علما آمده بود. این را من از یکی از علمای قم شنیدم. گفت: هر کاری کردم پاک شد. گفتند: قیامت... اینجا چیزی نیامده است. گفتم: آقا من خیلی ساختمان درست کردم. آخر گفت: اصرار داشتی که اسمت هم بالایش باشد. چون اصرار داشتی اسمت را بنویسی خدا پاک کرد. گفت: یعنی همه خدمات و کارهای خیر من پوک! گفتند: نه، یکجا یک چیزی داری. اینجا آمده است. گفتند: چی؟ گفتند: کنار خیابانی ایستاده بودی، در همان شهر که من می‌دانم کدام شهر است. چون آدم‌های مشهور را فوری مردم می‌فهمند چه کسی را می‌گوییم. یک جوانی به تو رسید، گفت: تو که این همه کار خیر کردی بیا ما را هم داماد کن. آن زمان قدیم، گفت: اگر من ده هزار تومان داشته باشم داماد می‌شوم. یک نگاهی به جوان کردی و گفتی: مطمئن باشم؟ قول شرف داد که من این پول شما را فقط خرج دامادی می‌کنم. جای دیگر خرج نمی‌کنم. این ده هزار تومان را کنار خیابان، کیفت را باز کردی، به یک جوان دادی، ننوشتی و به هیچکس هم نگفتی، یادت رفت. آنچه ننوشتی خدا نوشت و آنچه نوشتی خدا پاک کرد. یکبار دیگر... آنچه ننوشتیم خدا نوشت. آنچه نوشتیم...
یک خاطره برایتان بگویم زیادی گوش بدهید. مثل من نباشید. من چند هزار ساعت در ماشین نشستم هنوز رانندگی یاد نگرفتم. اگر سی ساعت دل می‌دادم راننده شده بودم. حالا شما هم در این چند دقیقه دل بدهید. پیغمبر ما چهل سالگی به پیغمبری رسید تا 53 سالگی، سیزده سال مکه موفق نشد به مدینه آمد. چند سالی در مدینه بود. خواست برود یک عمره انجام بدهد. جمعی از مسلمان‌ها از مدینه به مکه رفتند عمل عمره انجام بدهند. مکه دست بت پرست‌ها بود. تا دیدند پیغمبر اسلام دارد به مکه می‌آید، جمعی شدند به بیابان رفتند، جلوی پیغمبر را گرفتند و گفتند: مکه در اختیار ما هست و ما شما را راه نمی‌دهیم. نزدیک بود جنگ شود که نشد. صلح شد و اسم صلحش هم خیلی از شما بلد هستید... به نام صلح... بلند بگویید هرکس می‌داند... حدیبیه! بیرون مکه، در قرارداد صلح نوشتند: تفاهم و قرارداد صلح بین محمد رسول الله (صلوات حضار) و مردم مکه. گفتند: ما صلح نامه را قبول نداریم. ما قبول نداریم محمد رسول الله است. بنویسید صلح نامه بین محمد و مردم مکه، نگویید: رسول الله! ما اگر بدانیم رسول الله هست که دیگر جنگ نمی‌کنیم. ما پیغمبر را قبول نداریم. اصحاب حاضر نشدند  محمد رسول الله را پاک کنند. آنها هم گفتند: ما قبول نداریم. نزدیک بود درگیری شود پیغمبر فرمود: خودم پاک می‌کنم. اسم محمد رسول الله کدام کلمه است؟ دست پیغمبر را گرفتند و روی کلمه گذاشتند گفتند: محمد رسول الله این است. خود پیغمبر محمد رسول الله را پاک کرد. گفت: مصلحت نبود جنگ کنیم. بگذار من اسمم را پاک کنم. تا اسم را پاک کرد، محمد رسول الله، آیه نازل شد، «مُحَمَّدٌ رَسُولُ‏ اللَّه‏» (فتح/29) (صلوات حضار)
5- کار برای خدا یا خودنمایی؟
یعنی اگر ما خودمان را پاک کنیم خدا می‌نویسد. هرچه زور می‌زنی که... یکی از آقایان می‌گفت: عیادت بیماری رفتم. افراد مختلف عیادت آمدند همه هم گلی و شیرینی آورده بودند. ما هم دو تا جعبه گز بردیم. در شلوغی جعبه گز را در کمد گذاشتیم و بیرون آمدیم و گفتیم: ما دو تا جعبه گز دادیم. ولی این مریض نفهمید. غصه خوردم چرا این بیمار نفهمید این جعبه گز برای من است. خیلی اصرار نداشته باشیم اسم ما باشد و به چیزی نچسبیم. یک تیغی کف دست شما را می‌برد و یکی هم پشت دست شما را می‌برد. شما یک چسب پشت دست می‌زنی و یک چسب هم کف دست می‌زنی. وقتی این خونریزی بند آمد، خواستی چسب را بکنی از کف دست راحت بلند می‌شود. اما پشت دست جیز و ویز می‌کند چون موها چسبیده است. اگر به دنیا بچسبیم وقت مردن جیز و ویز می‌کنیم. ولی اگر به دنیا نچسبیم وقتی می‌میریم انگار گل بو می‌کنیم. حدیث داریم مؤمن که می‌میرد گل بو می‌کند.
من لحظه آخر عمر امام بالای سر امام بودم. چون حدیث بلد بودم، می‌خواستم ببینم امام     دقیقه آخر چه می‌کند. ایستاده بودیم نگاه می‌کردیم، البته از پشت شیشه، دیدم بله، امام نفس آخر را راحت کشید. این را دیدم که مؤمن که می‌میرد گل بو می‌کند. نا اهل که می‌میرد جیز و ویز می‌کند. دنیا هم همینطور است یک سری گرفتار هستیم و تکلف داریم. این تکلف‌ها نمی‌گذارد زندگی پیش برود. الآن ازدواج چقدر مشکل شده است. خانه داری؟ پدر عروس خودت وقت ازدواج خانه داشتی؟ ماشین داری؟ پدر عروس خودت وقتی داماد شدی ماشین داشتی؟ پس انداز داری؟ این جوان باید علاقه به کار داشته باشد، حالا امروز ندارد فردا پیدا می‌کند ولی بخواهد که کار بکند. قید و بندهایی... ما خیلی از قیدها را می‌توانیم از ازدواج برداریم، از مهمانی‌ها برداریم.     
بحثمان چه بود؟ وقتی آدم بداند که خدا کارهایش را می‌داند. حالا مردم قدردانی نکردند. نصف غصه‌های ما برای این است که مردم نفهمیدند. ما زحمت کشیدیم و مردم نفهمیدند. یک خانمی به یک خانم می‌گفت: لباس که می‌شویی و روی بند می‌اندازی خودت جمع نکن، به شوهر بگو برو بی زحمت لباس‌ها را از روی بند جمع کن. این شوهر که این لباس‌ها را روی دستش می‌گذارد می‌گوید: اوه، این زن من چقدر زحمت کشیده است. ولی اگر هم بشویی و هم روی بند بیاندازی و هم خودت جمع کنی شوهر متوجه نیست. وقت جمع کردن به شوهر بگو: لباس‌ها را جمع کن که متوجه باشد من چقدر لباس شستم. هیچ چیزی بی پاسخ نمی‌ماند. تو نیکی کن و در دجله انداز، خودم شیرجه می‌روم درش می‌آورم! که ایزد در بیابانت دهد باز! کاری که می‌کنیم عنایت نداشته باشیم که مردم بفهمند یا نفهمند.
یک کسی نماز می‌خواند در قنوت نماز یک مرتبه دید دوربین جلویش آمد. وسط قنوتش چنین کرد. این اصرار دارد که مثلاً سهم ما کو، اسم ما کو، ما اگر بدانیم خدا می‌داند آرامش داریم، فهمیدند، فهمیدند. نفهمیدند، نفهمیدند. قدردانی کردند، کردند. نکردند، نکردند.
6- هدفمندی جهان، عامل آرامش انسان
چطور ما دلمان آرام باشد؟ «أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» 1- هیچ موجودی بیهوده خلق نشده است. خیلی وقت‌ها ما می‌گوییم: چرا اینطور شد؟ یک حکمتی دارد ما نمی‌دانیم. یکی از مردان خدا داشت می‌رفت. یک حیوان بسیار ریز... [حاج آقا سرفه کردند... ضمناً ماه رمضان که نیست. این صلوات بفرست فن معلمی من است. چون تلویزیون یکبار همین فیلم را ماه رمضان پخش می‌کند می‌‌گویند... چه شد؟ دیشب قرائتی در تلویزیون آب خورد. لذا آب می‌خوریم باید بگوییم که اگر تلویزیون خواست شیطونی کند نتواند. ما دستمال کاغذی را هم پنهان می‌کنیم که نگویند قرائتی از این کارخانه تبلیغ می‌کند. آب هم جلوی دوربین نمی‌گذاریم بخاطر اینکه ماه رمضان پخش می‌شود می‌گویند: قرائتی آب خورد. آب را پنهان می‌کنیم. دستمال کاغذی را هم پنهان می‌کنیم. اگر هم خواستیم بخوریم می‌گوییم: ماه رمضان نیست.]
به بعضی‌ها می‌گوییم: شما که اینقدر امام زمان را دوست دارید، یکی از بچه‌هایت بیاید طلبه شود. این فکر می‌کند اگر طلبه شود گرسنگی خواهد خورد. می‌رود لیسانس می‌گیرد می‌بیند، اوه! بدتر گرسنگی خورد. ما الآن چند میلیون لیسانس گرسنه داریم. اینطور نیست. یکی از اولیای خدا داشت می‌رفت، یک حیوان ریزی را داد، اندازه‌ی یک دانه خشخاش، یک مقدار به این حیوان نگاه کرد و گفت: خدایا! این را برای چه خلق کردی؟ مثلاً این نبود چه می‌شد؟ خطاب شد آقا تو بار اولت هست این حرف را زدی. این حیوان ریز تا به حال ده بار از من پرسیده: این آقا را برای چه خلق کردی؟ ما خیلی از ناراحتی‌هایمان برای این است که فکر می‌کنیم همه چیز را می‌فهمیم. چیزی بلد نیستیم. قرآن یک آیه دارد می‌گوید: همه شما یک ذره سواد دارید. این آیه را من می‌خوانم و حرف آخرش را نگه می‌دارم. خیلی از شما حفظ هستید. آیه این است «وَ ما أُوتِيتُمْ‏ مِنَ الْعِلْمِ إِلَّا قَلِيلًا» (اسراء/85) بلند بگویید... بلندتر... «قلیلا» یعنی همه شما با هم یک ذره سواد دارید. گاهی ناراحتی‌های ما این است که اسرار را نمی‌دانیم. حکمت را نمی‌دانیم. یک چیزهایی رابطه دارد. می‌گوید: اگر ایستاده ادرار کنی فشار قبرت زیاد می‌شود! ایستاده ادرار کردن چه ربطی به فشار قبر دارد؟ نمی‌فهمیم. مثل بچه‌ای که می‌گوید: آقاجان شما که پشت ماشین نشستی، کلید در ماشین انداختی اگزوزش دود می‌دهد. تو کلید را انداختی بغل فرمان ولی اگزوز دود می‌کرد. مکانیک می‌فهمد اینها ارتباط دارد. یک بچه نمی‌فهمد.
قرآن پر از راز است. خدا در قرآن گفته: «وَ التِّينِ وَ الزَّيْتُون‏» (تین/1) تین یعنی انجیر، قسم به انجیر و زیتون، سؤال: چرا نگفته قسم به انجیر و گلابی، انجیر و خیار، انجیر و سیب، انجیر و خرما، رابطه بین انجیر و زیتون در علم غذا شناسی چیست؟ هنوز نفهمیدیم. آب کر چقدر است؟ سه وجب و نیم طول، سه وجب و نیم عرض، سه وجب و نیم عمق، سؤال: این یک رساله علمی است. چرا آب به این مقدار که رسید بیمه است؟ اگر یک مثقال و یک استکان آب اضافه برداری دست نجس بزنی، آب نجس می‌شود و دستت هم پاک نمی‌شود. اما همین که کر شد، در آب بزنی، آب پاک است. این یک چیز علمی است و هنوز کشف نشده است. چرا آب به این مقدار که رسید این آب مصونیت پیدا می‌کند؟ ولی اگر یک مثقال کم شد مصونیت ندارد؟ نمی‌دانیم چرا. خیلی وقتها که ما با خدا حرف داریم هی می‌گوییم: چرا چرا چرا. چرا گوشت خوک حرام است؟ چرا نماز صبح را بلند بخوانیم؟ چرا نماز ظهر را یواش بخوانیم؟ از امام رضا پرسیدند: چرا نماز صبح و مغرب را بلند می‌خوانیم و نماز ظهر را یواش می‌خوانیم؟ امام رضا فرمود: صبح و مغرب در تاریک و روشن نماز خوانده می‌شود، داد می‌زنیم. ظهر هوا روشن است می‌بینند و نیازی نیست داد بزنیم.
خیلی از چیزها را ما نمی‌دانیم. خانم‌ها می‌گویند: چرا سی تومان که هست، بیست تومان ارث به مردها می‌دهید و ده تومان به خانم‌ها می‌دهید؟    چرا مردها بیست تومان و زن‌ها ده تومان؟ جواب: خانم! شما که ده تومان داری، اسلام هیچ خرجی روی دوش شما نگذاشته است. ده تومان را پس انداز کن. پس انداز کردی. زن‌ها بیایند با مردها ازدواج کنند. این بیست تومانی که برای مردهاست وقتی خرج می‌شود نصف این بیست تومان به سمت زن می‌رود، خانه، ماشین، تلفن، هرچه هست. پس از آن بیست تومان مردها ده تومان می‌کشی سمت خودت و ده تومان هم یواشکی داری. می‌شود بیست تومان! یکبار دیگر... سی تومان داریم، بیست تومان مردها و بیست تومان خانم‌ها، خانم می‌گوید: چرا سهم من نصف است؟ می‌گوییم: سهمت نصف هست ولی هیچ خرجی به دوش زن نیست. ده تومان را پس انداز کن، بیا با این مرد ازدواج کن. از این بیست تومان مرد ده تومان بگیر و ده تومان هم یواشکی داری. اگر سی روز روزه گرفتی خواستی نماز عید بخوانی پنج قنوت دارد... «و اهل الجود و الجبروت» چرا؟ چون سی روز گرسنگی خوردم. و لذا می‌گوید: بده بیاید. الله اکبر! دوباره قنوت دوم «و اهل الجود و الجبروت» سی روز روزه گرفتم بده بیاید! قنوت سوم الله اکبر «و اهل الجود و الجبروت» چون روزه گرفته پنج تا قنوت است. یعنی بده بیاید! اما زلزله که آمد و خورشید و ماه گرفت و ترسیدی و لرزیدی، پنج تا قنوت ندارد. پنج تا رکوع دارد. «بسم الله الرحمن الرحیم» سبحان الله، سبحان الله، سبحان الله! «قل هو الله احد، الله الصمد» می‌بینیم عجب، اصلاً مهندسی‌اش این است که هرجا ترسیدی خم شوی. هرجا کار خوب کردی سرفراز باشی. این کد است.
در ماه رجب که دو سه روز دیگر پیش می‌آید. یک دعایی است جمله‌اش این است «حرم شیبتی من النار» دست به ریششان می‌گیرند و چنین می‌کنند. چون می‌خواهد بگوید: ریش ما را گیر جهنم نیانداز، آنوقت دستش را به ریش می‌گیرد. یک کسی ریش نداشت، ریش بغل دستی را گرفت و چنین کرد. (خنده حضار)
7- حکمت الهی، فراتر از علم بشر
گاهی ما نمی‌دانیم حکمتش چیست؟ خیلی وقت‌ها یک تلخی پیش می‌آید، جلوی یک تلخی را می‌گیرد. شما در جاده می‌روی، ماشینت به نرده می‌خورد. عصبانی و ناراحت می‌شوی و پایین می‌آیی. بعد می‌گویی: الحمدلله! می‌گویند: چرا الحمدلله! می‌گویی: اگر نرده نبود در دره می‌افتادم. یعنی خراش نرده غصه دارد. اما وقتی نگاه کردی و دره را دیدی، غصه‌ات تمام می‌شود. یک کسی داشت می‌رفت، کلاغ در هوا بود. آشغال‌های شکم کلاغ، بیرون ریخت و در صورت این ریخت. رفت بگوید: اَه... گفت: الحمدلله، گفتند: الحمدلله ندارد. آشغال‌های کلاغ به صورتت ریخت. الحمدلله! گفت: حالا اگر گاوها می‌پریدند چه می‌کردیم؟ یعنی گاهی ما نق می‌زنیم و آرامش نداریم چون نمی‌دانیم. عقل نداشتن بچه نعمت است. اگر بچه عقل داشته باشد صبح به صبح مادر قنداقه‌اش را باز می‌کند، کلی بچه باید خجالت بکشد. اینکه عقل ندارد نعمت است. ما اگر خواسته باشیم با خدا رفیق باشیم، باید توجه کنیم خدا چه کرده است و چه نعمت‌هایی به ما داده است.
می‌گویند: وقتی انسان مرد چطور زنده می‌شود؟ چون وقتی انسان می‌میرد او را خاک می‌کنند. این جنازه می‌پوسد و خاک می‌شود و تراکتور هم زیر و رو می‌کند. فضای سبز می‌شود. باد می‌آید ذرات این استخوان پوسیده‌ها را پخش می‌کند. ذرات بخش شده چطور یکجا جمع می‌شود؟ سؤال است، جواب: خود بنده و جنابعالی هم از ذرات خاک پخش شده هستیم. چطور؟ انسان از چه چیزی درست شده است؟ از نطفه و منی، یک قطره منی حدود سی میلیون موجود زنده درونش است که من و شما از یکی از آن سی میلیون هستیم. این یک سی میلیونم، از کجا درست شد؟ از غذای بابا و ننه، غذای بابا و ننه از کجاست؟ خاک فلان استان گندم درست کرد. خاک فلان استان میوه، خاک فلان استان برنج، خاک فلان استان چه، ذرات خاک پخش شده از طریق غذا، ما نطفه شدیم. یعنی ما الآن هم که اینجا هستیم از ذرات خاک پخش شده هستیم. این یک مورد... 2- شما چطور کره تولید می‌کنی؟ دوغ را در مشک می‌ریزی، تکان می‌دهی، وقتی تکانش دادی ذرات چربی که پخش شود همه یکجا جمع می‌شود. پس جمع شدن ذرات پخش شده محال نیست که مرده پوسید، خاک شد، خاکش توسط باد پخش شد. ذرات پخش شده چطور یکجا جمع می‌شوند؟ همینطور که شما مشک را می‌زنی و چربی‌ها یکجا جمع می‌شود. خدا هم می‌گوید: «إِذا زُلْزِلَتِ‏ الْأَرْضُ زِلْزالَها» (زلزله/1) زمین را می‌زنم و استخوان پوسیده هرجا هست جمع می‌شود.
یکسری دغدغه‌های ما برای بی خبری ما است. نمی‌دانیم، چون نمی‌دانیم می‌گوییم: چرا اینطور است؟ چرا آنطور است؟ چرا این دختر دارد؟ به تو چه. چرا این پسر دارد؟ چرا او چنین است، چرا این چنین است؟ گله‌هایی که ما با خدا داریم از بی خبری ما است. ممکن است یک دختر بگوید: چرا خوشگل نیستم؟ اگر خوشگل بودم خواستگار داشتم. چرا خوشگل نیستم؟ خوشا به حال آن خوشگله خواستگار دارد. یکوقت می‌بینی این زشت 99 سال عمر می‌کند و خوشگله 52 سالگی می‌میرد. در یک کار شکست می‌خورد و در یک کار پیروز می‌شود. داروین در دو رشته شکست خورد رفت علوم طبیعی صاحب نظریه شد. من خودم رفتم منبری شوم. رفتم بالای منبر هرچه روضه می‌خواندم مردم می‌خندیدند. مصیبت خواندن من مصیبت بود. الآن هم همینطور است. روز عاشورا مثل یهودی‌ها در خانه می‌نشینم چون نمی‌توانم روضه بخوانم. گفتیم: چه کنیم؟ گفتیم: معلمی می‌روم. رفتم سراغ تخته سیاه، دیدم در معلمی موفق هستم. ما فکر می‌کنیم اگر کنکور نرویم خاک عالم بر سر ما است. نه، خیلی‌ها کنکور رفتند و هزارتا مشکل دارند. خیلی‌ها هم کنکور نرفتند و زندگی‌شان راحت است. برای خدا خط و نشان نکشید. از خدا بخواهید خدا خیر بدهد. خیر ما دختر است یا پسر است. خیر من دانشگاه است یا حوزه؟ شغل آزاد است یا یشغل دولتی؟ به خدا نگویید من این را می‌خواهم. چون نمی‌دانیم. آرامش به این است که به خدا واگذار کنیم و خدا هم رئوف و غفور است.

خدایا به آبروی امام رضا، بالاترین درجه ایمان، علم، اخلاص، عمل، عمر، برکت، عزت، هرچه کمال هست بالاترینش را نصیب همه ما بفرما. ما الحمدلله زیارت آمدیم. کسانی که نتوانستند بیایند وسیله‌ی ایاب و ذهاب و زیارت با معرفت نصیب آنها بفرما. از الآن تا ابد قلب امام زمان را از ما راضی بفرما.

منبع :*

- نظرات (0)

: یاد خدا، آرامش دل‌ها

خواستیم این آیه قرآن را بررسی کنیم. آیه‌ی که خیلی از شما حفظ هستید. نصفش را من می‌گویم و نصفش را شما بگویید. چون خیلی از شما حفظ هستید. «أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» (رعد/28) این یاد خدا آرام بخش است. یاد نعمت خدا، نعمت‌های خدا را یاد کنی شکر می‌کنی. قدرت خدا را یاد کنی بر او توکل می‌کنی، لطف خدا را یاد کنی، محبت خدا در شما اضافه می‌شود. قهر خدا و خشم خدا را یاد کنی، سبب خوف و تقوا می‌شود. علم خدا را یاد کنی باعث حیاء می‌شود. اینها را در جلسه قبل گفتیم.
1- آرامش دل، یا لرزش دل؟
این جلسه می‌خواهیم بگوییم اینجا که می‌گوید «أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» با یاد خدا دلها آرام می‌شود. پس چرا بعضی جاها می‌گوید: «وَجِلَتْ‏ قُلُوبُهُم‏» (انفال/2) می‌گوید: علامت مؤمن این است که «إِذا ذُكِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ‏ قُلُوبُهُم‏» وَجِلَ یعنی می‌لرزد. «تطمئن» یعنی آرام است. بالاخره این دل ما با یاد خدا می‌لرزد یا آرام است؟ یک آیه در قرآن داریم می‌گوید: جهنم گشاد است. به جهنم می‌گوییم: پر شدی؟ «هَلِ امْتَلَأْتِ» (ق/30) می‌گوید: «وَ تَقُولُ هَلْ مِنْ‏ مَزِيدٍ» پر شدم؟ نه. باز هم داری بفرست بیاید. این یک آیه است که جهنم بزرگ است، یک آیه هم داریم جهنم تنگ است، «مَكاناً ضَيِّقا» (فرقان/13) تنگ است. بلاخره تنگ است یا گشاد؟ یک آیه می‌گوید: گشاد است، یک آیه می‌گوید: تنگ است، کدام یک درست است؟ هردو درست است. با یک مثال، شما یک میخ که به دیوار می‌کوبی، میخ جایش تنگ است، اما اگر از دیوار بپرسیم: باز هم جا داری؟ می‌گوید: باز هم اگر میخ داری، بفرست. یعنی دیوار جای میخ‌های زیادی دارد. ولی هر میخی به خودی خود جایش تنگ است.
یک آیه داریم اگر می‌توانید عادل باشید به معنای واقعی حق دارید ازدواج دوم بکنید. یک آیه داریم هیچ مردی عادل نیست. کدام یک درست است؟ اگر می‌توانید عادل باشید تفاوتی بین دو تا همسر نگذارید می‌توانید زن دوم بگیرید. اما آیه دیگر داریم هیچ مردی نمی‌تواند عادل باشد. کدامیک درست است؟ هردو درست است. آنجا که می‌گوید: اگر عادل هستید، یعنی در امکانات مادی، برای دو تا همسر، خانه، ماشین، موبایل، هرچه... این در زندگی مادی می‌شود عادل بود. هرچه می‌خواهد بخرد، دو تا بخرد. اما آنجایی که می‌گوید: هیچکس نمی‌تواند عادل باشد، در علاقه هیچکس نمی‌تواند عادل باشد. آدم یک نفر را بیشتر دوست دارد. یا کمالی دارد یا شکل و خوشگلی دارد. پس آنجایی که می‌گوید: نمی‌توانید عادل باشید، در علاقه است. آنجایی که می‌گوید: می‌توانید عادل باشید در نان و آب است. حالا سراغ بحثمان برویم. یک آیه داریم دل آرام است. «أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» یک آیه داریم دل می‌لرزد. «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ إِذا ذُكِرَ اللَّهُ‏ وَجِلَتْ قُلُوبُهُم‏» (انفال/2) وقتی یاد خدا می‌شود «إِذا ذُكِرَ اللَّهُ‏ وَجِلَتْ»، «وَجِلَتْ» یعنی می‌لرزد. «تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» یعنی آرام است. بالاخره دل ما با یاد خدا آرام است یا می‌لرزد؟ هردو درست است. با چند مثال...
2- اطمینان خاطر، همراه با دغدغه‌مندی
اول اینکه صلواتی بفرستید (صلوات حضار) یک پزشک جراح که می‌خواهد عمل چشم، عمل معده، عمل قلب، عمل کلیه، یک پزشک درجه یک که می‌خواهد عمل انجام بدهد، به کار خودش اطمینان دارد چون بارها عمل جراحی کرده و به خودش و علمش و به تخصص‌اش اطمینان دارد. اما در عین حال همین آقای پزشک فوق تخصص اگر گفتند: قلب امام را عمل کن، می‌لرزد! به علم خودش اطمینان دارد اما چون طرف شخصیت مهمی است، می‌ترسد. خود ما هم همینطور هستیم. مثلاً من خدمت شما می‌آیم. می‌خواهم پایم را دراز کنم. دراز کردن پا حرام نیست. اما چون برای شما ارزش قائل هستم می‌گویم: خیلی معذرت می‌خواهم. پایم درد می‌کند. اجازه بدهید پایم را دراز کنم. در دوربین تلویزیون من دارم صحبت میکنم، سرفه می‌کنم. فوری می‌گویم: معذرت می‌خواهم! سرفه گناه نیست پس چرا معذرت می‌خواهی و استغفار می‌کنی؟ چون برای مردم ارزش قائل هستم این سرفه‌ روبروی افراد ارزش است. پا دراز کردن حرام نیست. ولی چون در محضر شما هستم می‌گویم: معذرت می‌خواهم. سرفه کردن گناه نیست اما چون در برابر شما پشت دوربین بود، معذرت می‌خواهم. پزشک به تخصص خودش اطمینان دارد اما اگر طرفی که عمل می‌کند یک شخصیت مهمی باشد، دلهره دارد. هم به تخصص‌اش ایمان دارد هم به خاطر شخصیت دلهره دارد. می‌شود آدم آرام باشد و دلهره هم داشته باشد.
خانم‌ها عمری بهترین غذا را می‌پزند، اما اگر یک مهمان مهمی داشت با آنکه سی سال است آشپزی می‌کند اما باز هم وحشت دارد، به شوهرش می‌گوید: بیا بچش ببین طوری نیست! بابا تو چهل سال است به من نگفتی: بیا بچش! پختی و خوب هم پختی، دست شما درد نکند. اما چون مهمان ویژه دارم، دلهره دارد. این یک مورد... مسأله‌ی دوم اینکه آیات عذاب را که مؤمن می‌شنود، «وَجِلَت» دلهره دارد. آیات رحمت    را که در قرآن می‌خواند آرام می‌شود.
3- عقوبت الهی، یا مغفرت الهی
پس می‌شود انسان در یک زمانی آرام باشد و به مناسبت آیات امید بخش آرام باشد، قرآن می‌خواند، «إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ‏ جَمِيعاً» (زمر/53) خدا همه گناهان را می‌بخشد. آرام می‌شود. اما از آن طرف هم می‌گوید: این مجرم قیامت خیلی مشکل دارد. مغز مجرم گیج است. «وَ تَرَى النَّاسَ سُكارى‏» (حج/2) پیشانی مجرم، کسی که پول دارد و به فقرا کمک نمی‌کند، قرآن می‌گوید: فلز را داغ می‌کنند و به پیشانی می‌زنند و می‌گویند: «هذا ما كَنَزْتُمْ» (توبه/35) این پولی بود که پنهان کرده بودید. پس آیاتی داریم قرآن می‌گوید: دل آرام است و قرآن می‌گوید: دل می‌لرزد. چطور جمع کنیم؟ هم آرام است و هم می‌لرزد. آیات الهی را می‌خوانیم امیدبخش می‌کند و آرام می‌شود. آیات قهر و جهنم را می‌خوانیم دلهره می‌شود. این هم یک مورد...
یکی دیگر در مناجات داریم، «اذا رأیت کرمک طمعت» کرم و لطف تو را می‌بینم شارژ می‌شوم. داغ می‌شوم. «اذا ذکرت ذنوبی فزعت» گناهان خودم را می‌بینم جیغ می‌زنم. یاد گناهان در مقابل خدا گناه کردی اشک را درمی‌آورد. یاد بخشش خدا آرامش می‌دهد. مسأله دیگر، بچه، بچه با پدر و مادر احساس آرامش می‌کند. دست بچه که در دست پدرش است، احساس آرامش می‌کند. می‌گوید: دستم در دست پدرم است. با پدر و مادر آرامش پیدا می‌کند. اما اگر همین بچه خلاف کند از همین پدر و مادر می‌ترسد. یعنی هم می‌ترسد و هم آرامش است. به دلیل اینکه پدر و مادر هستند آرامش دارد. به دلیل اینکه پدر و مادر عیب مرا فهمیدند، دلهره دارد. می‌شود انسان هم آرامش داشته باشد و هم دلهره، در حرم امام رضا می‌رویم از اینکه امام رضا، روایاتی داریم امامان کارهای ما را می‌بینند. هر هفته عمل ما به امام عرضه می‌شود. از اینکه یا امام رضا خبر داری من چه خلاف‌هایی کردم؟ در مقابل امام خجالت می‌کشد. مثل اینکه راست آینه می‌ایستی و زشتی‌هایت را می‌بینی. اما از طرفی می‌گوییم: یا امام رضا، خدا در قرآن گفته: «وَ أَمَّا السَّائِلَ فَلا تَنْهَرْ» (ضحی/10) کسی که سؤال می‌کند را رد نکن. بالاخره من زوار تو هستم. مهمان تو هستم. در حرم وارد شدم. تو نزد خدا آبرو داری. رأفت امام رضا دل آدم را آرام می‌کند، اینکه امام رضا از کارهای خلاف من آگاه است، شرمنده!
4- حضور الهی، عامل آرامش انسان
مسأله‌ی دیگر، چرا دل آرام است؟ هیچی از بین نمی‌رود. آیه‌ای هست حفظ هستید. نصف برای من و نصف برای شما، «فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ‏ ذَرَّةٍ خَيْراً يَرَهُ، وَ مَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ‏ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ» (زلزله/7 و 8) ذره‌ای شر و خیر بی جواب نمی‌ماند. نگو کسی نفهمید، خدا که فهمید. یک شخصیتی بود، پولدار بود و حسابی پول داشت. حسابی آدم خیری بود. خیلی کار کرد، درمانگاه، بیمارستان، زایشگاه، مدرسه، مسجد، بسیار کار خیر کرد. من هم می‌دانم چه کسی را می‌گویم. حالا اسمش را نگویم. منتهی هرجایی که کار خیر می‌کرد تابلو میزد که مثلاً بانی این مسجد فلانی است. بانی این زایشگاه، مدرسه، بیمارستان، خوابگاه، روی کاشی کاری می‌نوشت. ایشان مرد به خواب یکی از علما آمده بود. این را من از یکی از علمای قم شنیدم. گفت: هر کاری کردم پاک شد. گفتند: قیامت... اینجا چیزی نیامده است. گفتم: آقا من خیلی ساختمان درست کردم. آخر گفت: اصرار داشتی که اسمت هم بالایش باشد. چون اصرار داشتی اسمت را بنویسی خدا پاک کرد. گفت: یعنی همه خدمات و کارهای خیر من پوک! گفتند: نه، یکجا یک چیزی داری. اینجا آمده است. گفتند: چی؟ گفتند: کنار خیابانی ایستاده بودی، در همان شهر که من می‌دانم کدام شهر است. چون آدم‌های مشهور را فوری مردم می‌فهمند چه کسی را می‌گوییم. یک جوانی به تو رسید، گفت: تو که این همه کار خیر کردی بیا ما را هم داماد کن. آن زمان قدیم، گفت: اگر من ده هزار تومان داشته باشم داماد می‌شوم. یک نگاهی به جوان کردی و گفتی: مطمئن باشم؟ قول شرف داد که من این پول شما را فقط خرج دامادی می‌کنم. جای دیگر خرج نمی‌کنم. این ده هزار تومان را کنار خیابان، کیفت را باز کردی، به یک جوان دادی، ننوشتی و به هیچکس هم نگفتی، یادت رفت. آنچه ننوشتی خدا نوشت و آنچه نوشتی خدا پاک کرد. یکبار دیگر... آنچه ننوشتیم خدا نوشت. آنچه نوشتیم...
یک خاطره برایتان بگویم زیادی گوش بدهید. مثل من نباشید. من چند هزار ساعت در ماشین نشستم هنوز رانندگی یاد نگرفتم. اگر سی ساعت دل می‌دادم راننده شده بودم. حالا شما هم در این چند دقیقه دل بدهید. پیغمبر ما چهل سالگی به پیغمبری رسید تا 53 سالگی، سیزده سال مکه موفق نشد به مدینه آمد. چند سالی در مدینه بود. خواست برود یک عمره انجام بدهد. جمعی از مسلمان‌ها از مدینه به مکه رفتند عمل عمره انجام بدهند. مکه دست بت پرست‌ها بود. تا دیدند پیغمبر اسلام دارد به مکه می‌آید، جمعی شدند به بیابان رفتند، جلوی پیغمبر را گرفتند و گفتند: مکه در اختیار ما هست و ما شما را راه نمی‌دهیم. نزدیک بود جنگ شود که نشد. صلح شد و اسم صلحش هم خیلی از شما بلد هستید... به نام صلح... بلند بگویید هرکس می‌داند... حدیبیه! بیرون مکه، در قرارداد صلح نوشتند: تفاهم و قرارداد صلح بین محمد رسول الله (صلوات حضار) و مردم مکه. گفتند: ما صلح نامه را قبول نداریم. ما قبول نداریم محمد رسول الله است. بنویسید صلح نامه بین محمد و مردم مکه، نگویید: رسول الله! ما اگر بدانیم رسول الله هست که دیگر جنگ نمی‌کنیم. ما پیغمبر را قبول نداریم. اصحاب حاضر نشدند  محمد رسول الله را پاک کنند. آنها هم گفتند: ما قبول نداریم. نزدیک بود درگیری شود پیغمبر فرمود: خودم پاک می‌کنم. اسم محمد رسول الله کدام کلمه است؟ دست پیغمبر را گرفتند و روی کلمه گذاشتند گفتند: محمد رسول الله این است. خود پیغمبر محمد رسول الله را پاک کرد. گفت: مصلحت نبود جنگ کنیم. بگذار من اسمم را پاک کنم. تا اسم را پاک کرد، محمد رسول الله، آیه نازل شد، «مُحَمَّدٌ رَسُولُ‏ اللَّه‏» (فتح/29) (صلوات حضار)
5- کار برای خدا یا خودنمایی؟
یعنی اگر ما خودمان را پاک کنیم خدا می‌نویسد. هرچه زور می‌زنی که... یکی از آقایان می‌گفت: عیادت بیماری رفتم. افراد مختلف عیادت آمدند همه هم گلی و شیرینی آورده بودند. ما هم دو تا جعبه گز بردیم. در شلوغی جعبه گز را در کمد گذاشتیم و بیرون آمدیم و گفتیم: ما دو تا جعبه گز دادیم. ولی این مریض نفهمید. غصه خوردم چرا این بیمار نفهمید این جعبه گز برای من است. خیلی اصرار نداشته باشیم اسم ما باشد و به چیزی نچسبیم. یک تیغی کف دست شما را می‌برد و یکی هم پشت دست شما را می‌برد. شما یک چسب پشت دست می‌زنی و یک چسب هم کف دست می‌زنی. وقتی این خونریزی بند آمد، خواستی چسب را بکنی از کف دست راحت بلند می‌شود. اما پشت دست جیز و ویز می‌کند چون موها چسبیده است. اگر به دنیا بچسبیم وقت مردن جیز و ویز می‌کنیم. ولی اگر به دنیا نچسبیم وقتی می‌میریم انگار گل بو می‌کنیم. حدیث داریم مؤمن که می‌میرد گل بو می‌کند.
من لحظه آخر عمر امام بالای سر امام بودم. چون حدیث بلد بودم، می‌خواستم ببینم امام     دقیقه آخر چه می‌کند. ایستاده بودیم نگاه می‌کردیم، البته از پشت شیشه، دیدم بله، امام نفس آخر را راحت کشید. این را دیدم که مؤمن که می‌میرد گل بو می‌کند. نا اهل که می‌میرد جیز و ویز می‌کند. دنیا هم همینطور است یک سری گرفتار هستیم و تکلف داریم. این تکلف‌ها نمی‌گذارد زندگی پیش برود. الآن ازدواج چقدر مشکل شده است. خانه داری؟ پدر عروس خودت وقت ازدواج خانه داشتی؟ ماشین داری؟ پدر عروس خودت وقتی داماد شدی ماشین داشتی؟ پس انداز داری؟ این جوان باید علاقه به کار داشته باشد، حالا امروز ندارد فردا پیدا می‌کند ولی بخواهد که کار بکند. قید و بندهایی... ما خیلی از قیدها را می‌توانیم از ازدواج برداریم، از مهمانی‌ها برداریم.     
بحثمان چه بود؟ وقتی آدم بداند که خدا کارهایش را می‌داند. حالا مردم قدردانی نکردند. نصف غصه‌های ما برای این است که مردم نفهمیدند. ما زحمت کشیدیم و مردم نفهمیدند. یک خانمی به یک خانم می‌گفت: لباس که می‌شویی و روی بند می‌اندازی خودت جمع نکن، به شوهر بگو برو بی زحمت لباس‌ها را از روی بند جمع کن. این شوهر که این لباس‌ها را روی دستش می‌گذارد می‌گوید: اوه، این زن من چقدر زحمت کشیده است. ولی اگر هم بشویی و هم روی بند بیاندازی و هم خودت جمع کنی شوهر متوجه نیست. وقت جمع کردن به شوهر بگو: لباس‌ها را جمع کن که متوجه باشد من چقدر لباس شستم. هیچ چیزی بی پاسخ نمی‌ماند. تو نیکی کن و در دجله انداز، خودم شیرجه می‌روم درش می‌آورم! که ایزد در بیابانت دهد باز! کاری که می‌کنیم عنایت نداشته باشیم که مردم بفهمند یا نفهمند.
یک کسی نماز می‌خواند در قنوت نماز یک مرتبه دید دوربین جلویش آمد. وسط قنوتش چنین کرد. این اصرار دارد که مثلاً سهم ما کو، اسم ما کو، ما اگر بدانیم خدا می‌داند آرامش داریم، فهمیدند، فهمیدند. نفهمیدند، نفهمیدند. قدردانی کردند، کردند. نکردند، نکردند.
6- هدفمندی جهان، عامل آرامش انسان
چطور ما دلمان آرام باشد؟ «أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» 1- هیچ موجودی بیهوده خلق نشده است. خیلی وقت‌ها ما می‌گوییم: چرا اینطور شد؟ یک حکمتی دارد ما نمی‌دانیم. یکی از مردان خدا داشت می‌رفت. یک حیوان بسیار ریز... [حاج آقا سرفه کردند... ضمناً ماه رمضان که نیست. این صلوات بفرست فن معلمی من است. چون تلویزیون یکبار همین فیلم را ماه رمضان پخش می‌کند می‌‌گویند... چه شد؟ دیشب قرائتی در تلویزیون آب خورد. لذا آب می‌خوریم باید بگوییم که اگر تلویزیون خواست شیطونی کند نتواند. ما دستمال کاغذی را هم پنهان می‌کنیم که نگویند قرائتی از این کارخانه تبلیغ می‌کند. آب هم جلوی دوربین نمی‌گذاریم بخاطر اینکه ماه رمضان پخش می‌شود می‌گویند: قرائتی آب خورد. آب را پنهان می‌کنیم. دستمال کاغذی را هم پنهان می‌کنیم. اگر هم خواستیم بخوریم می‌گوییم: ماه رمضان نیست.]
به بعضی‌ها می‌گوییم: شما که اینقدر امام زمان را دوست دارید، یکی از بچه‌هایت بیاید طلبه شود. این فکر می‌کند اگر طلبه شود گرسنگی خواهد خورد. می‌رود لیسانس می‌گیرد می‌بیند، اوه! بدتر گرسنگی خورد. ما الآن چند میلیون لیسانس گرسنه داریم. اینطور نیست. یکی از اولیای خدا داشت می‌رفت، یک حیوان ریزی را داد، اندازه‌ی یک دانه خشخاش، یک مقدار به این حیوان نگاه کرد و گفت: خدایا! این را برای چه خلق کردی؟ مثلاً این نبود چه می‌شد؟ خطاب شد آقا تو بار اولت هست این حرف را زدی. این حیوان ریز تا به حال ده بار از من پرسیده: این آقا را برای چه خلق کردی؟ ما خیلی از ناراحتی‌هایمان برای این است که فکر می‌کنیم همه چیز را می‌فهمیم. چیزی بلد نیستیم. قرآن یک آیه دارد می‌گوید: همه شما یک ذره سواد دارید. این آیه را من می‌خوانم و حرف آخرش را نگه می‌دارم. خیلی از شما حفظ هستید. آیه این است «وَ ما أُوتِيتُمْ‏ مِنَ الْعِلْمِ إِلَّا قَلِيلًا» (اسراء/85) بلند بگویید... بلندتر... «قلیلا» یعنی همه شما با هم یک ذره سواد دارید. گاهی ناراحتی‌های ما این است که اسرار را نمی‌دانیم. حکمت را نمی‌دانیم. یک چیزهایی رابطه دارد. می‌گوید: اگر ایستاده ادرار کنی فشار قبرت زیاد می‌شود! ایستاده ادرار کردن چه ربطی به فشار قبر دارد؟ نمی‌فهمیم. مثل بچه‌ای که می‌گوید: آقاجان شما که پشت ماشین نشستی، کلید در ماشین انداختی اگزوزش دود می‌دهد. تو کلید را انداختی بغل فرمان ولی اگزوز دود می‌کرد. مکانیک می‌فهمد اینها ارتباط دارد. یک بچه نمی‌فهمد.
قرآن پر از راز است. خدا در قرآن گفته: «وَ التِّينِ وَ الزَّيْتُون‏» (تین/1) تین یعنی انجیر، قسم به انجیر و زیتون، سؤال: چرا نگفته قسم به انجیر و گلابی، انجیر و خیار، انجیر و سیب، انجیر و خرما، رابطه بین انجیر و زیتون در علم غذا شناسی چیست؟ هنوز نفهمیدیم. آب کر چقدر است؟ سه وجب و نیم طول، سه وجب و نیم عرض، سه وجب و نیم عمق، سؤال: این یک رساله علمی است. چرا آب به این مقدار که رسید بیمه است؟ اگر یک مثقال و یک استکان آب اضافه برداری دست نجس بزنی، آب نجس می‌شود و دستت هم پاک نمی‌شود. اما همین که کر شد، در آب بزنی، آب پاک است. این یک چیز علمی است و هنوز کشف نشده است. چرا آب به این مقدار که رسید این آب مصونیت پیدا می‌کند؟ ولی اگر یک مثقال کم شد مصونیت ندارد؟ نمی‌دانیم چرا. خیلی وقتها که ما با خدا حرف داریم هی می‌گوییم: چرا چرا چرا. چرا گوشت خوک حرام است؟ چرا نماز صبح را بلند بخوانیم؟ چرا نماز ظهر را یواش بخوانیم؟ از امام رضا پرسیدند: چرا نماز صبح و مغرب را بلند می‌خوانیم و نماز ظهر را یواش می‌خوانیم؟ امام رضا فرمود: صبح و مغرب در تاریک و روشن نماز خوانده می‌شود، داد می‌زنیم. ظهر هوا روشن است می‌بینند و نیازی نیست داد بزنیم.
خیلی از چیزها را ما نمی‌دانیم. خانم‌ها می‌گویند: چرا سی تومان که هست، بیست تومان ارث به مردها می‌دهید و ده تومان به خانم‌ها می‌دهید؟    چرا مردها بیست تومان و زن‌ها ده تومان؟ جواب: خانم! شما که ده تومان داری، اسلام هیچ خرجی روی دوش شما نگذاشته است. ده تومان را پس انداز کن. پس انداز کردی. زن‌ها بیایند با مردها ازدواج کنند. این بیست تومانی که برای مردهاست وقتی خرج می‌شود نصف این بیست تومان به سمت زن می‌رود، خانه، ماشین، تلفن، هرچه هست. پس از آن بیست تومان مردها ده تومان می‌کشی سمت خودت و ده تومان هم یواشکی داری. می‌شود بیست تومان! یکبار دیگر... سی تومان داریم، بیست تومان مردها و بیست تومان خانم‌ها، خانم می‌گوید: چرا سهم من نصف است؟ می‌گوییم: سهمت نصف هست ولی هیچ خرجی به دوش زن نیست. ده تومان را پس انداز کن، بیا با این مرد ازدواج کن. از این بیست تومان مرد ده تومان بگیر و ده تومان هم یواشکی داری. اگر سی روز روزه گرفتی خواستی نماز عید بخوانی پنج قنوت دارد... «و اهل الجود و الجبروت» چرا؟ چون سی روز گرسنگی خوردم. و لذا می‌گوید: بده بیاید. الله اکبر! دوباره قنوت دوم «و اهل الجود و الجبروت» سی روز روزه گرفتم بده بیاید! قنوت سوم الله اکبر «و اهل الجود و الجبروت» چون روزه گرفته پنج تا قنوت است. یعنی بده بیاید! اما زلزله که آمد و خورشید و ماه گرفت و ترسیدی و لرزیدی، پنج تا قنوت ندارد. پنج تا رکوع دارد. «بسم الله الرحمن الرحیم» سبحان الله، سبحان الله، سبحان الله! «قل هو الله احد، الله الصمد» می‌بینیم عجب، اصلاً مهندسی‌اش این است که هرجا ترسیدی خم شوی. هرجا کار خوب کردی سرفراز باشی. این کد است.
در ماه رجب که دو سه روز دیگر پیش می‌آید. یک دعایی است جمله‌اش این است «حرم شیبتی من النار» دست به ریششان می‌گیرند و چنین می‌کنند. چون می‌خواهد بگوید: ریش ما را گیر جهنم نیانداز، آنوقت دستش را به ریش می‌گیرد. یک کسی ریش نداشت، ریش بغل دستی را گرفت و چنین کرد. (خنده حضار)
7- حکمت الهی، فراتر از علم بشر
گاهی ما نمی‌دانیم حکمتش چیست؟ خیلی وقت‌ها یک تلخی پیش می‌آید، جلوی یک تلخی را می‌گیرد. شما در جاده می‌روی، ماشینت به نرده می‌خورد. عصبانی و ناراحت می‌شوی و پایین می‌آیی. بعد می‌گویی: الحمدلله! می‌گویند: چرا الحمدلله! می‌گویی: اگر نرده نبود در دره می‌افتادم. یعنی خراش نرده غصه دارد. اما وقتی نگاه کردی و دره را دیدی، غصه‌ات تمام می‌شود. یک کسی داشت می‌رفت، کلاغ در هوا بود. آشغال‌های شکم کلاغ، بیرون ریخت و در صورت این ریخت. رفت بگوید: اَه... گفت: الحمدلله، گفتند: الحمدلله ندارد. آشغال‌های کلاغ به صورتت ریخت. الحمدلله! گفت: حالا اگر گاوها می‌پریدند چه می‌کردیم؟ یعنی گاهی ما نق می‌زنیم و آرامش نداریم چون نمی‌دانیم. عقل نداشتن بچه نعمت است. اگر بچه عقل داشته باشد صبح به صبح مادر قنداقه‌اش را باز می‌کند، کلی بچه باید خجالت بکشد. اینکه عقل ندارد نعمت است. ما اگر خواسته باشیم با خدا رفیق باشیم، باید توجه کنیم خدا چه کرده است و چه نعمت‌هایی به ما داده است.
می‌گویند: وقتی انسان مرد چطور زنده می‌شود؟ چون وقتی انسان می‌میرد او را خاک می‌کنند. این جنازه می‌پوسد و خاک می‌شود و تراکتور هم زیر و رو می‌کند. فضای سبز می‌شود. باد می‌آید ذرات این استخوان پوسیده‌ها را پخش می‌کند. ذرات بخش شده چطور یکجا جمع می‌شود؟ سؤال است، جواب: خود بنده و جنابعالی هم از ذرات خاک پخش شده هستیم. چطور؟ انسان از چه چیزی درست شده است؟ از نطفه و منی، یک قطره منی حدود سی میلیون موجود زنده درونش است که من و شما از یکی از آن سی میلیون هستیم. این یک سی میلیونم، از کجا درست شد؟ از غذای بابا و ننه، غذای بابا و ننه از کجاست؟ خاک فلان استان گندم درست کرد. خاک فلان استان میوه، خاک فلان استان برنج، خاک فلان استان چه، ذرات خاک پخش شده از طریق غذا، ما نطفه شدیم. یعنی ما الآن هم که اینجا هستیم از ذرات خاک پخش شده هستیم. این یک مورد... 2- شما چطور کره تولید می‌کنی؟ دوغ را در مشک می‌ریزی، تکان می‌دهی، وقتی تکانش دادی ذرات چربی که پخش شود همه یکجا جمع می‌شود. پس جمع شدن ذرات پخش شده محال نیست که مرده پوسید، خاک شد، خاکش توسط باد پخش شد. ذرات پخش شده چطور یکجا جمع می‌شوند؟ همینطور که شما مشک را می‌زنی و چربی‌ها یکجا جمع می‌شود. خدا هم می‌گوید: «إِذا زُلْزِلَتِ‏ الْأَرْضُ زِلْزالَها» (زلزله/1) زمین را می‌زنم و استخوان پوسیده هرجا هست جمع می‌شود.
یکسری دغدغه‌های ما برای بی خبری ما است. نمی‌دانیم، چون نمی‌دانیم می‌گوییم: چرا اینطور است؟ چرا آنطور است؟ چرا این دختر دارد؟ به تو چه. چرا این پسر دارد؟ چرا او چنین است، چرا این چنین است؟ گله‌هایی که ما با خدا داریم از بی خبری ما است. ممکن است یک دختر بگوید: چرا خوشگل نیستم؟ اگر خوشگل بودم خواستگار داشتم. چرا خوشگل نیستم؟ خوشا به حال آن خوشگله خواستگار دارد. یکوقت می‌بینی این زشت 99 سال عمر می‌کند و خوشگله 52 سالگی می‌میرد. در یک کار شکست می‌خورد و در یک کار پیروز می‌شود. داروین در دو رشته شکست خورد رفت علوم طبیعی صاحب نظریه شد. من خودم رفتم منبری شوم. رفتم بالای منبر هرچه روضه می‌خواندم مردم می‌خندیدند. مصیبت خواندن من مصیبت بود. الآن هم همینطور است. روز عاشورا مثل یهودی‌ها در خانه می‌نشینم چون نمی‌توانم روضه بخوانم. گفتیم: چه کنیم؟ گفتیم: معلمی می‌روم. رفتم سراغ تخته سیاه، دیدم در معلمی موفق هستم. ما فکر می‌کنیم اگر کنکور نرویم خاک عالم بر سر ما است. نه، خیلی‌ها کنکور رفتند و هزارتا مشکل دارند. خیلی‌ها هم کنکور نرفتند و زندگی‌شان راحت است. برای خدا خط و نشان نکشید. از خدا بخواهید خدا خیر بدهد. خیر ما دختر است یا پسر است. خیر من دانشگاه است یا حوزه؟ شغل آزاد است یا یشغل دولتی؟ به خدا نگویید من این را می‌خواهم. چون نمی‌دانیم. آرامش به این است که به خدا واگذار کنیم و خدا هم رئوف و غفور است.

خدایا به آبروی امام رضا، بالاترین درجه ایمان، علم، اخلاص، عمل، عمر، برکت، عزت، هرچه کمال هست بالاترینش را نصیب همه ما بفرما. ما الحمدلله زیارت آمدیم. کسانی که نتوانستند بیایند وسیله‌ی ایاب و ذهاب و زیارت با معرفت نصیب آنها بفرما. از الآن تا ابد قلب امام زمان را از ما راضی بفرما.

lمنبع :*

- نظرات (0)

ایمان کامل داشتن

 
خداوند در آیه 177 سوره مبارکه بقره پانزده صفت نیک پرهیزکاران را در سه بخشِ ایمان، عمل و اخلاق بیان کرده است. در بخش ایمان، به مسئله ایمان به خدا، فرشتگان، انبیا، قیامت و کتب آسمانى اشاره شده و در بخش عمل، به مسائل عبادى مانند نماز و مسائل اقتصادى مانند زکات و مسائل اجتماعى مانند آزاد کردن بردگان و مسائل نظامى مانند صبر در جبهه و جنگ و روحى و روانى مثل صبر در برابر مشکلات اشاره شده است. در بخش اخلاقى به وفاى به عهد و دل کندن از مادّیات و ترحّم به فقرا اشاره شده است.

متن آیه

لَیْسَ الْبِرُّ أَنْ تُوَّلُّواْ وُجُوهَکُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَکِنَّ الْبِرَّ مَنْ ءَامَنَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْأَخِرِ وَالْمَلَئِکَةِ وَالْکِتَبِ وَالْنَّبِیِّینَ وَ ءَاتَى الْمَالَ عَلَى‏ حُبِّهِ ذَوِى الْقُرْبَى‏ وَالْیَتَمى‏ وَالْمَسَکِینَ وَ ابْنَ الْسَّبِیلِ وَالْسَّآئِلِینَ وَفِى الْرِّقَابِ وَأَقَامَ الْصَّلَو ةَ وَ ءَاتَى الْزَّکَو ةَ وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَهَدُواْ وَالْصَّبِرِینَ فِى الْبَأْسَآءِ وَالضَّرَّآءِ وَحِینَ الْبَأْسِ أُوْلَئِکَ الَّذِینَ صَدَقُواْ وَأُوْلَئِکَ هُمُ الْمُتَّقُونَ‏

ترجمه

نیکى (تنها) این نیست که (به هنگام نماز) روى خود را به سوى مشرق یا مغرب بگردانید، بلکه نیکوکار کسى است که به خدا و روز قیامت و فرشتگان و کتاب آسمانى و پیامبران ایمان آورده و مال (خود) را با علاقه‏‌اى که به آن دارد به خویشاوندان و یتیمان و بیچارگان و در راه‏ماندگان و سائلان و در (راه آزادى) بردگان بدهد، و نماز را برپاى دارد و زکات را بپردازد، و آنان که چون پیمان بندند، به عهد خود وفا کنند و آنان که در (برابر) سختى‏‌ها، محرومیّت‏‌ها، بیمارى‏‌ها و در میدان جنگ استقامت به خرج مى‏‌دهند اینها کسانى هستند که راست گفتند (و گفتار و رفتار و اعتقادشان هماهنگ است) و اینان همان پرهیزکارانند.

نکته‌ها

کلمه «برّ» به معناى نیکى است، ولى به هرکس که خیلى نیکوکار باشد، مى‌‏گویند او «برّ» است. یعنى وجودش یکپارچه نیکى است.

«بأساء» از «بؤس» به معناى فقر و سختى است که از خارج به انسان تحمیل مى‏‌شود. «ضرّاء»، درد و بیمارى است که از درون به انسان فشار مى‌‏آورد و «حین البأس» زمان جنگ و جهاد است.

بعد از ماجراى تغییر قبله که در آیه‏ 144 خواندیم، سخنِ روز، درباره قبله و تغییر آن بود که این آیه مى‏‌فرماید: چرا به جاى محتواى دین که ایمان به خدا و قیامت و انجام کارهاى نیک است، به سراغ بحث‏‌هاى جدلى رفته‌‏اید.

این آیه جامع‏‌ترین آیه قرآن است. زیرا اصول مهم اعتقادى، عملى و اخلاقى در آن مطرح شده است. در تفسیر‌المیزان از رسول خدا(ص) نقل شده است که فرمودند: هر کس به این آیه عمل کند، ایمانش کامل است.

این آیه پانزده صفت نیک را در سه بخشِ ایمان، عمل و اخلاق بیان کرده است. در بخش ایمان، به مسئله ایمان به خدا، فرشتگان، انبیا، قیامت و کتب آسمانى اشاره شده و در بخش عمل، به مسائل عبادى مانند نماز و اقتصادى مانند زکات و اجتماعى مانند آزاد نمودن بردگان و نظامى مانند صبر در جبهه و جنگ و روحى و روانى مثل صبر در برابر مشکلات اشاره شده است. در بخش اخلاقى به وفاى به عهد و دل کندن از مادّیات و ترحّم به فقرا اشاره شده است.

ایمان به خدا سبب خضوع در برابر حقّ و عدم تسلیم در برابر طاغوت‏‌هاست. ایمان به قیامت موجب وسعت دید و بلندى همّت مى‏‌‌شود. ایمان به وجود ملائکه نشانه‏ ایمان به تشکیلات ماوراى طبیعت است. ایمان به انبیاء ایمان به وحى و جریان هدایت در طول تاریخ است و دلیل بر اینکه انسان در این جهان رها و بى‏‌برنامه نبوده است. انفاق بیانگر تعاون و نوع دوستى و نماز پیوند مستقیم با خدا و زکات برنامه‏‌ریزى براى حل مشکل محرومان و وفاى به عهد موجب تحکیم ارتباطات و صبر عامل آبدیده شدن انسان‏‌هاست.

جمله «آتى المال على حبّه» را سه نوع معنا کرده‌اند:
الف: پرداخت مال به دیگران با وجود علاقه‏‌اى که به آن هست.
ب: پرداخت مال بر اساس حبّ خداوند.
ج: پرداخت مال بر اساس علاقه‌‏اى که به فقیر است.

صبر مادر همه کمالات است و قرآن راه رسیدن به بهشت را صبر مى‏‌داند؛ «اولئک یجزون الغُرفة بما صبروا» به آنان جایگاه بلند داده مى‏‌شود، به پاس بردبارى که کردند. چنانکه فرشتگان به بهشتیان مى‏‌گویند: «سلامٌ علیکم بما صبرتم» درود بر شما که پایدارى کردید. همچنین درباره رهبران الهى مى‏‌فرماید: «جعلنامنهم‏ ائمّة یهدون‏ بامرنا لمّا صبروا» آنان را بخاطر صبرشان، پیشوایانى قرار دادیم که به امر ما هدایت مى‏‌کردند.

مشابه این آیه، در روایات نیز براى معرفى معارف دینى چنین آمده است: «لیس العاقل من یعرف الخیر من الشرّ و لکن العاقل من یعرف خیر الشّرین» عاقل آن نیست که خیر را از شرّ بشناسد، عاقل آن است که میان دو شرّ، خیرش را برگزیند.

«لیس العلم بکثرة التعلّم انّما هو نور یقذفه اللّه فى قلب من یرید» دانش، به آموختن بسیار حاصل نمى‏‌شود. دانش واقعى نورى الهى است که به دلها مى‏‌تابد.

«لیس البرّ فى حُسن الزّى و لکن فى السکینة و الوقار» بزرگى در ظاهرِ آراسته نیست بلکه در آرامش و وقار است.

«لیس السخى... الذى ینفق ماله فى غیر حقّه و لکنه الّذى یؤدّى الى اللّه ما فرض علیه» سخاوتمند کسى نیست که در هرجا و لو بى‏‌جا انفاق کند، بلکه کسى است که در هرجا خشنودى خداست انفاق کند.

«لیس العبادة کثرة الصیام و الصلاة و انّما العبادة کثرة التفکّر فى امر اللّه» عبادت به نماز و روزه بسیار نیست، به تفکّر درباره خدا و آثار اوست.

«اشدّ من یَتم الیتیم یتیمٌ انقطع عن امامه» آنکه از سرپرستى پیشواى حقّ محروم گشته، یتیم‏‌تر از کسى است که پدر و مادرش را از دست داده است.

براى رسیدن به کمالِ تقوا، انفاقِ واجب و غیر واجب، هر دو لازم است. بعضى از مردم به مستمندان کمک مى‏‌کنند، ولى حقوق واجب خود را نمى‏‌پردازند و برخى دیگر با پرداخت خمس و زکات نسبت به فقرا و محرومان بى‏‌تفاوت مى‏‌شوند. این آیه، مؤمن واقعى را کسى مى‏‌داند که هم حقوق واجب را بپردازد و هم انفاق مستحبّ را انجام دهد.

به همین دلیل در روایات مى‏‌خوانیم: در اموال ثروتمندان، غیر از زکات نیز حقّى براى محرومان است و کسى که سیر بخوابد در حالى که همسایه او گرسنه باشد ایمان به خدا و قیامت ندارد.

پیام‌ها

به جاى محتواى دین، به سراغ ظاهر نرویم و از اهداف اصلى باز نمانیم. «لیس البرّ... ولکن البرّ»

یکى از وظایف انبیا و کتب آسمانى، تغییر فرهنگ مردم است. «لیس البرّ... و لکن البر»

شناخت مفاهیم، مهم نیست عمل به آن مهم است. کلمه «برّ» به مفهوم نیکى است اما دانستن آن مهمّ نیست، کسى که این مفهوم را محقّق مى‌‏سازد ارزش دارد. «لکن البرّ من آمن»

ایمان، مقدّم بر عمل است. «من آمن باللَّه... آتى المال»

ایمان به همه انبیا و ملائکه لازم است. «آمن باللَّه... والملائکة و الکتاب و النبیّین»

ارتباط با خدا در کنار ارتباط با مردم و تعاون اجتماعى در حوادث و گرفتارى‏ها مطرح است. «آمن باللَّه و الیوم الاخر... وآتى المال على حبه»

تمام کارهاى نیک در سایه ایمان به خدا شکل مى‏گیرد. «آمن باللّه... آتى المال»

هدف اسلام از انفاق، تنها سیر کردن گرسنگان نیست، بلکه دل کندن صاحب مال از مال نیز هست. «على حبّه»

نیکوکاران، مال و دارایى خود را با رغبت و علاقه در راه خدا انفاق مى‏کنند. «آتى المال على حبّه»

با دست خود به فقرا و یتیمان و بستگان انفاق کنید. «آتى المال على حبّه»

در انفاق، بستگان نیازمند بر سایر گروه‌‏هاى مستمند، اولویّت دارند. «ذوى القربى و الیتامى...»

سائل را ردّ نکنید، گرچه فقیر، مسکین، در راه مانده و فامیل نباشد. کلمه‏ «السائلین» به صورت مستقل مطرح شده است. «والمساکین و... السائلین»

ایمان و نماز و زکات بدون شرکت در جهاد کامل نمى‌‏شود. «وحین البأس... اولئک الّذین صدقوا»

مدّعیان ایمان بسیارند، ولى مؤمنان واقعى که به تمام محتواى دین عمل کنند، گروهى اندک هستند. «اولئک الّذین صدقوا»

نشانه‏ صداقت، عمل به وظایف دینى و تعهّدات اجتماعى است. «اولئک الّذین صدقوا»

متّقى کسى است که عملش، عقایدش را تأیید کند. «آتى المال... اولئک الّذین صدقوا اولئک هم المتقون»

تفسیر نور

- نظرات (0)